ve maliyeti içerir. Ayrıca size satılan malzeme lerin gerçekten birbirine uygun olduğunu denetleme gereği doğmaktadır. Zira piyasamızda maalesef pek çok tesisatçı firma; fiyat kırmak ve iş alabilmek için biribirine uygun olmayan elemanlarla hidrofor monte etmekte, bu durum ela işletme sırasında ortaya çıkan problemler sebebiyle müşteri - tesisatçı - merkez firma üçgeninde garanti şartları üzerindeı,ırtışmalara sebep olmaktadır. Çok pompalı mı, tek pompalı mı? Hidrofor müşterilerine genellikle çok pompalı hidroforlar önerilmektedir, çünkü: t Sistemin ihtiyacını karşılayacaksayıda pompa çalışır; enerji israf edilmez. Pompa sayısı ne kadar çok olursa birim pompa başına düşen motor gücü azalacağından, enerji tasarrufu o kadar çok mümkün olur. t Pompalardan biri bozulsa bile, diğerleri çalışmaya devam edeceğinden sistem hiçbir zaman susuz kalmaz. Pompa sayısı ne kadar çok olursa, sistemdeki beklenmeyen kapasite kaybı o kadarazolur. t Sistemdeki basınç değişimleri (çalkantıları) daha az olur. t Servisi daha kolaydır. Sadece ilgili pompanın vanaları ve şalteri kapatılarak servis yapılabilir.Ayrıcabeher pompa ela, tek pompalı duruma göre daha küçük olacağından, tamiri daha kolay olacaktır. Dolayısı ileservis giderleri ele daha alt düzeyde kalacaktır. Büyük kapasiteli hidrofor ve tank ilişkisi Genellikle, bir hidrofor içinde çalışan pompa için en önemli sınırlardan birisi şalt sayısıdır (bir saatteki devreye girme sayısı). Motor üreticileri tarafından garanti edilen şaltsayısının aşılması durumunda motorlar yanabilir. Demek ki her bir pompa için şalt sayısını emniyetli bir bölge içinde tutmamız gerekir. Bunu yapabilmek için birkaç yol vardır: t Öyle bir tank seçilsin ki; pompa durduktan sonra bil� yeterince bir süre o tank, sistemi besleyebilsin . (Bu her ne kadar ilk yaklaşımla mantıklı birçözüm olarakgörünse ele, uygulaması sadece konutsal hidrofor larcla mümkün olabilmektedir. Çünkü büyük kapasiteli hiclroforlarda bu hesapla bulunan tank hacimleri 1 O tonlar mertebesindedir ki, böyle tankların imalatı yoktur. Zaten müşterinin ele buna ayıracak parası ve monte edecek yeri olmaz). t Daha efektif biryöntem ise şudur: Tüketim bittikten sonra pompalar hemen durdurul maz, pompa gücüne göre seçilen belirli bir süredaha (30 -90 saniye kadar) çalıştırılma ya devam edilir. Bundan sonra tekrartüketim başlarsa pompa çalışmaya devam eder, eğer tüketim yine yoksa pompa durur. Bu sistemlerde büyüktanklara gerekyoktur, 50 - 100 it kapasiteli tanklar yeterli olur. Bu sistemlere genellikle "timer" lı sistemler adı verilir. Kullanılan küçük hacimli tanklar sadece timer'i kumanda edebilmek için gereklidir. Bu sistemlerde basınç, pompanın manometrik tavanına (kapama basıncına) kadar ulaşır. • Frekans kontrolü ile hız denetimli hidro forlar. (Bunlara şimdilik değinmeyeceğiz.) Büyük kapasite hidroforları, herzaman büyük tesislerin veya büyük yerleşim gruplarının su ihtiyaçlarını karşıladığı için vardiya sırasında hiç bir suretle devreden tamamen çıkamaz, ve/veya satıcı her pompadan çoğunlukla timersiz olarak hidrofor oluşturmaktadır. Timer kullanabilmek