. . . EKNJK:BlCG---------------- T-E �C H-N-I _C _A _L _I N_F -O R M_AT_I O_N_ NaCI (Tuz) Yukarıdaki faktörler birli kte değerlendi ri ldiği nde i ki rejenerasyon arası süre genell i kle 8 saat civarında çıkmaktadır. ' Sert su Ca(HCO,), L_ Ca Mg(HCO3)2 easo, ®-Na 1 MgSO, ®-Ca cacı, Na MgCI, r- - f ' , Yumuşatma ,/ NaCI Na,SO, Na,ı::tCO, Yumuşak su ,· ®-Na1 ®-Ca Na Rejenerasyon MgCl2 eacı, Dreneja ► Şekil 2. Yumuşatıcıda oluşan iyonik reaksiyonlar Rejenerasyonda Su ve Tuz Tüketimi Reçineni n bünyesi nde tutulan Ca++ ve Mg++ i yonlarının alınarak y eri ne Na+ iyonu koyulabilmesi içi n reçine tuzlu su i le y ıkanır. re değişmekle birl ikte genel olarak 5000 °Fr/1 l itre reçi ne alınabi l ir. Reçine Yatak Yüksekliği 100-140 cm arasında reçi ne yatak yüksekl iği opti mum şartları sağlar. Genelli kle 100 cm yatak yüksekl iği kullanılır. Reçi ne yatak yüksekliği ni n mi ni mum o/o50'si kadar kabarma payı bırakılması ters yıkama verimi ni artıracaktır. Buna bağlı olarak tazeleme (rejenerasyon) veri mi ve işletme verimi artacaktır. İki Rejenerasyon Arası Sürenin Tespiti Son yıllarda yumuşatıcılara otomasyonun uygulanması için gerekli işgücü i htiyacı minimuma i ndirilmiştir. Rejenerasyon sırasında işgücü ihtiyacının olmaması dolayısı yla "çok sık tazelenme yaptırılabileceği" gibi yanl ış fakat yaygın bi r kanı vardır. Halbuki iki rejenerasyon arası sürenin bel i rlenmesinde etkili olan faktörler aşağıdadır; • Sertlik • Debi • Reçi ne yatak yüksekliği • Yatak su geçiş hızı • İlk yatırım maliyeti • Su mal iyeti Bu amaçla kullanılması gereken Na+'nın ekivalent gram olarak miktarı, reçineden sökülecek olan Ca++ ve Mg++ tuzlarının toplam ekivalentgram ağırlığına eşitti r. Prati kte çeşit l i faktörleri n etki si yle ekivalent gram ağırlığı 1 20-240 gr.tuz/1 litre reçine arasında değişi r. Tuzun sudaki maksimum çözünürlüğü ise maksi mum 250 gr.tuz/1 l itre sudur. Bu değer de pratikte 200 olarak kabul edil ir. Tank Özellikleri Yumuşatıcı ve filtre tankaları sac (düşük karbonlu çeli k) ve polyesterden üretili r. Sac Tanklar: Özelli kle büyük sistemlerde kullanılırlar. Sac tanklar için çeşitli kaplama metotları vardır. En çok kullanılan daldırma galvanizleme veya boya ve benzeri gi bi senteti k malzemelerle kaplamadır. kaplama ömrünün uzun olması için yüzey hazırlama en önemli faktördür. Sıcak Daldırma Galvanizleme: Metal önce asit banyosuna daldırılır. Burada metal y üzeyi tamamen açığa çıkar. Daha sonra sıcak ergi miş çi nko içi ne daldırılarak metalin çinko i le eşit sıcaklığa gelmesi beklenir. Böylece metali n her noktası ergimiş çinko ile temas eder. Banyodan çıkarılan metal yavaş yavaş soğudukça homojen kalınlıkta çi nko yüzeyde kristallenir. TESİSATDERGİSI SAYl61 OCAK2001 Bu sistemde, yüzey hazırlama işlemi basittirve kesin etkilidir. Dolayısıyla ideal şartlarda kaplama sağlanır. Kaplama y üzeyinde herhangi bir çatlak oluşursa, sulu fazda elektrokimyasal pi l reaksiyonu sayesi nde açığa çıkan metal yüzey kendi liği nden çi nko ile kaplanır. Yani y üzey kendi kendi ni tami r eder. Sentetik Madde İle Kaplama: Kaplamanın metal yüzeyi i le üniform hale gelebilmesi için, yüzey hazırlığı teori k boyutta (ideal şartlarda) olmalıdır. Bu tür kaplamada yüzey hazırlığı, fizi ksel işlemle_rle (kumlama ile) yapılır. Konstrüksiyonlardaki bağlantı yerleri, köşe noktalar gereği nce hazırlanmazsa, kaplama bu noktalarda metal ile istendiği gibi bağlantı kuramaz. Kaplama malzemesi ndeki mikron boyutundaki çatlaklar sulu ortamda korozyonun bu noktalarda yoğunlaşmasına ve metal ile kaplama arasında hızla ilerlemesi ne neden olur. Oluşan pas (demi r oksit) sudaki oksijenin katal izörlüğünde demir i le farklı metal gi bi hareket ederek pi l korozyonunu hızlandırır. Yumuşatıcı, kum fi ltresi ve antrasit fi ltreleri n tankları galvaniz kaplamalı olabil ir. Aktif karbon filtre tankı ise epoksi kaplamalı sac ve paslanmaz çel i k olmalıdır. Çünkü, akti f karbonda tutulacak serbest klor suyun hidrojeni ile bi rleşerek HCI oluşturur. Bu asit ise metaller için koroziftir. Polyester tanklar ise genell i kle 150-200 l itreye kadar reçine veya fi ltre malzemesi içi n tercih edi lir. Polyester tankların kullanımı için en büyük çekince su koçu darbesi (water hammer) i hti mali di r. Tesisattaki vana ve çek valfleri nin ani kapanmaları su koçuna sebep olur, bu sırada basınç normal değeri nin üç katına çıkabil ir. Tesisatta oluşacak vakum da polyester tank için tehlikel idir. Polyester tanklar çel i kler kadar dayanıkl ı değillerdir. Tankın Yapısı Reçine veya fi ltre tankının içi nde ham suyu dağıtmak üzere tepede distri bütör, yumuşatılmış veya fi ltrelenmiş suyu
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=