Tesisat Dergisi 68. Sayı (Ağustos 2001)

FOUNof lbt PRESENTATION FRİTERM, BÜYÜK BOYUTLU VE FARKLI KARAKTERLERDEKİ BATARYA ÜRETİMİNE BAŞLADI Friterm Started To Produce Batteries in Big Size And Different Characters Friter111'iıı, diiııyaııııı ikiııci kapasiteli boru ve lamel makina/arı üretici firması olaıı CMS isimli İtalyanfirıııasmdaıı teıniıı etmiş oldıığıı yatay CNC koııtrollii otomatik şişir111e 111akiııasıyla, biiyiik boyııtlıı ve farklı karakterlerdeki batarya iireti111iııe geç111esi dolayısıyla, dergimiz Tekııik Geııe/ Yayııı Yöııetıııeııi Mıılıittiıı Tek111aıı, Friterm A.Ş. 'ııiıı Tıız/a/İstaııbııl'daki tesisleriııi ziyııret etti. Tesisin miidiirii Naci Şalıiıı 'deıı lıem tesis, lıem de yeııi makiııa lwkkıııda ayrıııtılı bilgiler aldı. Bıı bilgiler özetleııerek aşağıda okııyııcıılarımıza sıııııılmaktadır. Friterm'in Kuruluşu - Gelişimi 1979 yı/ıııda kurulan, endüstriyel soğutma, ticari soğutma ve klima sektöründe üretim, taahhüt ve servis hizmetlerini birlikte yürüten, Friterm bir anonim şirket olarak varlığını 1985 '/ere kadar sürdürmüş. 1985 yılından itibaren ise ek olarak kanatlı boru ısı eşanjör/eri üretimine başlamış. Bu batarya üretimini 1993 'ten itibareıı yeni makina yatırımlarıyla desteklemeye başlayan şirket, 1996'dan itibaren ise yatırımlarına hız vermiş. 1997'den itibaren bu yatırımların vermiş olduğu güç ile ihracat çalışmalarına başlamış. Friterııı, süreç içinde diğer aktivitelerinden büyük bir kısmını bırakmak suretiyle kanatlı boru ısı eşanjörleri üretimini kendisine ana aktivite olarak seçmiş ve sektörün cilıaz imalatçısı firmalarına kompoııent sağlayıcı bir firma olma misyonunu kendisine benimsemiş. Şıı anda istanbııl/Tuzla 'da 49001111 kapalı alaııda hizmet vermekte. Sektörün geneli ııe baktığımızda kanatlı borulu ısı eşanjörii üretiminin toplam Türkiye kapasitesinin %50 - 55 gibi bir oranı Friterııı tarafından karşılamakta; bunun klima eşanjörü için deki oraıııysa, % 80'/ere kadar varmakta. Kendi üretimi içinde % 40 'a tekabül etmekte olan bu miktarın dışındaki ilk % 40'ı soğutma sektöründeki koııdenser ve evaporatör gibi alcııılara hitap etmekte, diğer %20 si ise çeşitli diyebileceğimiz, gerek kojeııerasyoıı ııygııla malarında gerek ısı - güç santrallerinde, büyük endüstriyel tesislerdeki eşaııjör ihtiyaçlarına hitap etmekte. Şirket, şu anda 7 haı ile I 1 değişik baıarya geometrisinde üre/im yapmakta. Bu şekliyle baklığımızda Friıerm, hem küçük boy, hem de büyük boylu eşanjör üre/imini gerçek leşlirıııekıe. Şirke/ yılda 500 ton bakır, 500 ıoıı alümin yum, 500 lan galvanizli sac kullanmaktadır. Bu nokıada Avrupa 'da bu rakamı geçen firma sayısı J0'ıın alıında. Birinci sırada çok büyük bir üreticinin (italyaıı firması ECO) üre/imi 6-8 bin iken, onıın hemen arkasındaki firma, 2-3 bin ton gibi bir değere düşmekte. İkinci sırada ise Sierra gelmekle, onun arkasında da l 000 /onla birkaç firma olup, sonrasıııdaki gruba Friterm katılmakta. F riterm tesislerinin gelişim seyri içinde yerini almış olan modern lamel hatları, modern boru makinaları, şişirme makinaları ve sac işleme, kollektör hazırlama makinalarının yanı sıra Türki ye'de hızla gelişmekte olan enerji sektörüne yönelik kojenerasyon ve ısı-güç üretim sektörlerinde ya ygın olarak kullanılan bü yük boyutlu ve farklı karakterdeki batar ya üretimi de bir ihti yaç haline gelmişti. Friterm bu noktada üretim yapısı gereği başarılı olabileceğini düşünerek özellikle bu tür bataryalar için geliştirilmiş olan yatay CNC kontrollü otomatik şişirme makinası ihti yacını 1,5 y ıl önce be lirlemiş, siparişini vermiş ve şu anda sistemi işletmeye almış durumdadır. Makina geleneksel şişirme makinalarından farklı olarak, esnek program lanabilme özelliği nedeniyle set up zamanlarını asgariye indiren ve maksi mum kalitede kısalma kontrolü dahil olarak toplam 4 eksen kontrolü yaparak batar ya üretim kalitesinin ve boru alümin yum mekanik bağının maksi mum düzeyde teminini sağlamaktadır. Bu gerçekten bu tür bataryalarda ihti yaç du yulan üretim kalitesini sağlamak için zorunlu olan bir makinadır. Bu makina yla birlikte, kuru soğutmada ve endüstri yel tesislerdeki büyük eşarjörTESİSATDERGİSİ .. SAYl68 AĞUSTOS 2001 lerin Türkiye'de sağlıklı olarak ihtiyaç du yulan kalitede sunulabileceğini düşünmekteyiz. Friterm, bu yapım kararını, çok yeni olan ama bir makina yı almak cesaretini, rakiplerinin sürekli bir adım önünde olmak mantığı yla çok dikkatli bir şekilde değerlendirerek vermiştir. Ve şu anda gör mekteyiz ki, üretim yapımıza, makina parkımıza bu makina yı kattığımız zaman çok farklı bir sahada kendimizi güçlü olarak sunabili yoruz. -- Friterııı Fabrika Miidiirii Naci Şalıiıı.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=