Hastanelerin mekanik tesisattürleri genel olarak; ısıtma, havalandırma, klima sıhhi tesisatın yanı sıra, yangın ve benzeri zorunlu standartları, ayrıca iç hava kalitesi, basınçlandırma, temiz oda teknolojisi, filtrasyon, egzost havalandırma, tozsuzlaştırma, titreşim, gürültü, medikal ekipman, medikal gazlar, mutfak, çamaşırhane ve özel tesisat uygulamalarını içermekte; iç mekan konforu mahallerin fonksiyonlarına uygun özellikler taşımaktadır. Ayrıca hastanelerde, kendine özgü teknolojinin gereksinimi çevre etkinlikleri ve enerji yönetim sistemlerinin çözümleri gündeme gelmektedir. Bu doğrultuda, hastanelerin mekanik tesisat sistemleri kendi içinde, Enerji Sistemi, Egzost Havalandırma, Yangın Basınçlandırma, Duman Kontrol Sistemi, İç Hava Kalitesi, Filtrasyon Sistemleri, Konfor Standartları, Çevre Etkinlikleri, Su Depolama, Su Şartlandırma /Basınçlandırma, Sıcak Su Üretimi, Pis Su Tesisatı, Yağmur Suyu Tesisatı, Atık ve Arıtma Tesisleri, Kanalizasyon / Çöp İnıha, Aktif Yangın Söndürme Sistemleri, Sprinkler Uygulamaları, Laboratuvar Tesisatı, Sterilizasyon Tesisatı, Mutfak Tesisatı, Soğuk Depo Tesisatı, Çamaşırhane Tesisatı, Morg ve Otopsi, Medikal Gazlar, Steril Basınçlı Hava, Medikal Ekipman, Bina Otomasyonu ve Otomatik Kontrol, Test ve Kontrol Sistemleri gibi tesisat uygulamalarını içermektedir. Bu sistemlerin uygulanmasında her ülkenin kendine özgü standartlarının yanı sıra uluslararası standartlar, sağlık yapıları üretim kurallarına uygun yöntemler geçerlidir. Bu anlamda hastanelerin tasarını, uygulama, işletme, aşamalarında; DiN Normları, Ashrae Standartları, Aspe Standartları, Asse Standartları, NFPA Standartları, Boca Standartları, TS Standartları, İnıar Yasaları, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Yönetmelikleri, Mahalli İmar Yasaları, Yatırımcı Kuruluş Verileri gibi kurallar dikkate alınır. Ayrıca, sağlık yapıları için; Dünya Sağlık Teşkilatı kuralları, İç Hava Kalitesi Standartları, Hijyen Standartları, Temiz Oda Standartları, Filtrasyon Standartları, Enfeksiyon Koşulları, Gürültü, Toz, Titreşim, Özel Sağlık koşulları geçerlidir. Tasarım Esasları Hastanelerin tasarını konseptinde öncelikli fonksiyon ve hizmet olanakları dikkate alınmakla birlikte zorunlu standartlar kapsamında hasta, ziyaretçi, personel ve sağlık ekibi sayısı; doluluk oranları ve benzeri servis biçimleri rol oynamaktadır. Fonksiyonları yönünden bölümlere ayrı lan yapı birimlerin enfeksiyon, virüs, mikrop sirkülasyonu açısından "ZONE" lara ayrılması çok önemlidir. Bu maksatla hastane tasarımında fonksiyonel bölümler, bölümler arası ilişkiler, mahallerin steril ve kontanıine koşulları dikkate alınmalıdır. Bu sınıflandırmada yapıda görevli doktor, hemşire, hasta bakıcı ve personelin, tedavi gören hastaların, hastane dışından günü birlik gelen poliklinik hastalarının, refakatçi ve ziyaretçi kişilerin sağlık güvenliği, hastanede kalma süreleri, birbiri ile ilişkileri incelendiğinde hastane yapılarının bir anlamda bir otel, başka bir yönden ise hasta bakım ve tedavi merkezi, diğer bir bakışla iş yeri ve ofis, ziyaretçi ve refakatçiler nedeniyle halka açık kafeterya, çarşı ve benzeri alanları içerdiği görülür. Ayrı ca ameliyathane, ayılma, yoğun bakını, acil servis, laboratuvarve