Daha küçük binalarda (dış yüzeylerin kullanma alanına oranı arttığı için) izafi olarak daha fazla ısı çekilecektir: Üç katl ı örnek evde 3 döşeme + 1 çatı döşemesi olduğu halde, Tek katl ı bir evde 1 döşeme+ 1 çatı döşemesi vardır. Bu durumda 150 m'tek katlı bir evin ısı l kütlesi 150 m' x 3 kati ı bir evin ısıl kütlesinin 1/3'ünden çok fazladır ve üç katl ı evin çektiği toplam ısının üçte birinden daha fazla ısı çekecektir. F- Hafif Konstrüksiyonun Etkisi Hafta sonu evinde kazanlar sadece ihtiyaca bağlı olarak hafta sonunda iki gün işletmeye girmektedir. Sistem daha sonra beş gün boyunca durmaktadır. Bu durumda beş gün boyunca bina, gövdesinde depolanan ısının önemli bir kısmını kaybetmektedir. Bina kütlesinin ısı içeriği yukarıda, 1,962.000 kcal olarak belirlenmiştir. Büyük termik kütleler iki ısıtma arasında, binada çevre sıcaklığına kadar bir soğumaya müsaade etmemektedir. Kayı p, zamanla azalsa da, tam soğumaya kadar sürekli mevcuttur. Halbuki küçük termik kütleli binalarda kısa bir zamanda çevre sıcakl ığına kadar soğuma meydana gelir ve daha fazla soğuma olmaz. Bu durumda kaybedilen toplam ısı çok daha küçüktür. Bu nedenle hafta sonu evlerinin iyi izole edilmiş, ancak küçük kütleli, örneğin ahşaptan yapı l ması, kesintili çalışma enerji kayıplarını önemli ölçüde azaltır. Örnek: Kütleleri farkl ı olan iki ayrı bina gözönüne alınsın. Birinci bina yukarıdaki örnek vi lla, diğeri kütlesi bunun beşte biri olan hafif villa olsun. Her iki yapının da ısı kaybı 30.000 kcal/h olduğu kabul edilsin. Soğuma yukarıdaki yolla hesaplandığında 5 gün sonunda; Ağı r binada, yapı sıcaklığı T= 10.3 C değerine düşecek lsı kaybı= 1.915.000 kcal olacak Hafif binada, yapı sıcaklığı T= 2.2 C değerine düşecek lsı kaybı= 650.000 kcal olacaktır. Hafta sonunda eve gelindiği nde ağı r evi tekrar ısıtmak için 1.915.000 kcal harcanırken, hafif ev için sadece 650.000 kcal harcanacaktır. Hafif yapıda bir ev sayesinde hafta sonu evlerinde büyük ölçüde yakıt tasarrufu gerçekleşir. G- Sonuç ♦ Hafta sonu evlerinde kesintili çalışma sonucu evin ısıtı ldığı gün sayısı ile orantıl ı olmayan, aşırı yakıt tüketimi olmaktadır. Hafta sonu evindeki iki günün ısıtma maliyeti, sürekli ısıtılan benzer bir eve göre dört - beş günlük tüketime eşdeğer olabilmektedir. (Gerekli önlemler alınmazsa) ♦ Binaların ısıl kütleleri çok büyüktür ve kazan kapasiteleriyle mukayese edilmeyecek büyüklüklerdeki ısılar yapıda depo edilir. Buna Türkiye'deki yapı biçimleri de katkıda bulunmaktadır. ♦ Bu büyük kapasite bir ısı volkanı (büyük bir ısı deposu) gibi çal ışmaktad ır. Sistem rejime geçtikten sonra (veya sürekl i kullanılan binalarda) kazandaki saat mertebesindeki kesintiler içerideki sıcakl ığı etkilememektedir. ♦ Buna karşılık ısıtmaya uzun süre ara verilen hafta sonu evleri gibi kesintili uygulamalarda bu büyük kütle ters yönde çalışarak, ısının iç ortam yerine duvarlara gitmesine neden ol maktadır. ♦ Kazan bir gün önceden çalıştırılmamış ise, ısıl konfor soğuk yüzeylerin etkisi