.. SEKTOREL FORUM "Sektöre/ Forum" tartışmalarına siz de katılmak istiyorsanız, 0212 288 26 14 110' /u faksla veya 'forum@teknikyayincilik.com" e-mail adresiyle bize ulaşabilirsiniz. Dergimizin 58. sayısından itibaren, sektörün tartışılmayan/tartışılamayan sorunlarının tartışıldığı, tartışılmakla kalmayıp çözüm üretmeyi amaçlayan "Sektöre/ Forum" sayfalarımız, sektörün önde gelen yetkililerinin katılımıyla bir platform olma niteliğini kazanıyor. Bu güne kadar, Celal Okutan, Fatma Çölaşan, İsmail Can, Prof. Dr. Abdurrahman Kılıç, FilizPehlivan, İrfan Çelimli, Bedi Korun ve Olgun Sönmez'in katıldığı "Sektöre/ Forum"un bu bölümünde ise "Plastik Tesisat Borularında Oksijen Difüzyonu" ve "Doğal Gaz Bacalarının Periyodik Kontrolü ve Temizliğinin Önemi" başlıklı iki ayrı yazısı ile Abdullah Bilgin, "Kalorifer Tesisatlarında Oksijen Difü zyonu" hakkındaki görüşlerini içeren yazısı ile de Ali Bıdı sektörün sorunlarına farklı boyutlarıyla değiniyor. Sektöre ilişkin konuşmak, tartışmak çözüm bulmak, öneri sunmak istiyorsanız, Katılın, tartışalım; katılın, çözüm üretelim ... . . . . KALORiFER TESISATLARINDA OKSiJEN DIFUZVONU ' ALI BIDI Gelişim Teknik Tic. San. Paz. Ltd. Şti. ■ Tesisat Dergisi'nin Mart 2001 tarihli 63 nolu sayısında yayımlanan "Tesisatta Oksijen Korozyonunun Nedenleri ve Alınabilecek Önlemler" başlıklı yazıda belirtilen "Plastik boru kullanılan tesisatlarda aşırı korozyon olduğu, radyatör ve cihazların pislikle tıkandığı" hususu ile ilgili olarak görüşlerimi ifade etme gereği duydum. Bilindiği üzere ısıtma tesisat sistemlerinde kullanılan malzeme ne olursa olsun oksijen difüzyonu oluşur. Bunu önlemek uluslararası teknik standartlara, DiN nornıalarına uyumlu uygulamalarla sağlanabilir. Konu Almanya'da ilk kez 1970'Ii yıllarda gündeme gelmiş, bu tartışmalardan yararlanan bazı satıcı firmalar başlangıçta aynı yöntemi kullanmıştır. Nitekim, "Spirovent" denilen hava ayırıcı pazarlayan Warnıebodentechnik firması Genel Müdürü Hern Arno Klöp aynı yollara başvurmuş, Spirovent ayırıcısını ısıtma tesisatında kullananların oksijeni difüzyonu sorununu ve buna bağlı olarak kazan ve radyatörlerdeki korozyonu tamamen önleyeceğini iddia etmiştir. Bu sloganı ile firma plastik borularda oluşan ısıtma sistemlerini pazarlamıştır. Kısa sürede Spirovent'in sadece serbest dolaşımdaki oksijeni sudan ayırabildiği, sistemde esas korozyona neden olanın, suda bağlı oksijenin olduğu gerçeği ortaya çıkmıştır. Aynı zamanda, Almanya'nın en büyük kazan üreticilerinden bir firma, bir seri kazan üretiminde büyük sorunlarla karşılaşmış, bu sorunun kalorifer tesisatında bulunan oksijenden kaynaklandığına bağlamıştır. Ancak yapılan incelemede sorunun kazan imalatında uygulanan hatalı kaynağın korozyona neden olması olduğu ve firmanın bunu gizlediği anlaşılmıştır. Uygulayıcılartarafından çok iyi bilindiği üzere, tesisat sistemlerinde suyun çıktığı yerden oksijen girer. Vana, rakor bağlantılarında conta, kendir, teflon conta yerlerinde bu tür difüzyon görülür. Örneğin dört yollu tanı kapatmalı vanalar kazan ve tesisat devresini birbirinden ayırmak suretiyle bir sürü kesici vana ihtiyacını ortadan kaldırmakta, buna karşın bu ayrımda; (genleşme) basınç dengeleme kabındaki havalandırma ile sistem havalık pürjörlerinin vana kapalı iken çalışmaları halinde soğuma ve sistemin fiziksel yapısına bağlı kayıplar olmaktadır. Bu değişim tesisatta vakum oluşmasına havalandırma, pürjör sistemlerinin doğru çalışmamasına neden olmaktadır. Bu anlamda kazan devresi ile tesisat devresi arasındaki basınç farkının dengelenmesini, by-pass yapılmasını gerektirmektedir. Dolayısıyla vanalarda basınç dengeleme amaçlı delikler açılmış ancak oksijen etkisi tanı önlenememiştir. Diğer taraftan, uzun yıllar genleşme tanklarının basit amprik formüllere dayalı seçimi, özellikle yerden panel ısıtma sistemlerinde TESİSAT DERGİSİ SAYI 65 MAYIS 2001 ımı akışkan sıcaklık farkı nedeniyle fazla su sirkülasyonunun göz ardı edilmesi genleşme tanklarının küçük seçimine neden olmakta, sistemde yüksek basınç olmasıyla emniyet ventillerinde su atılarak sisteme oksijen almaktadır. Aynı tarzda sorunlar yerden ısıtmalı kombilerde de sık sık görülmektedir. Görüldüğü üzere tesisatta korozyon ve kavitasyona neden olan bir çok neden mevcuttur. Tesisatta suyun tamirat ve onarım amaçlı boşaltılıp doldurulması, açık imbisat depoları emniyet ventileri, pürjörler, kollektör bağlantıları, vana ve benzeri armatürler, imalat hataları gi bi etkili bir sürü faktörler korozyona neden olurken, plastik borulardaki oksijen difüzyonunu ağırlıklı gündeme getirmek yanlış olmaktadır. Bu sorunları etki yüzdeleri ile değerlendirmek gerekmektedir. Fransa Standartları bu etkiyi göz ardı etmektedir. Almanya'da ciddi boyutta görünmemekte, ancak tüketicinin talebi doğrultusunda oksijen bariyerli borular kullanım yerlerine göre tercih edilmektedir. Mümessili olduğumuz Aquathem firması 1973-1990 yıllarında yer ısıtma amaçlı milyonlarca metrekare döşeme için bariyersiz boru uygulaması yapmış, binde bir oranında dahi korozyon etkisi ve buna bağ l ı kazan ve radyatörlerde hasar görülmemiştir. Bir kaç istisna nedeniyle yanlış uygulamadan kaynaklanan sorunları ele alarak plastik borular hakkında bu tür hükümlerin hatalı yönleri gözden kaçırılmamalıdır. Ancak derginizin forum bölümünde bu sorunların uzmanlar tarafından tartışılması sektör için yararlı olmaktadır. [fi)
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=