tanı tedavi üniteleri kendi içinde özellik arzeden yapısal koşullar karşımıza çıkar. Uzun süreli araştırmalar; hastane mekanik tesisat sistemlerinin iç konfor, havalandırma ve klimasından çok farklı proses iklinılendirilnıesini zorunlu kıldığını göstermiştir. Bu koşullar hastanelerde "kontrollü çevre koşulları" olarak tanımlanan ortanı şartlarını zorunlu kılar. Örneğin thyrotoxicosis hastaları sıcak ve nemli ortamlara ve bu ortamdaki ısı dalgalanmasına dayanamazlar. Serin ve kuru bir ortamda radyasyon yolu ile deri üzerinden ısının atılması hastaların sağlıkları için çok önemlidir. Buna karşın yanık tedavi için 32 °C ve RH o/o 95 nemli ve sıcak ortanı, kronik akciğer hastaları için dehidrasyonu önlemek üzere ılık ve nemli hava gerekmektedir. Benzer tarzda kalp hastalarının vücuttaki ısı kaybını karşılamak için gerekli kan devrini sağlayacak ortanı şartlarını, beyin ameliyatı geçirenlerin sıcak ortamda yüksek ateş durumları dikkate alınarak hasta odalarının TESİSATDERGİSİ ııır:11 SAYI 69 EYLÜL 2001 belirlenecek sıcaklık ve nemde olmasını sağlaması gerekir. Genellikle hasta odalarının 26°C / 32°C ila o/o30 RH ve o/o 50 RH arasında olmasının yararları ile, kuru ortamların hasta sağlığı yönünden dezavantajları dikkate alınmalıdır. Hastane iklinılendirilmesi iç mahal konforundan öte bir proses kliması olup, kendine özgü özellikler taşımaktadır. İklimlendirme ağırlıklı olarak hasta tedavisi, sağlığın korunması, iç mekanda sağlıklı ve hijyenik ortamın yaratılmasına dönüktür. Ayrıca klima, havalandırma sistemleri hastanelerde steril ve kontamine bölümlerin ayrılması, virüs, mikrop, toksin dağılımlarının önlenmesi, koku, kirlilik ve enfeksiyon ortamlarının yok edilmesi amaçlı kullanılır. Diğer taraftan hastanelerde hastaların rahatsızlıklarına göre ortam ısısı, nemi, hava debisi, hızı, yönLi iç hava kalitesi farklılıklar gösterir. Bu anlamda sağlık tesislerinde uygulanan ısıtma, havalandırma ve klima sistemleri, birçok parametrelerin etkisiyle, standart konfor şartlarından çok farklı sistemleri gerekli kılar. Bu nedenle hastane klinıatizasyonunun konvensiyel klimalardan esas farkı, bölümler arası hava akımları, basınçfarklılıkları, ventilasyon miktarları, filtrasyon zorunluğu, iç hava kalitesi koşulları gibi spesifik koşullar olarak ortaya çıkar. Bu koşullar, koku, bayat hava mikroorganizma önlemleri, virüs, toksin, bakteri kimyasal ve radyoaktif etkilerini azaltmaya, mahallerde, istenen sıcaklık ve rutubeti sağlamaya, çevre kurallarına uyum ve kontrole yöneliktir. Dolayısıyla tasarımda öncelik hastanelerde nıahalleri n infeksiyon kaynaklarını belirlemek, kontrol altına almak, virüs, mantar izolasyonunu, dış hava, iç hava kalitesini sağlamak olmaktadır. Genel olarak hastane yapılarının ısıtma, havalandırma klima HVAC sistemlerinde bölümler arası hava sirkülasyonunu kısıtlamak, iç ortanı havasındaki zararlı mikropları öldürmek, virüsleri yok etmek, koku, toz, mantar, küf önlemleri almak maksatlı filtrasyonu sağlamak, ihtiyaca uygun tarzda iç mahallerin değişik sıcaklık ve nenı ihtiyacını temin etmek, çevre etkinliklerini kontrol etmek, enerji savurganlığını önlemek, enerji tasarrufu sağlamak, tıp teknolojisine uygun
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=