edil ebil i r. İkinci fazı ol uşturan mikro kabarcıkl ar ancak özel hava ayırıcı cihazlarla (örneğin Spirovent) ile sistemden uzaklaştırılabilirler. Üçüncü fazdaki suda çözünmüş halde bulunan hava, öncelikle Henry kanunundan yol a çıkılarak bir basınç düşümü veya sıcakl ık artımı ile mikro kabarcıklar haline getiril ir. Ancak bundan sonra ikinci fazda kul lanılan cihazlarla sistemden tahliye edil ir. Kazan Yüzeylerinde Hava Ayrışması Bir sıcak sulu ısıtma devresinde, basıncın en düşük oldug·u en üstkatta sudaki MCtop değeri MC1 = 14 L/m 3 olsun. Sıcak su kazanında ısıtıcı yüzey sıcakl ıkları kaynama sıcaklığında ve kazan suyu sıcakl ığı 70 °C olarak kabul edilsin. Bu durumda sıcak yüzeye temas eden su partiküllerinde, basınçtan bağımsız olarak, MC2 değerinin O olacağı Şekil 4'ten okunabilir. Yani bu yüzeye temas eden sudaki bütün hava, mikro kabarcıklar biçiminde sudan ayrı lacaktır. Yüzeyden ayrıl ıp, ana su gövdesine karışı ldığında ise sıcakl ık 70 °C değerine ulaşacaktır. 70 ° C sıcaklıkta basınca bağl ı olarak MC10P değerleri MC3 olarak Tablo 1 'de verilmiştir. Buna göre ol uşan mikro kabarcıklar tekrar suda çözünmeye başlayacaklardır. Su bu noktada absorpsiyona yatkın hale gel miştir ve oluşan hava kabarcıklarını absorbe edecektir. Bu yüzden suyun MC değeri MC10 P değerine ulaşmadan hava kabarcıklarını tahl iye etmek öneml idir. Bu bel irl i bir süre alacaktır. Şekil S'te farkl ı içerikteki hava içeren su için beklenen absorpsiyon süreleri veril miştir. Eğer kazan çıkışında bir hava ayırıcı yerleştirilirse mikro hava kabarcıkları tekrar suda çözünmeden, sudan ayrı lacaklar ve sudaki çözünmüş hava konsantrasyonu azaltılabilecektir. Burada ulaşılabilecek değer pek çok faktöre bağlıdır ve kesin olarak hesaplanamaz. Ancak öneml i bir düşüş olacağı öngörülebil ir. Eğer kazan çıkışına bir hava ayırıcı yerleştirilmez ise, tekrarabsorpsiyon ile sudaki hava konsantrasyonu MC3 değerine ulaşabilecektir. Su sirkülasyonla üst katlara ulaştığında bu durumda sudan basınç düşümüne bağlı olarak bu noktalarda MC3-MC, kadar hava ayrışacaktır. Bu nedenle bu üst noktaya da bir hava pürjörü yerleştirilmesinde yarar vardır. Hava ayırıcının performansını 70 60 50 ,o 30 20 -- .._ - - -- - j:>Bar)_ _ � _ _ _ _ � MC Boiler & Spirovent 10 --�-- - - - � - J 1 -s- .,- , -_-::.ec:-:_ 100 110 120 130 Azami basınç Kaynama MC, ( bar ) sıcakl ığı ( ° C ) 0,7 11 2 o 1 1 20 o 1 , 5 125 o 2 133 o 2,5 1 38 o 3,5 143 o 5,5 1 58 o etki l eyen faktörl er 70 sıcakl ık, basınç, türbülans, suyun pH değeri, 60 süreçl er arasında geçen süre ve cihazın L 50 kapasi- � ayrıştırma .. tesidir. Hava ayırıcıların � M mikro kabarcıkların E 40 ::ı oluşma noktalarına en yakın olacak şekilde c 30 o yerleştirilmesi gerekir. • ısıtma sistemlerinde 20 kazan çıkışına en yakın yere monte 10 edilmel idir. • Güneş enerjisi sis- o temlerinde kollektör ve batarya arasında monte edilmelidir. • Soğutma ünitelerinde dönüş hattına; pompa ve ehiller grubu arasına monte edilmelidir. SONUÇ Sıcakve soğuk su tesisatlarında çelik, bakır borular kullanı l mal ıdır. Plastik boruların (PP) montajı çok pratik ve ucuz olduğu için kalorifer tesisatlarında ve yerden ısıtma tesisatl arında kullanımı kaçıTESİSATDERGisi SAYI63 MART2001 .. 140 150 100 170 Ttmp C. Şekil 4 Ortalama çıkış MC3 MC1 MCrMC1 sıcakl ığı ( ° C ) 70 18 14 4 70 20 14 6 70 25 14 1 1 70 32 14 1 8 70 37 14 23 70 48 14 34 70 60 14 46 Tablo 1 MCpnaseJ =60 MC,°" Time Şekil 5 nılmazdır. Ancak PP boru kullanılacaksa; oksijen bariyerl i PP borular tercih edilmel idir. Tesisata mümkün olduğu kadar az yeni su takviyesi yapıl mal ıdır. Kal iteli kapal ı genleşme tankları kullanı l malıdır. Tesisattaki havayı sürekl i boşaltacak hava tahl iye cihazı ve tortu tutucu cihazlar kul lanılmal ıdır. Özel l ikle plastik boru kul lanı lan döşemeden ısıtma sistemlerinde bu cihazlar mutlaka gerekl idir. [f!]
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=