için; basınç-debi (Hın Q) eğrisi olabildiğince yatay karekteristikli pompalara ihtiyaç vardır. Aşağıdaki örnekte istenilen debi ve basınçta en yüksek verimle çalışacak iki pompa seçilmiştir. İlgili Q debisinde olması istenilen basınç P'clir. Tüketimin sona ermesi durumunda yatay karekteristikli pompa P1 basıncına, diğeri P2 basıncına yükselmektedir. P1 basıncı P 'elen makul düzeyde yüksekken, P2 aşırı derecede yüksektir. Dolayısı ile böyle bir hidrofor ancak yatay eğriye sahip bir pompa ile yapılır ise başarılı olunabilir. en az bir ana pompa sürekli r--- - ---------------- clevrecleclir. Dolayısıyla ela büyük P72r--Hı -drolor<'maz tank kullanımının, pompanın P1 sürekli yüksek debisi gözönüne alındığında anlamı kalmaz. P-t--'"""'""-"""-----=-� Sadece, sürekli çalışan pompa gruplarında, ilave pompaların devreye girip çıkması sırasında oluşan anlık basınç çalkantılarının sönümlenebilmesi amacıyla kü- çük hacimli tankların faydasından '------------- - ------� bahsedilebilir. Burada pompaların tipleri ve timerli kullaAyrıca hidroforların çokpompalı yapılması şalt sayısının azalmasına yardımcı olmaktadır; çünkü her çalışmada pompaların sırası değiş mekte, yani farklı bir pompa çalışmaktadır. Ayrıca büyük tank, sorunlu bir sistemdir. Şöyle ki: t Çok hacim kaplar, ağırdır. Nakliyesi, çalışma mahal ine sokulması zordur. Pahalıdır. t Membranlı ise membranın patlaması duru munda değiştirilmesi zordur. Bütün sistemin suyunun boşaltılması gerekir, her taraf su içinde kalır. Membran ağırdır, çıkartılması, takılması zordur, zaman alır. Değiştirme esnasında bütün sistem susuz kalır. Membran değiştirildikten sonra sisteme hava basmak için kompresör gerekir. Servis işi pahalıya gelir. Kısacası ilk yatının maliyeti ele, işletme maliyeti ele yüksektir. Servis sırasında susuz kalma tehlikesi vardır. Timer'lı hidrofor aşın basınç mı demek? Hayır. "Sistemdeki basınç pompaların ma nometrik tavanına kadar ulaşır" sözü ürkütücü gelse ele, aslında sakıncalı değildir. Bu noktada; doğru karakterde pompanın seçilmesi ile bu sorunun üstesinden kolayca gelinebilir. Uzun sözün kısası teknik olarak her pompadan hidrofor olmaz. Ama piyasadaki çoğu üretici TESİSAT DERGİSİ 1D SAYl69 EYLÜL2001 nıma uygunlukları hakkında bazı bilgileri özet olarak vermekte yarar görüyoruz: Yatay tip tek kademeli pompalar: Genel maksatlı olan bu pompalardebiyekabi liyetli olduklarından ve düşük-orta kademe basınçlarda çalışabildiklerinclen ötürü yüksek debili hiclroforlarda birden fazla sayıda kullanılabilirler, karakteristik eğrileri çoğunluk la yataydırve devreye girme sırasında az miktarda basınç çalkantısına sebep olduklarından ötürü timerlı çalışmaya uygundurlar. Motor güçleri büyük olduğundan dolayı tiınersiz olarak tankla beraberdevreye sıkgirip çıkma (demaraj) halinde kullanılırlarsa yüksek amper çekerler ama sürekli çalışmadaki sarfiyatları daha azdır. Çoğunlukla açık sisteme karşı ya ela düşük basınçlı tesisatlara karşı çalıştırılmalıclırlar. Kaçakların engellenmesi için mekanik salmastralı olanları seçilmelidir. �
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=