Tesisat Dergisi -Teknik Yayıncılık Tanıtım A.Ş. = HEAT PUMP (iSi POMPASI) SİSTEMLERİ HAKKINDA GENEL BİLGİLER Bir klima cihazının çalışma prensibi, iç ortamı soğuturken termodinamik çevrim nedeni ile ortaya çıkan ısının, dış ünite aracılığı ile dış ortama atılması şeklindedir. Heat Pump üniteler bu çevrimi ters çevirerek, normalde dışarıya atılan ısıyı iç ortama, içeriye verilen soğutmayı ise dış ortama verir. Klima cihazında, dış havanın sıcaklığı (ve birçok diğer teknik özellik) elde edilebilecek soğutma ya da ısıtma miktarını ve verimini direkt etkiler. Bu nedenle klima cihazlarının, ısıtma ya da soğutma yaparkenki kapasite ve verimleri, o anda mevcut bulunan çevre ve çalışma koşullarına ve teknik özelliklerine göre değerlendirilmek zorundadır. Her koşulda geçerli bir sabit verim yüzdesinden bahsetmek imkansızdır. Heat pump klima cihazlarında verim COP değeri ile ölçülür. COP, cihazın ürettiği kW ısıtma başına çektiği kW toplam enerjinin oranıdır. kW ısıtma COP = ---------- kW Toplam enerji harcaması Örnek: COP = 3 demek, 3 kW ısıtma elde etmek için 1 kW enerji harcanıyor demektir. COP değerinin yüksek olması daha verimli, alçak olması daha verimsiz bir cihazı ifade eder. Örnek: COP=3, COP=2.5'den daha verimlidir. •Heat Pump ünitelerde verim ve kapasiteyi etkileyen başlıca noktalar şunlardır. - Seçilen kompresörün verimi - Evaparatör ve kondenser dizaynı, yüzey alanının mümkün mertebe geniş tutulması •Defrost sisteminin verimliliğini, dolayısıyla genel verim ve kapasiteyi etkileyen bazı önemli noktalar şunlardır; -Cihaz defrost sistemi; standart bir defrost süresi yerine, dış ünitedeki buzlanmayı ve buzun çözülmesini gözleyen (ısı-basınç vs.) sensörler ile en kısa defrost sürecinin sağlanabilmesidir. - Dış ünitenin bulunduğu mahal; Yüksek verim ve kapasite için dış ünite soğuktan korunmalı fakat rahat hava çevirebilmelidir. • ısıtılan mahalin iyi izole edilmiş olması sistemin kısa sürede rejime girerek kapanmasını, dolayısıyla doğal defrost edilmesini sağlayacaktır (+ derecelerde). Bu nedenle mahalin izolasyonu ne kadar iyi ise 1 saatte ortaya çıkacak defrost süresi ve enerji kaybı o kadar az olacaktır. Normal koşullarda hiçbir klima 1 saat boyunca hiç durmadan çalışmaz (konfor kliması). Saatte 1 ya da 2 kezotomatik olarak bir süre kapalı kalır. • Dış havanın nem seviyesi arttıkça dış ünite üzerinde buzlanma hızlanacak ve gerekli defrost süresi arta-caktır. Bu nedenle dış üniteyi nemli ortamlardan daha uzak tutmak gereklidir. • Yurt dışında çok kötü dış koşullarda dahi (Kanada ve Amerika'nın kuzey bölgeleri) çok iyi izolasyon katsayısına sahip evlerde Heat Pump ve ilave elektrikli ısıtıcı ile başarılı ısıtma yapılabildiği görülmektedir. • Heat Pump sadece kendi başına kullanılmalı diye düşünmek yanlıştır. Avrupa ve Amerika'daki birçok uygulamada basit bir otomatik kontrol paneli ile dış havanın verimli olduğu noktaya kadar Heat Pump kullanıp, daha kötü koşullarda farklı ısıtıcılar devreye sokulur (Doğal gaz, LPG, vs.) • Firmaların belirttiği kapasite, COP, enerji değerlerinin Eurovent ve ARI standartlarına uygun olması ve bunun düşünülen ünitenin kataloglarında birebir belirtilmesi gereklidir. • TSE tarafından verilen çeşitli illerin kış dış hava sıcaklık değerleri, olabilecek en kötü koşullar olup, heat pump hesabının bu değerler üzerinden yapılması yanıltıcı olacaktır. TSE tarafından verilen değerler kış sezonu boyunca toplam % 5 ağırlığa sahiptir. Diğer zamanlarda hava koşulları sürekli daha yüksek ısılarda olacaktır. Dış Hava Sıcaklığına Bağlı Olarak Heat Pump (lsı Pompası) Enerji Harcaması ve 1000 Kcal/h Enerji İhtiyacı İçin Yakıt Maliyeti Tablosu Hakkındaki Notlar 1) Verilen kapasiteler ve COP değerleri imalatçılardan alınan ortalama değerlerdir. Farklı firmalarda yüksek veya düşük sıcaklıklarda imalatları farklı performanslar gösterebilir. 2) Değerlerin hesaplanmasındaki hareket noktası + 8 °C dış havada 3.0 ve 2.8 COP değerine sahip, 24,000 Btu/h kapasitesindeki 2 farklı ünitedir. 3) Hiçbir imalatçı yada bilimsel kitap dış havaya bağımlı olarak defrost süresini dakika olarak vermemektedir. Tabloda verilen değerler ISKİD komisyonun imalatçı kataloglarından, bilimsel kitaplardan, firma deneyimlerinden ve teknik yetkililerden öğrendiklerine dayanarak yaptıkları bir yaklaşımdır. Ünitenin imalat tarzı, kullanımı, yerleşimi ve diğer bazı etkenler bu süreleri çok değiştirebilir. klima imalatçılarının bir çoğu defrost sırasında iç ünite fanını çalıştırmamakta, dolayısıyla elektrikli ısıtıcıya ihtiyaç duymamaktadır. Kanallı klimalarda ise elektrikli ısıtıcı kullanımı ve seçim miktarı kullanıcıya, sistem özelliklerine ve bina yapısına bağımlıdır. Kullanıldığı taktirde ısıtma toplam yüküne eklenmeli, elektrik ile ısıtmanın COP değeri 1 olduğundan ağırlıklı ortalama ile sonuç sistem COP değeri hesaplanmalıdır. 5) Elektrik Birim Fiyatı Hesaplama Yöntemi ; . Konutlar için 96.525 TL + % 5 Belediye Vergisi + %1 7 KDV olarak 118.581 TL. . Ticarethane ve Resmi Daireler için 76.600 TL + % 5 Belediye Vergisi + %1 5 KDV olarak 94.103 TL. .Sanayi için 63.400 TL + % 5 Belediye Vergisi + % 17 KDV olarak 77.887 TL üzerinden hesaplanmıştır. 4) Hesaplarda defrost süresince kullanabilecek olan (*) : Konut kullanımında enerji mi ktarı günlük 5 kWh'i aşan elektrikli ısıtıcı katılmamıştır. Ufak kapasiteli normal split mikt arlar içindi r . Bu bilgiler ISKİD-lsıtma Soğutma Klima İmal atçıl arı Derneği tarafından hazırlanmıştır TBiSATDERGiSi SAY! 63 MART 2001 mı
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=