HEAT PUMP (iSi POMPASI) SİSTEMLERİ HAKKI NDA GENEL Bİ LGİLER Bir klima cihazının çalışma prensibi, iç ortamı soğuturken termodinamik çevrim nedeni ile ortaya çıkan ısının, dış ünite aracılığı ile dış ortama atılması şeklindedir. Heat Pump ünitP.ler bu çevrimi ters çevirerek, normalde dışarıya atılan ısıyı iç ortama, içeriye verilen soğutmayı ise dış ortama verir. Klima cihazında, dış havanın sıcaklığı (ve birçok diğer teknik özellik) elde edilebilecek soğutma ya da ısıtma miktarını ve verimini direkt etkiler. Bu nedenle klima cihazlarının, ısıtma ya da soğutma yaparkenki kapasite ve verimleri, o anda mevcut bulunan çevre ve çalışma koşullarına ve teknik özelliklerine göre değerlendirilmek zorundadır. Her koşulda geçerli bir sabit verim yüzdesinden bahsetmek imkansızdır. Heat pump klima cihazlarında verim COP değeri ile ölçülür. COP, cihazın ürettiği kW ısıtma başına çektiği kW toplam enerjinin oranıdır. kW ısıtma COP = ---------- - kW Toplam enerji harcaması Örnek: COP = 3 demek, 3 kW ısıtma elde etmek için 1 kW enerji harcanıyor demektir. COP değerinin yüksek olması daha verimli, alçak olması daha verimsiz bir cihazı ifade eder. Örnek: COP=3, COP=2.5'den daha verimlidir. •Heat Pump ünitelerde verim ve kapasiteyi etkileyen başlıca noktalar şunlardır. - Seçilen kompresörün verimi - Evaparatör ve kondenser dizaynı, yüzey alanının mümkün mertebe geniş tutulması •Defrost sisteminin verimliliğini, dolayısıyla genel verim ve kapasiteyi etkileyen bazı önemli noktalar şunlardır; -Cihaz defrost sistemi; standart bir defrost süresi yerine, dış ünitedeki buzlanmayı ve buzun çözülmesini gözleyen (ısı-basınç vs.) sensörler ile en kısa defrost sürecinin sağlanabilmesidir. Dış ünitenin bulunduğu mahal; Yüksek verim ve kapasite için dış ünite soğuktan korunmalı fakat rahat hava çevirebilmelidir. ısıtılan mahalin iyi izole edilmiş olması sistemin kısa sürede rejime girerek kapanmasını, dolayısıyla doğal defrost edilmesini sağlayacaktır (+ derecelerde). Bu nedenle mahalin izolasyonu ne kadar iyi ise 1 saatte ortaya çıkacak defrost süresi ve enerji kaybı o kadar az olacaktır. Normal koşullarda hiçbir klima 1 saat boyunca hiç durmadan çalışmaz (konfor kliması). Saatte 1 ya da 2 kez otomatik olarak bir süre kapalı kalır. • Dış havanın nem seviyesi arttıkça dış ünite üzerinde buzlanma hızlanacak ve gerekli defrost süresi arta-caktır. Bu nedenle dış üniteyi nemli ortamlardan daha uzak tutmak gereklidir. • Yurt dışında çok kötü dış koşullarda dahi (Kanada ve Amerika'nın kuzey bölgeleri ) çok iyi izolasyon katsayısına sahip evlerde Heat Pump ve ilave elektrikli ısıtıcı ile başarılı ısıtma yapılabildiği görülmektedir. • Heat Pump sadece kendi başına kullanılmalı diye düşünmek yanlıştır. Avrupa ve Amerika'daki birçok uygulamada basit bir otomatik kontrol paneli ile dış havanın verimli olduğu noktaya kadar Heat Pump kullanıp, daha kötü koşullarda farklı ısıtıcılar devreye sokulur (Doğal gaz, LPG, vs.) • Firmaların belirttiği kapasite, COP, enerji değerlerinin Eurovent ve ARI standartlarına uygun olması ve bunun düşünülen ünitenin kataloglarında birebir belirtilmesi gereklidir. • TSE tarafından verilen çeşitli illerin kış dış hava sıcaklık değerleri, olabilecek en kötü koşullar olup, heat pump hesabının bu değerler üzerinden yapılması yanıltıcı olacaktır. TSE tarafından verilen değerler kış sezonu boyunca toplam % 5 ağır l ığa sahiptir. Diğer zamanlarda hava koşulları sürekli daha yüksek ısılarda olacaktır. Dış Hava Sı cakl ığına Bağlı Olarak Heat Pump (lsı Pompası\ Enerji Harcaması ve 1000 Kcal/h Enerji ihtiyacı için Yakıt Maliyeti Tabl osu Hakkındaki Notlar 1 ) Verilen kapasiteler ve COP değerleri imalatçılardan klima imalatçılarının birçoğu defrost sırasında iç ünite fanını alınan ortalama değerlerdir. Farklı firmalarda yüksekveya çalıştırmamakta, dolayısıyla elektrikli ısıtıcıya ihtiyaç düşük sıcaklıklarda imalatları farklı performanslar duymamaktadır. Kanallı klimalarda ise elektrikli ısıtıcı gösterebilir. kullanımı ve seçim miktarı kullanıcıya, sistem özelliklerine ve bina yapısına bağımlıdır. Kullanıldığı taktirde ısıtma 2) Değerlerin hesaplanmasındaki hareket noktası + 8 oc dış toplam yüküne eklenmeli, elektrik ile ısıtmanın COP değeri havada 3.0 ve 2-8 COP değerine sahip, 24,000 Btuıh 1 olduğundan ağırlıklı ortalama ile sonuç sistem COP kapasitesindeki 2 farlklı ünitedir. değeri hesaplanmalıdır. 3) Hiçbir imalatçı yada bilimsel kitap dış havaya bağımlı 5) Elektrik Birim Fiyatı Hesaplama Yöntemi ;(1 5.04.01) olarak defrost süresini dakika olarak vermemektedir. Tabloda verilen değerler ISKİD komisyonun imalatçı . Konutlar için 120.225 TL+¾ 5 Belediye Vergisi + %17 KDV kataloglarından, bilimsel kitaplardan, firma deneyimle- olarak 14 7.696 T L. rinden ve teknik yetkililerden öğrendiklerine dayanarak . Ticarethane ve Resmi Daireler için 95.550 TL +% 5 Belediye yaptıkları bir yaklaşımdır. Ünitenin imalat tarzı, kullanı- Vergisi + %1 7 KDV olarak 117.383 TL. mı, yerleşimi ve diğer bazı etkenler bu süreleri çok .Sanayi için 79_ooo TL + % 5 Belediye Vergisi + % ı 7 KDV değiştirebilir. olarak 97.052 TL üzerinden hesaplanmıştır. 4) Hesaplarda defrost süresince kullanabilecek olan (*) : Konut kullanımında eneıji miktarı günlük 5 kWlı'i aşan elektrikli ısıtıcı katılmamıştır. Ufak kapasiteli normal split miktarlar içindir. Bu bilgiler ISKİD-lsıtma Soğutma Kl ima İmalatçı ları Derneği tarafından hazırlanmıştır TESiSATDERGiSi SAY! 65 MAYIS 2001 ımı
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=