YAPI TESİSATLARINDAN AKilll TEKNOLOJİYE SDIIIİ TESİSAT MÜHENDİSLİĞİ: GEÇİŞTEKİ BİR ENDÜSTRİ Sanitary lnstallation Engineering From Building lnstallations to Smart Technology: S ı hhi Tesisat dendiğinde akla ilk gelen, çoğunlukla "banyo ve tuvalet"tir. Hatta, mutfakta kullanı lan sı hhi tesisat ünitelerine ve techizat lara bile büyük bir olasılıkla değinilmez. Bir şekilde, bu yapı malzemeleri ve hiz metleri hakkında daha geniş bilgiye sahip birine aynı soruyu sorduğumuzda, o kişinin bu konu hakkındaki yetersiz bilgisinden ötürü hayrete düşebiliriz, bizler de öğrenme yolunda ilerliyoruz. Uluslararası tanımına göre açıklanacak olursa Sı hhi Tesisat, yaşam mekanlarında insan sağlığı, konfor ve çevre temizliğinin sağlanması amacı ile; temiz su ve atık su tesisatlarının tasarımının yapılması, bina nın statik yapısına uygun, düzenli ve emniyetli biçimde döşenmesi, donanım ve armatürlerin seçilmesi, usülüne uygun olarak montajının yapılması yolları ile standartların ve teknol ojik kuralların uygulandığı dinamik bir sistemdir. Sı hhi Tesisat teknolojisi aslında Roma lılara kadar dayanır. Bundan binlerce yıl önce inşa edilen Roma hamamları, temiz su taşıma ve sarnıç sistemleri, İstan bul'daki su dağıtım sistemleri ve Yere batan Sarayı gibi pek çok örnek, zama nında sıhhi tesisatın ne kadar uygarsevi yelere geldiğinin göstergesidir. Günümüzde mühendisliğin bu dalıyla ilgili bu büyük cehalet, belki de bu cehaletin asıl sebebi olan, modern hayatın her alanında bu teknolojiyi pratik olarak kullanmamızın sıradanlığı içerisinde sıhhi tesisata gereken önemin verilmemesinden kaynaklanmaktadır. 2000 yıllık birikimin ürünü ise, gerek ülkeler gerek uluslararası alanda yürürlüğe giren sıhhi tesisat standartlarıdır. Standartlara uymaksızın keneli bildiği ve kolayına geldiği gibi sıhhi tesisat döşeyen ustadan yola çıktığımızda bu birikimi de bir A Transition I ndustry Ömer Kaııtaroğlıı IS,hh; Tesisat, yaşam mekanlarında insan sağlığı, kon/or ve çevre temizliğinin sağlanması amacı ile,· temiz su ve atık su tesisatlarının tasarımının yapılması, binanın statik yapısına uygun, düzenli ve emniyetli biçimde döşenmesi, donanım ve armatürlerin seçilmesi, usülüne uygun olarak montajının yapılması yolları ile standartların ve teknolojik kuralların uygulandı : ı 1 dinamik bir sistemdi � kenara itmiş oluruz. Bu yüzden, tasarım ve uygulamanın tüm aşamalarını ayrın tılı biçimde kapsayacak sıhhi tesisat standartlarının tespit edilmesi ve uygulanması önemlidir. TESİSAT DERGİSİ El SAYl69EYLÜL 2001 Dünyada Sıhhi Tesisat ve Standartlaşma Sı hhi tesisat mühendisliği, daha geniş anlamıyla hijyen ve halk sağlığı mühen disliği, sistem artık işlemez hale gelinceye kadar tam ve doğruymuş gibi kabul edilir ve böyle bir hatanın sonucu da rahatın bozulmasından, felaketlere ve salgın ha stalıklara kadar uzar. Son kullanıcının sıhhi tesisat hakkında bilgi sahibi olma sını beklemek doğru olmaz. Ancak, yapı sektöründe çalışan profesyoneller bile tesisat mühendisliğinin, gaz, su ve atık maddelere boru döşemekten daha farklı olduğunu anlamakta oldukça yavaş kalmaktadır. Tesisat mühendisliğinin kapsadığı çok geniş alanlardan biri olan içme suyu sis temlerinin tek başına önemi, Alman stan dartlarına DiN-Aiman Sanayi Standart ları kurumu tarafından 1988'cle yansıtıl mıştır. Binalar ve M ü lkiyetler İçin Direnaj Sistemleri Standardı da 1986 yılında hazırlanmıştır. Günümüzde dünya çapında, gerek sı hhi tesisat elemanlarının tasarımı ve döşen mesine ilişkin, gerek çeşitli üreticilerin sektöre sunduğu sı hhi tesisat eleman larına ilişkin minimum koşulları belirle mek üzere ilk çalışmalar Almanya ve Amerika Birleşik Devletleri'nde yapıl maya başlanmıştır. Günümüzde geçerli olan pek çok standart ve çalışmakta olan pek çok standart kurumu bulun maktadır. Örneğin IAPMO (lnternational Association of Plumbing and Mechani cal Officials) Sıhhi Tesisat ve Mekanik Tesisat Daireleri Uluslararası Birliği, ASSE (American Society of Sanitary Engineers) Amerikan Sı hhi Tesisat Mühendisleri Derneği, PDI (Plumbing and Drainage lnsti tute) Amerikan Sı hhi Tesisat ve Drenaj Ensti tüsü, IPC (lnternati onal
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=