5. Klima Santrali İçinde Eşanjörün Yeri Plakalı ısı geri kazanım eşanjörü iki katlı veya tek katlı fakat "L" formlu klima santrali içine monte edilebilir. "L" formlu klima santrali içinde konulabilecek tek yer, çapraz hava akımını sağlamak açısından, "L" nin köşesidir ve eşanjör plakaları yere pareleldir. Bu uygulama için başta yapılan uyarılara dikkat edilmelidir. Plakalı eşanjör iki katlı AHU içinde yanda görüldüğü gibi değişik şekillerde yerleştirilebilir. Ancak konulacağı yeri sınırlayan bazı parametreler de yok değildir. Şöyle ki; t Konulduğu yer ön ısıtıcı ve ön soğutucu olarak çalışmasına engel olmamalıdır. t Üzerindeki devrelerden egzost ve taze hava akımları aynı anda geçebiliyor olmalıdır.· a. C. Şekil 5. Şekil 6. t Debi kontrol damperleri ile birlikte, AHU çalışma otomasyonu senaryosuna uygun bir yerde ve pozisyonda olmalıdır. t Yoğuşma ve buzlanma olaylarına karşı uygun yere ve uygun pozisyonda yerleştirilmiş olmalıdır. Şekil Sa'da bir damper ile karışını havası elde edilmesi mümkündür. Şekil Sb'de ise mutlak o/o 100 iç-dış hava çalışmasıdır. Karışım veya by-pass olanağı yoktur. Sıcaklıklar ısı geri kazanımı sağlamaya müsait olsa da olmasa da hava ısı geri kazanım eşanjörü üzerinden geçmek zorundadır. Şekil Sb'de egzost havası resirküle havası olarak kullanılıp, AHU o/ol 00 iç havalı veya karışını havalı çalıştırılabilir. o/o 100 iç havalı çalıştırılıyor ise 4 ve 2 damperleri tam kapalı, 3 damperi ise tam açık olmalıdır. Şayet öyle ise ısı geri kazanımı çalışmamaktadır. ısıtma ve soğutma kapasitelerinin ısı geri kaza6 nını miktarı oranında azalması mümkündür. Egzost havası by-pass'ı adlandırılan bu uygulamanın alternatifi taze hava by-pass'ıdır. Eşanjör yüzeyine ilave edilen bir serbest geçiş kesiti ve eşanjör ile serbest geçiş kesiti önüne yerleştirilmiş, aynı kumandadan zıt hareketli damper ile uygulanır. Özellikle AHU içinde plakalı ısı geri kazanım uygulamalarında bu sistem önerilir. İlk yatırım maliyeti açısından biraz daha pahalı olmasına karşılık, hem buzlanmaya hızlı ve etkili nıüdahele, hem de geçiş dönemlerinde o/o1 00 dış hava ile çalışarak (ısı geri kazanını eşanjörünü devre dışı bırakarak) işletme ekonomisi sağlanması açısından en kullanışlı ve güveTESİSATDERGİSİ .. SAY! 69 EYLÜL 2001 nilir sistemdir. Eşanjör üzerine yerleştirilen serbestgeçiş kesiti ve damperi soldaki resimde olduğu gibi merkezi veya yan damperli olabilir. Şekil Sb'deki damper tam açık iken iki yandaki damper tanı kapalıdır, yada zıttıdır. Şekil 6'da basit bir taze hava by-pass otomasyon şeması görülmektedir. Okunulan dış ve iç hava sıcaklıkları bir terminalde değerlendirilmektedir Şayet dış hava şartları ile iç hava şartları kabul edilebilir seviyede benzeşiyor ise, plakalı eşanjör damperi tam kapanmakta, bypass damperi tam açılmaktadır. Taze hava akımı ısı geri kazanım eşanjörü üzerinden geçmediği için, vantilatör motorunun çektiği enerji azalmakta, işletme ekonomisi sağlanmaktadır. Bu otomasyon buz eritme için de yaygın kullanılan bir metottur (ileriki bölümlerde ele alınacak). Yalnız bu uygulama için filtre hücresinin yeri doğru seçilmelidir. Ön ve son filtreler, taze hava danıperi ile bypass damperi arasında olmalıdır. Aksi taktirde taze hava, geçiş dönemlerinde ve buz eritme süresince, mahallere filtre edilmeden gönderilmiş olacaktır. 6. Yoğuşma Ne Zaman ve Nerede Oluşur, Ne Gibi Önlemler Alınmalıdır? Yoğuşma, plaka yüzeylerinin hava çiğlenme sıcaklığına kadar soğuduğu bölümde ve egzost havası tarafında oluşur. Buzlanmanın oluştuğu yer de aynı bölgedir. Bu bölge, eşanjörün en soğuk bölgesi olarak adlandırılır. (Şekil 7'de sol üst köşe). Genel ifadesi ile, soğuk havanın girdiği yere en yakın, sıcak havanın girdiği yere en uzak bölgedir. Yine Şekil 7 üzerinde görüldüğü gibi, soğuk havanın -1 C 21 C ... t 38C t Şekil 7.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=