1. Giriş ve Genel Durum Genellikle ülkemizde endüstriyel tesislerde, iklimlendirme tesisatlarında, genel amaçlı su tesisatlarında çeşitli maksatlarla kullanılan satıh pompalarının seçim ve işletmeye alınması sırasında (her ne kadar hatalar yapılsa da), nispeten gösterilen özen; çoğunlukla suyun ilk temin edildiği ve bu anlamda aslında suyun ve bu açıdan çoğu işletmenin kalbi diyebileceğimiz artezyen kuyularının (ya da derin kuyuların) açılmasında, tesis edilmesinde, gereken pompanın seçilmesinde ve işletmeye alınmasında yeterince gösterilmemektedir. Gözlemlerimize göre bunun en önemli sebebi; kuyunun açılmasından tesis ve işletmeye alınmasına kadar geçen sürecin aslında ciddi bir mühendislik ve şantiye hizmeti ve titiz bir yatırım gerektirmesine rağmen; hem bilgisizlik, hem de kuyunun ve pompanın yeraltında çalışması, problem çıkarmadıkça pek kimsenin dikkatini çekmemesi ve bu yüzden gereken ciddiyetin gösterilmemesidir. Bu yüzden yatırım ve işletmeye alma maliyetlerinde mümkün olduğunca tasarruf sınırları abartılı şekilde zorlanmakta; ucuz sondaj hizmeti, kuyu inkişafında zaman ve para tasarrufu amacıyla yapılan ihmaller, ucuz ve niteliksiz pompa temini, ucuz ve kalitesiz kablo işçiliği, uygun olmayan kablo kesitleri ve elektrik panoları kullanımı, vb. gibi pek çok kalemde ciddi hatalar yapılmakta ve ortaya, amaçlananın aksine, yeterli kalitede su veremeyen, uygun olmayan pompalarla çalışan ve işletme sorunları yaşayan çok sayıda kuyu çıkmaktadır. Özellikle 4" pompaların kullanıldığı ve domestik amaçlara da hitap eden uygulamalarda, genellikle işverenin (kuyu sahibinin) konu hakkında yeterli bilgiye vakıf olmaması ve üstlenici firmaları, sadece verdikleri nihai fiyata göre değerlendirmesi yüzünden; sayıları son yıllarda artan derin kuyu su sondajı yapan firmaların çoğunun iş alabilmek için fiyatla beraber malzeme ve işçiliğin kalitesini düşürmeleri bu durumun ortaya çıkmasında önemli etken olmuştur. 2. En Çok Rastlanan Derin Kuyular: Ülkemizin coğrafi özellikleri sebebiyle ağırlıklı olarak 4" ve 611 pompaların kullanıldığı ve derinlikleri yüksek (80-250 m arası) kuyular başı çekmektedir. 8" ve 1 O" kuyular nispeten sınırlı sayıda olup, orta seviye kuyularıdır (40-1 1 O m arası), büyük tip zirai sulama veya su temininde bölgesel kullanım göstermektedir. Özellikle 4" pompaların kullanıldığı kuyular tüm coğrafi bölgelerde en çok rastlananlardır ve kısmen tarımsal sulama, ağırlıklı olarak domestik su temini ve kısmen de endüstriyel su temininde kullanılmaktadır. 6" pompaların kullanıldığı kuyular daha profesyonel karakterde olup, endüstriyel su temini veya tarımsal sulamaya hizmet eder, ayrıca kullanım suyu pazarlayan su fabrikalarınca su temininde kullanılır. 8"-1 O" pompalara ihtiyaç duyan kuyular daha ziyade bölgesel sınırlı, büyük ölçekli tarımsal sulamada veya büyük ölçekli işletmelerde endüstriyel su temininde kullanılır. 1 2" ve üstü pompaların gerektiği kuyular ülkemizin fiziksel şartları nedeniyle az sayıda olup, düşük seviyeli, büyük debili kuyulardır. TESİSAT DERGİSİ 1111 SAYl68 AĞUSTOS 2001 3. Derin Kuyu Pompa Piyasasına Ozet Bir Bakış Pazarda ağırlık 4" ve 6" pompalarda olduğundan, bu dilimde ciddi bir fiyat rekabeti bulunmaktadır. Pompaların teknik özelliklerine ve kullanıldığı yere uyumuna göre dikkat ederek seçim ve alım yapan sınırlı bir bilinçli kitle haricinde; malın talep edildiği anda hızlı olaraktemin edilebilmesivetabii ki fiyatı belirleyici olmaktadır. Suya yönelik artan ihtiyaçla beraber, özellikle son yıllarda, fazla sayıda ithalatçı veya üreticinin hitap ettiği, önemli bir 4" ve 6" derin kuyu pompası pazarı oluşmuş durumdadır. Daha önceki yıllarda 6" pompaların hakim olduğu pazarda; fiyatlarının uygunluğu, daha az maliyetli sondaj kuyusu gerektirmesi, mekanik olarak kum transferine dayanıklı konstrüksiyonların gelişimiyle beraber 4" pompaların payı artmaktadır. Pompa pazarındaki ciddi rekabet, sondaj taahhüt piyasasıyla paralel olarak kendini göstermektedir. Domestik pazara da hitap etmesi sebebiyle 4" pompalardaki ve ilişkili sondaj taahhüdündeki rekabet oldukça ciddi hale gelmiştir (fiyat ve markalar hakkındaki detaylar bu çalışmanın kapsamı dışında tutulmuştur). + r,,,� L-------------�-��- AR
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=