Tesisat Dergisi 69. Sayı (Eylül 2001)

Plumbing Code) Uluslararası Sıhhi Tesisat Yönetmeliği, BOCA UPC (BuildingOfficials, Code Administrators lnternational; Uniform Plumbing Code) Uluslararası Yapı ve Şartname Belirleme Daireleri; Standart Sıhhi Tesisat Yönetmeliği. Ülkemizde de Türk Tesisat Mühendisleri Derneği'nin kurulduğu 1992 yılından beri üzerinde durmaya gayret ettiğimiz konulardan birisi, Sıhhi Tesisat Mühendisliğinde gerekli her ayrıntıya ilişkin doğru uygulama ve sıhhi tesisat elemanlarının tanıtılması, doğru kullanılması, ayrıca Sıhhi Tesisat tasarımı ve uygulamasına teknik kapsamı yeterli standartlar getirilmesi olmuştur. Mevcut durumda Türk Standartlarından ve Bayındırlık Bakanlığı yayınlarından yararlanılmaktadır. Türk Tesisat Mühendisleri Derneği'nin 1992 yılındaki kuruluş aşamasından beri yapılan toplantılarda da dile getirildiği gibi, Sıhhi Tesisat uygulamaları ve malzemelerinin belirli bir standarda oturtulması hayati önem taşımaktadır. Uluslararası arenada, ABD ve batılı ülkelerin çoğu, yaşanan salgın, zehirlenme gibi felaketlerden gereken dersleri çıkararak, gerek su idarelerine ait bölgelerde, gerek özel mülkiyet dahilindeki alanlarda sıhhi tesisat sistemlerinin projelendirilmesi, döşenmesi ve bakımına, uygun elemanların gerekli yerlerde doğru biçimde kullanılmasına ilişkin standartları belirlemiş ve yürürlüğe koymuştur. Ürün seçimine ve sistem tasarımına ilişkin olarak yapılan tüm standardizasyon çalışmalarında ana prensip, "tedavi etmek yerine önlemek" şeklinde ifade edilebilir. Örneğin birtemiz su hattına zehirli madde karıştıktan sonra müdahale etmek yerine, olası geçiş noktalarında önlemlerin alınması çok daha sağlıklı olacak, hayati tehlike riskini azaltacaktır. Sıhhi Tesisatta Hijyen İçme suyunun hangi koşullarda h�zırlandığı ve ne tür işlemlerden geçirildiği, apayrı bir araştırma konusudur. Benim burada üzerinde durmak istediğim, yerel idarelere ait tesislerde temiz su olarak h•hh; ıes;satta hijyen, temiz suyun korunarak kullanma noktalarına iletilmesini, atık suyun derhal yaşam alanından uzaklaştırılmasını kapsadığı gibi, yiyecek hazırlama alanla rından genel kullanıma açık ıslak mekanlara kadar çok çeşitli alanda kişisel temizlik imkanlarının sağlıklı sunulmasma kadar geniş bir 1 yelpazeyi kapsar. hazırlanmış olan ve hijyenik koşulları sağlayan suyun şehir tesisatında dağıtıldıktan sonra, bina sınırları içine girdiği noktadan sonrasıdır. Kısaca sıhhi tesisat mühendisliğinin tasarımcı mühendis, üretici ve uygulamacı ekseninde hijyenle ilgili olarak kapsad dar temiz geldiğini ıvğ a ı r a s l a a y nd, kığaıpmımızıszua y kua n temiz tutulabilmesidir. Temiz su sistemleri pis su sistemlerinden ve her türlü proses - dolaşım - ısıtma sistemi gibi sistem sularından ayrı tutulmalıdır. Geri akışın önlenmesi konusu da bu alanın içindedir. Sıhhi tesisatta hijyen, temiz suyun korunarak kullanma noktalarına iletilmesini, atık suyun derhal yaşam alanından uzaklaştırılmasını kapsadığı gibi, yiyecek hazırlama alanlarından genel kullanıma açık ıslak mekanlara kadar çok çeşitli alanda kişisel temizlik imkanlarının sağlıklı sunulmasına kadar geniş bir yelpazeyi kapsar. Doğal Kaynaklarda ve Enerjide Tasarruf Bu konu, son yıllarda tüm mühendislik dalları gibi sıhhi tesisat mühendisliğini gelmektedir. Doğal kaynaklardan elde edilen enerjinin ele benzer şekilde değeri artmaktadır. Sıhhi tesisat mühendisliği çerçevesinde enerji ve su tasarrufu konusu da uluslararası standartlara yansımış, üreticiler de uygun şekilde yönlendirilmeye başlanmıştır. Örneğin flaş yıkama sistemleri (flüzometreler) her yıkamada standart miktarda su harcanmasını sağlar. Bu özelliğine ek olarak, ABD'cleki sıhhi tesisatstandart kurumlarının belirli değerlerde kısıtlamaya gitmesiyle bu ürünlerin yıkama başına yaptıkları su harcaması yarıya indirilmiştir. Benzer düzenlemelerle musluk ve batary. "ıreticileri ele, ülkemizde 'perlatör' olarak bilinen havalandırma cihazları kullanılarak bir musluktan geçebilecek maksimum su debisini belirleyebilmektedir. Örneğin sıcak su hazırlama sistemlerinde, yüksek sıcaklıkta suyun depolanmasının kullanım dışı zamanlarda getireceği sabit enerji harcamasından dolayı sıcak suyun anlık hazırlanması daha avantajlıdır. Sıcak su depolamanın toplam harcaması ile anlık sıcak su hazırlamada harcanan toplam enerji karşılaştırmasını incelediğimizde bu durum açıkça görülecektir (Şekil 1). Kullanımda kullanıcı müdahalesini minimuma indiren sistemler de tasarrufa katkıda bulunarak gerek binanın işletme maliyetini, gerek kaynak kullanımını azaltacaktır. Bu tür sistemler: Birinci aşamada kullanıcının kısmi müdahalesini gerektirir. (zamanlamalı pisuar, klozet yıkama sistemleri, zamanlamalı el yıkama bataryaları ve duş sistemleri), ele önemli ölçüde etkisi altına almıştır. Nüfusla beraber ihtiyaçların artmasının yanısıra doğal kaynakların giderek azalması, tasarrufu zorunlu kılmaktadır. Vazgeçilmez bir ihtiyaç olan su giderek daha kısıtlı olarak kullanılabilmekte ve 511 • 1011 � Anlık(6.6kW) sıcak ıu ısıbcı karşılaşbnnası 35 5 o --- O 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 GOnlük yıkama adedi (el yıkama) 5 ıt. -10/t 6.6kW daha değerli hale Şekil 1. Depolu ısıııcı ile anlık ısıııcrnın giinliik tiikeıim karşılaşıırması. TESİSAT DERGİSİ ıra SAYl69EYLÜL 2001

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=