ile uzun bir süre yeterince iyi olmaz. Yeterli ısıl konforun sağlanabilmesi için hafta sonu evlerinde (soğuk günlerde) kalorifer kazanı en az bir gün önceden çal ı ştı rılmalıdır. ♦ Düşük ortam sıcakl ığında radyatörler fazla ısı çekeceği için, sistemde dolaşan su sıcaklığı yoğuşma sınırının altında olacaktı r. Bu nedenle yoğuşmalı tip kalorifer kazanı kullanmak daha ava ntaj l ıd ı r. ♦ Kütlenin bu olumsuz etkilerinden kurtulmak için hafta sonu evlerinde baz ısıtma (evde olunmayan günlerde güneş kollektörü vb. yardımcı ısıtma) yapılmalıdır. ♦ Bu ısıtma, evi nemin olumsuz etkilerinden koruduğu gibi, eve gel i ndiği nde hızlı ısınmaya ve konforun erken tesisine neden olacaktır. Ayrıca yakıt tüketiminde azalmaya neden olacaktır. ♦ Bu baz ısıtmanın güneş enerjisiyle yapılması yakıt maliyetlerini azaltma açısından büyük yarar sağlayacaktır. Budurumda yatırım maliyeti (plakalı eşanjör vs.) çok az artarken, yakıt maliyeti çok azalacaktır. ♦ Hafta sonu evlerinde, binaya d ışarıdan yapılan ısı yalıtıma ek olarak, içeriden ısı TESİSAT DERGİSİ SAYI 64 NİSAN 2001 130 yalıtımının da yapılması halinde; a- ısınma süresi kısalacaktır. b- Daha düşük oda sıcaklığında aynı konfor a l ınaca ktı r. c- Yakıt tüketimi azalacaktı r. d- Ancak çok pahal ı bir çözüm olup ayrıca yer kaybına neden olacaktır. ♦ Döşemelere parke veya halı kaplaması ve hafif malzemeden asma tavan yapılması da döşeme ve tavanlarda içeriden ısı yalıtımı özelliği taşıyacağı için (döşeme ısıtması yoksa) aynı avantajları sağlayacaktı r. ♦ Ahşap döşeme ve duvarlar, beton ve tuğlaya göre daha az ısı depoladığı için avantaj I ıdır. ♦ Hava ile ısıtma biraz daha pratik olabilir. (Özellikle yazın da soğutma ve havalandırma isteniyorsa). Ancak sadece ısıtma sözkonusu ise radyatörlü ısıtma daha kul lanışlı olabilir. ♦ ısıtmada en iyi konfor istenen yerlerde, ısıtma cam altlarına konan radyatörler ile yapılır ve ayrıca döşemedeki soğuk etkisini ortadan kaldırmak için (radyatörlerden dönen su ayrı bir pompa kullanılarak) döşeme ısıtması da yapılabil ir. Ancak bu durumda seçilen kazanın işletme şartları na (~t°C ve dönüş suyu sıcaklığı ) dikkat edilmelidir. Duvar tipi yoğuşmal ı kazanlar bu tür uygulamaya en uygun kazan lard ır ve bu uygulamada dönüş suyu sıcaklığı da düşeceğinden verim çok yüksek olacaktır. ♦ Telefon ve PC aracılığıyla kazan otomatik kontrol paneline uzaktan ulaşmayı sağlayan Ecocom modem sistemi kullanımı evdeki sıcakl ıkların kontrolü ve önceden ısıtma yapma için en ideal çözüm olmaktadır. ♦ Evden ayrılırken şömine klapesinin kapatılması unutulmamalıdır. ♦ Aspiratör seçiminde aspiratör çalışmadığında otomatik olarak kapanan klapeli tipte modeller tercih edilmelidir. ♦ Sürekli kullanılan evlerde ise tersine çok büyük ısı depolanmıştır. Boyler öncelikli ısıtma sistemi ku l lanı lması halinde veya kısa süreli elektrik kesintilerinde ise; bu depolanmış ısı kullanılan binanın kısa sürede soğuması na izin vermez. ii'.!]
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=