3. Üç Pozisyonlu Pnömatik Aktüatörler: Daha önce belirtilen çift etkili ve aktüatörlerden farklı olarak üç pozisyonlu aktüatörlerin üç konumu olması nedeniyle bu adlandırma yapılmıştır. Bu konumlar O, 0-45° arası ayarlanan bir değer ve 90° olarak adlandırılabili r. Üç pozisyonlu aktüatörler genellikle dolum sistemlerinde kullanılmaktadır. Proses gereği başka sistemlerde kullanılma olanağı olabilir. Dolum sistemindeki kullanma amacı hassas değer tutturabilmek içindir. Örnek verilecek olursa; Bir küresel vana yard ım ıyla bir kaba (tanka veya reaktöre) belli değerde bir sıvı doldurulduğunu düşünelim. 1. konum için komut verilerek aktüatör 90° pozisyonuna getirilip küresel vana tam açılır. Kabın dolma durumuna göre taşmayı engellemek ve istenilen değerde mal doldurmak için 2. konumda vana yarı açık duruma getirilip kabın hassas dolumu sağlanır. 3. konum için komut verilerek vananın tam kapanması sağlanır. 2. konumdaki vana aç ı klığı 0-45° arasında istenilen bir dereceye ayarlanabilir. Bu değer, doldurulacak kabın hacmine göre ve istenilen dolum hassasiyetine göre yapılır. Pnömatik Aktüatör Takılabilen Vanalar 1. Küresel Vanalar: Küresel vanalar çok çeş itl idi r. Vana içindeki kürenin hareketi ile açma kapama işlemi yapılabilir. Sızdırmazlık elemanı genellikle teflondur. Küresel vanalardan akışkan geçerken hiçbir dirençle karşılaşmaz. Bu nedenle her çeşit akışkan kullanılabilir. Basınç sınıfı yüksek yapılabilir. İki yollu, üç yollu tipleri mevcuttur. Küresel vanalar gövde olarak: 1.Karbon çelik gövde 2. Pirinç gövde 3. Paslanmaz çelik gövde 4. PVC gövdeli olarak imal edilebilirler. Ayrıca küresel vanalar: • Dişli - Flanşlı • Tam geçişli - Redüksiyon geçişli • İki yollu - Üç yollu • PN 16-25-40-60-100-150 basınç sınıfı olabilir. Uygulamada akışkan sıcaklığı yüksek olan proseslerde ara bağlantı parçası uzun seçilir. Küresel vana boğazına flanş yaptırılarak aktüatör montaj ı nın daha sağlıklı olması sağlanır. Aktüatöre vana montajı yapılmadan önÜç Yollıı ce vana normalde Pnömatik Küresel Vana açık konuma veya kapalı konuma getirilir. Hangi pozisyonda üzerine aktüatör takı lırsa pnömatik aktüatörlü vananın ilk pozisyonu o olur. 2. Kelebek Vanalar: Kelebek vanalar space da küresel vanalar gibi çeşi tlid ir: Wafer, flanşlı, lastik contalı, metal contalı, v.s .. Aşağıdaki şekillerde çift etkili pnömati k aktüatör uygulama lar ı görü 1Pnömatik Lııg Tipi Kelebek Vana TESİSATDERGİSİ SAYI 64 NİSAN 2001 ımı mektedir. Aktüatöre monte edilmeden önce N.A. veya N.K. pozisyonları belirlenir ve montaj ondan sonra yapılır. Kelebek vanalar kolay montaj, az yer kaplama, ekonomik fiyatlar ve açılıp kapanma nedeniyle tercih edilmektedir. Kelebek vana la r ın klepeleri paslanmaz veya rilsan kapl ı döküm olabilir. Sızdırmazlık elemanları EPDM - viton ve silikon gibi değişik lastik türleri olabilir. Prosesin teknik özelliklerine göre, kelebek vana seçimi yapıl ır. Kelebek vanalar pek çok akışkanda kullanılabilir. Pnömatik Aktüatör Kullanımında Dikkat Edilecek Hususlar 1. Pnömatik aktüatörü seçerken kullanılacağı proses ortam ve teknik şartlar iyi analiz edilmelidir. 2. Şayet gerekiyorsa, dış gövde aside dayanıklı kaplama malzemeleri ile kaplanmalı civatalar-pinyon dişli ve ara bağlantı paslanmaz çelik ile yapılmalıdır. 3. Pnömatik aktüatör besleme havası 5-6 bar olmalıd ır. 4. Besleme havası filtre edilerek sudan arı nd ırı lmalıd ır. 5. Gerekiyorsa FRY şa rtla ndı rıcı koyulmalıdır. 6. Aktüatör sızdırmazlık oringlerinin zarar görmemesi için belirli aralıklarla bakım yapılmalıdır. 7. Bakım onarımda kullanım ve bakım kılavuzu talimatlarına riayet edilmelidir. Pnömatik Küresel Vanalar ve Kelebek Vanalar Nerelerde Kullanılır? Manuel küresel ve kelebek vanaların kul lanı ld ığı her çeşit proseste Pnömatik Kelebek Vana sistemin otomatik hale getirilmesi arzu edilirse, pnömatik aktüatör kullanılır. (tJ
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=