• Sanayi tesislerinde 3mm 'den 3 m boru çapına kadar uygulama alanlarında kullanılabilirler. • Diğer akış ölçerlere nazaran korozyon problemi oldukça azdır. • Akışın laminar veya türbülanslı olması cihazları etkilemez. • Özel olarak geliştirilmiş EM akış ölçerler ile insan kan damarlarındaki akışı ölçmek mümkündür. 5.2. Dezavantajlar • Akışkan belirli bir elektrik iletkenliğine sahip olmalıdır. • Akışkan iletkenliğindeki değişimlere karşı çok hassastır. Bu cihazlarla su bazlı sıvılar için ölçüm yapılabilirse de, hidrokarbonlar ve diğer organik sıvılar için ölçüm yapmak mümkün değildir. • Hassasiyetleri arttıkça cihazın maliyeti de artar. 5.3. Bir EM Akış Ölçeri Satın Alırken Dikkate Alınması Gereken Noktalar • Piyasada bulunan cihazlar fiyatları bakımından karşılaştırılmalıdır. • Satın alınması düşünülen EM akış ölçerin işinizde kullanacağınız debi aralıklarında çalışıp çalışmadığı kontrol edilmelidir. • EM akış ölçerin kalibrasyonu önemli bir konudur. Kuru kalibrasyon ifadesi, ticari anlamda akış ölçerin hiç kalibrasyon işlemi görmemiş olmasıdır, kelimenin genel anlamında, akışkan şiddetinin ölçümü işlemini ve çıkış ile akış hızı arasında beklenen ilişkinin çıkarılmasını tarif eder. Doğru sonuçlar için bir su devre-sindeki testte uygun bir kalibrasyon önemlidir. Bu ise endüstide ıslak kalibrasyon olarak bilinir. Daha küçük boyutlara tüm çalışma aralığında akış kalibrasyonu yapılabilir, fakat çok büyük ölçüm cihazını kalibre etmek zordur. Genellikle sadece kendi çalışma aralığı altında kalibre edilirler ve kalibrasyon eğrisinin üst kısmı extrapole edilir. Mümkün olduğunda uygulanması ekonomik olan bu yöntem daha uygundur fakattam kalibasyon aralığına göre daha az güvenilirdir. • Şayet cihaz yer altı seviyesinden aşağıda bir yerde çalışıyorsa, bir çukurun içerisinde ise, cihazın su almayacağına dair garantisi aranmalıdır [7]. 5.4. EM Akış Ölçer Cihazı Kullanılırken Dikkate Alınması Gereken Noktalar • Akış ölçerin daima tam dolu çalıştığı kontrol edilmelidir. • Üreticilerin talimatları takip edilmelidir. • Boru içerisinden akış olmadığı zaman EM akış ölçerin sıfır durumu kontrol edilmelidir. Bu bütün akış ölçerlerin kullanımında hassasiyeti tayin etme yönünden izlenen bir yoldur. • Elektrotlar borunun çap olarak en üst kısmına yerleştirilmemelidir. Çünkü, bu noktalarda akış içerisinde hava kabarcıkları bulunabilir. 6. Elektromanyetik Akış Ölçerin Tesisatlara Yerleştirilme Kuralları Elektromanyetik akış ölçerler tesisatlara hem yatay hem de dikey olarak yerleştirilebilir. Cihazın arıza vermeden çalışması ve tesisatta debiyi doğru gösterebilmesi için aşağıdaki hususları göz önünde bulundurmak gereklidir: • Cihaz tesisata yerleştirilirken boru içerisinden akan akışkanın boruyu tam dolduracak şekilde akmasına dikkat edilmelidir. • Akışkanın boruyu tamamen doldurması amacıyla dikey yerleşimlerde akışın yukarı doğru olması sağlanmalıdır. • Elektroınanyeti k akış ölçer standartlara uygun ( DiN PN 1 O ya da 1 6, AWWA v.b.) flanşlar arasına monte edilmelidir. • Cihazın çalıştığı bölgede aşırı titreşim ve pompa gürültüsünden kaçınılmalıdır. Topraklama mutlak surette yapılmalıdır. • Cihaz uygun seçilecek halkalarla sağlam bir zemine sabitlenmelidir. 7. Sonuçlar Bu çalışmada, elektromanyetik akış ölçerler tanıtılarak, çalışma prensibi, avantaj ve dezavantajları, uygulama yerleri verilmiştir. EM akış ölçerin en büyük avantajı akışa bir engel oluşturmaması dolayısıyla, basınç düşüşüne sebebiyet vermemesidir. Bununla birlikte hassasiyetlerinin yüksek olması ve sürekli olarak ölçüm değerlerinin izlenebilmesi ile özellikle ürünlerin kalite kontrolüne yardımcı olacak bir cihazdır. Dolayısıyla toplam kalite çalışmalarında ürünün yüksek kalitede olmasına yardımcı olur. Bu cihazlarla elektrik iletkenliği sıfıra yakın akışkanların ölçümünün yapılabilmesi için çalışmalar devam etmektedir. TESİSAT DERGİSİ ım SAYl66 HAZİRAN 2001 Semboller d : Boru çapı, (m) u : Akışkan hızı, (m/sn) A : Boru kesit alanı, (m2 ) Emk : Elektromotor kuvveti s : Seri bağlama p : Paralel bağlama E : Potansiyel fark, (Volt) Kaynaklar 1. Morse, I. E., Tse, FS., Measurement and lnstrumentation in Engineering, Marcel Dekker ine., Newyork, 1989. 2. Spink, L.K., Principles and practice of Flowmeter Engineering, The foxbord company, ninth edition, 1967. 3. Baker, C. R., An lntroductory Cuide to Flow Measurement, Mechanica/ Engineering Publication Limited, Landon, 1989. 4. Cheremisinof, N.P., lnstrumentation for Process flow engineering, Techomic Publishing Co. ine., 198 7. 5. Co//et, C.V., Hope, A.D., Engineering Measurement, Longman Scientific & Technical, Second edition, 1987. 6. Genceli, O.F, Ölçme Tekniği, Birsen Yayınevi, İstanbul, 1995. 7. Hayward, A. T.J., Flowmeters, Macmillan, 1979. 8. Hemp, )., Sanderson, M.L., El magnetic ectro flowmeters- A state of the art review, Papers presented at an lnt. Conf. on Advances in Flow Measurement Technigues, 1981. 9. Holman, ). P., Experimental Methods for Engineers, Mc-Craw Hi/1 lnc., 1984. 10. Linford, A., Flow Measurement ana' meters, E&FN. Spon limited, second edition, 1961. 11. Ower, E., Pankhurst, The Measure-ment of Air Flow, Pergamon press, 5nd edition, 1977. 12. Spitzer, O. W., lndustrial Flow Measurement, lnstrument Society of America (ISA), North Carolina, 1993. 13. Şalvarlı, H., Borularda kullanılan Akışölçer Tipleri ve Tipik Performans Karakteristikleri, Mühendis ve Makine Dergisi, cilt:28, Sayı:335, 1987. 14. Bevir, M.K., The theory of lnduced Voltage Electromagnetic Flowmeters, Journal of Fluid Mechanics, vol. 43, pp. 577-590, 1970. i1!J
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=