• Aynı zamanda motor büyüklüğünü ele dikkate almak anlamına gelen, pompa veriminin güç tüketimi üzerindeki etkisi. • Bazı belli pompaları daha başlangıçta devre dışı bırakan NPSH ""'' değerinin etkisi. DiN 24255 "Salyangoz gövdeli raclyal santrifüj pompaları ... " üzerine 1960 larcla ön çalışma yapılmaya başlandığında kesin olarak belirlenmiş standart o luştu rma hedefi bu pompaların üreticiden bağımsız olarak değiştirilebilir olma larıydı. Bu konu Ağustos 1964 [3] tarihli DiN taslağının 2. sayfasındaki "Açıklamalar" Bölümünde açık olarak tanımlanmıştır: "Yapım yerinden bağımsız olarak özdeş kullanım noktalarına sahip olan pompa ların birbiri ile değiştirilmesi mümkün olacak şekilde kullanım noktaları ve ana boyutların belirlenmesi sağlanacaktır. " Yine de anma boyutu belirlenmesinde kullanılan çark çapları nın ve manometrik yüksekliklerin yalnızca sayısal değerler olduğu [3]'te belirtilmişti, bu da ancak yaklaşık değerlerin kullanılacağı anlamına geliyordu. İki yıl sonra Ekim 1966'da, standart DiN 24255 "Salyangoz gövdeli radyal santrifüj pompaları NDl O (su pompaları) ... " yayıml a ndı [4]. Daha önce temel bir öğe olarak tanımlanmış olan standart oluşturma hedefinin daha sonra gelen standartta neden bulunmad ığı konusu pek açık değildir. Bunun neden yapıldığı konusunda herhangi bir açıklama yapılmamıştır. Bunun ötesinde [3) ve [4)'te şöyle bir ifade vardır: "Standartta verilen nominal debi ve nominal manometrik yükseklikler standart değerlerdir. Gerçek değerler üreticinin belgelerinden alınmalıdır." [5]'te bu daha kesin olarak formüle edi lmi ştir: "Nominal debiler için tahsis edilmiş nominal manometrik yükseklikler... " Kilit sonuçlar nelerdir? Ana noktalar şunlardı r: • Birçok üreticinin çark çapları standartta verilen nominal çark çaplarından çok daha büyüktür. • Tüm anma boyutları için üreticinin verdiği Q - H eğrilerinin çoğu standart noktanın çok üzerindedir (yal nızca nominal debi için bulunan nominal manometrik yükseklikler standart değerler olarak görülse bile) • 150 - 315 dışında tüm diğer anma boyutları için Q - H eğrileri büyük bir değişkenlik göstermektedir. • Bazı üreticiler, Q-H eğrileri gerçekte bir sonraki büyüklüğün standart noktasında olan pompalar üretmektedirler. • Bazı üreticiler, verim düşmesini ve NPSH yükselmesini hesaba katmaksızın, Q - H eğrilerini aşırı yük bölgesine kadar genişletmektedirler. • Bir çok anma boyutu için Q - NPSH eğrileri büyük farklılıklar göstermektedir. • Bir çok pompa anma boyutu için EYVN'cle daha fazla debi ile birlikte, daha büyük manometrik yükseklik yönünde de büyük sapmalar görülmektedir. • Son adımda kullanım noktasından etkileniyor olsa bile, özdeş anma boyutlu "standart pompalar"ın nadiren tam olarak birbirinin yerine geçirilebilir oldukları söylenebilir. Standardı oluşturulmuş, karşılıklı değiştirilebilir su pompaları anlayışının bugün geçerl iliğin i ve önemini yitirmiş olduğu açıklık kazanmıştır. Şu anda var olan geçerli standart [S]'in dördüncü sayfası nda (bir kez daha tekrar edilerek) şöyle yazmaktadır: "Nominal debiler için standartta verilen nominal basma yükseklikleri standart değerlerdi r (Anma değerl eridi r). Gerçek değerler üreticinin belgelerinden alınmalıdır. " Bu ifade bir yere kadar doğrudur çünkü her bir anma boyutu için üreticiye bağl ı QH eğrilerinin özdeş olacağını ya da EYVD'lerinin standart noktaya tanı olarak uyacağını ya da hepsinin aynı Q ve H değerlerinde aynı EYVD'ye sahip olacaklarını beklemek pek de gerçekçi olmayacaktır. Bu durumda "standart su pompası " anlayışı tamamı ile geçersiz midir? Kuşkusuz hayır, ama geçen yıllar içinde üreticiden bağımsız olarak k arşıl ı kl ı değiştiril ebilirlik konusundaki orijinal anlayışın nasıl terk edi ldiği n i görmek durumundayız. Burada incelenmiş olan 56 su pompası için bu yargı doğru görünmektedir. Burada in celenmemi ş olan anmil TESİSATDERGİSİ ım SAYI 67 TEMY.UZ2001 boyutları için ele durumun aynı olması kuvvetle mu htenıelcl i r. Daha az parça çeşitli l iği ve en düşük yedek parça ge rekliliği gibi olanaklar sunduğu için standart su pompası hiç kuşkusuz büyük ölçekli pompa kullanıcıları için ekonomik bir öneri gibi görünmektedir. Çoğu durumda az sayıda üreticinin pompa l arı kabul edilerek aralarında değişkenlik gösteren hidrolik performansın etkisi en aza indirilebilmektedir. Küçük ölçekli müşteriler için standart su pompaları yalnızca fiyat ve teslim açıs ınd an çekici olmakta üreticiden bağımsız karşılıklı değiştirilebilirlik özel bir önem taşı mama ktadır. Bibliyografya 1. Rütschi K, Santrifuj Pompalarda Standart Oluşturulması, Schweizerische Bauzeitung, Nr. 4, 194 7 2. Stoffel B / Lauer }, Salyangoz Gövdeli Pompalarda Elde Edilebilir Verimler, (Taslak, 2. Revizyon), EUROPUMP Çalışma Grubu 9, "Pompa Verimi" Nisan 1998 3. DiN 24255, Taslak Ağustos 1964, Salyangoz gövdeli santrifüj pompalar, tek emişli, tek kademeli, uçtan emmeli, temel dış boyutlar ve kapasiteler. 4. DiN 24255, Ekim 1966, Salyangoz gövdeli santrifüj pompa ND10 , tek emişli, tek kademeli, eksene yerleştirilmiş emmeli, yatak taşıyıcılı, temel dış boyutlar ve kapasiteler. 5. EN 733: 1995, Uçtan emmeli santrifüj pompalar, 10 bar basınçlı, yatak taşıyıcılı, nominal çalışma noktası, ana boyutlar, adlandırma sistemi. 6. Timcke, Jürgen H, seri üretim için standart santrifüj pompalar örneğinde maliyet kaynağı olarak parça çeşitliliği, lndustriepumpen + Kompressoren, Zeitschrift für die Praxis der Pumpen? und Kompressorentechnik, Heft 2, Juni 1998, 4. }ahrgang, Seiten 84/93, Vulkan-Verlag Essen Dipl-lng }iirgen H. Timcke; Amerikan Deniz Mühendisleri Topluluğunun bir üyesi, Fachhochschule Konstonz/Cermany, öğretim görevlisi ve RÜ TSCH/ Crup'ta Tasarım Müdürü. (tJ
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=