MAlUll:E_______�----- ARTICLE Fosil yakıtların yakın zamanda tükenecek olması ve dünyada gelişen çevre bilinci nedeniyle, insanoğlu alternatif enerji kaynaklarına yönelmektedir. Yeryüzünden 151.106 km uzaklıkta bulunan güneş, nükleer yakıtlar dışında, dünyada kullanılan, yenilenebilir veya yenilenemeyen tüm yakıtların ana kaynağıdır. İçinde, sürekli olarak, hidrojenin helyuma dönüştüğü füzyon reaksiyonları gerçekleşmektedir ve oluşan kütle farkı ısı enerjisine dönüşerek uzaya yayılmaktadır; ancak, bu enerjinin çok küçük bir kısmı yeryüzüne ulaşmaktadır. Güneşin yaydığı bu enerjiden yararlanmak amacıyla kullanılan sistemlere, ortam havasının ısıtılmasında kullanılmak üzere dizayn edilmiş, yeni bir sistem daha eklenmiştir. Güneşten hava ısıtma düşüncesi ve bazı uygulamaları antik çağdan bu yana bilindiği halde, Solarwall (güneş duvarı) teknolojisi, patenti alınarak, son on yıldan bu yana dünyada uygulanmaktadır. Özellikle, 1 990-1 997 yılları arasında, ilk uygulamaları ABD ve Kanada'da yapılmış olup, 1997 yılından bu yana Almanya, Japonya, Hindistan gibi ülkelerde kullanımı hızla yaygınlaşmıştır. Söz konusu sistem, yapıların güneye bakan dış duvarlarının alüminyum veya çelik gibi bir malzemeden üretilmiş, üzerinde delikler bulunan plakalarla kaplanması esasına dayanan bir hava ısıtma sistemidir. Yalıtılmış dış duvarla arasında boşluk bırakılmış olan plakanın üzerindeki deliklerden içeri sızan dış hava, aradaki boşluktan yukarıya yükselirken, güneş enerjisi sayesinde ısınan plaka tarafından ısı kazanmaktadır. ısınarak yükselen dış hava, yapının üst tarafında toplanarak, kanallar aracılığıyla yapı içine dağıtılmakta ve ortamın ısıtılması sağlanmaktadır. Dağıtım kanallarına havanın yönlendirilmesi için kullanılmakta olan fan, plaka-duvar arasındaki havanın yükselmesi ve plaka deliklerinden içeriye daha çok dış havanın çekilebilmesi için negatif basınç oluşturmaktadır. Bu sistem, çevreye zararlı hiçbir etkisi olmayan, çok basit ama o derece ekonomik bir sistemdir. Dizayn koşullarına bağlı olarak, sistem verimi o/o75'e kadar çıkabilmektedir. Kış koşullarında, ortam ısıtılması amacıyla kullanılan sistem, yaz koşullarında da ortam havasının klimatizasyon yükünü azaltarak yarar sağlamaktadır. Güneye bakan dış duvarın yalıtılması nedeniyle, ısı kazancı düşmektedir. Yaz koşullarında, dışarıdan çekilen hava, yapının üst kısmında bulanan menfezlerden, içeriye gönderilmeden dışarı atılmaktadır; bu sayede duvar serin kalmaktadır. Sistem, özellikle, sanayi tesislerinin, depo ve hangargibi büyük mahallerin ısıtılmasında tercih edilmektedir. Tahıl kurutulması için çok uygundur. Konutısıtılmasının yanı sıra klima veya fırın havalarının ön ısıtılmasında da kullanılması olasıdır. 1 m2 panel, yaklaşık olarak, 500 W'lık ısıtıcının gücüne eşdeğer ısıtma sağlamaktadır. Solarwall Teknolojisi: Şekil 1 'den görülebileceği gibi, binanın güney cephesinin bina yüzeyinde belirli bir hava boşluğu bırakılarak, kıvrımlı, koyu renkli alüminyum veya galvaniz çelik panellerle kaplanmasıdır. Bu güneş toplayıcılarının üstünde, genel yüzey alanının belli bir oranında olmak koşuluyla, küçük delikler bulunmaktadır. Bu metal kaplama ve bina arasında oluşturulan boşlukta fanlarla negatif basınç oluşturulur. Koyu renk kollektör güneş radyasyonunu ısıya dönüştürür. Kollektör sınır tabakasında oluşan ısı, delikler vasıtasıyla içeri alınır. İçeri alınan taze hava negatif basınç etkisiyle yükselerek fanın bulunduğu toplama kanalına, oradan da tavana yakın hava kanallarıyla iç o - ı--= ortama basılır. Sistemi tamamlayan diğer düzenekler otomatik kontrol ünitesi, damperler ve havalandırma kanallarıdır. Endüstriyel tesislerde kollektörden gelen sıcak hava ve mahal dönüş havası sıcaklık kontrollü damperlerle karıştırılarak tekrar ortama basılır. Karışım işlemi gece ve bulutlu günlerde yapılır. Solarwall havalandırma sistemi bina ısıtmasından bağımsız çalışır. Solarwall ile kullanılan fanlar sabit hızlıdır. Fan girişinde by-pass damper bulunmaktadır. Yaz aylarında, sıcaklık 20 °C 'ye ulaştığında damper otomatik olarak kendini açar. Sistemin Yararları: -+- Sistem, hava hızına bağlı olarak, %6075 gibi yüksek verimlere çıkabilmektedir. -+-Solarwall sadece gelen ışınımı değil, yansıyan veya dağılmış güneş ışınlarını da toplamaktadır. -+-ısıtma sezonu boyunca, gün içinde, dışarıdan alınan taze havanın sıcaklığını 5-6 °C (4cfm için) arttırarak, mevcut ısıtma sisteminin yükünü önemli oranda azaltır. ♦ Bu sistem, o/o 100 taze hava ile çalıştığından, taze hava ihtiyacı yüksek olan yerlerde daha ekonomik olmaktadır. İç hava kalitesi yüksektir. ♦ Solarwall binanın güney cephelerine uygu lanır. Binanın güney cephelerinden olan ısı kaybı, Solarwall ve bina yüzeyinde } rAN DAĞITIM KURALLAR! - - <>-- İÇ[Rİ GİREN Hı\Vı\ İLE TEKRAR İÇERİ TAŞINACAK OLAN iSi KAYBI Şekil ]. Solarwa/1 sistemi. TESİSATDERGİSİ SAYI 63 MART 2001
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=