1. Giriş 14 Haziran 1999 tarihinde resmi gazetede yayınlanan "TS 825 Binalarda lsı Yalıtım kuralları Standardı" ve 8 Mayıs 2000 tarihinde yayınlanan "lsı Yalıtım Yönetmeliği" 14 Haziran 2000tarihinden itibaren ülkemizde inşa edilecek olan tüm ruhsatlı binalarda mecburi standart olarak uygulanmaya başlanmıştır. 2. Standardın Amacı • Ülkemizdeki binaların ısıtılmasında kullanılan enerji miktarlarını sınırlayarak enerji tasarrufu sağlamak • Enerji ihtiyacının hesaplanması sırasında kullanılacak standart hesap metodunu ve değerini belirlemek • Enerji verimli konfor şartları yüksek binalar üretilmesini sağlamaktır. 3. Kapsam • Yeni inşa edilecek binaların tümü • Mevcut binaların oturma alanının %1 5'i oranında ve üzerinde yapı lacak tadilatlarda, tadil edilen kısmın ısı ihtiyacı hesaplama kuralları. 4. Eski TS 825 ile Yeni TS 825'in karşılaştırılması 4.1. Eski TS 825'te; • Üç Derece-Gün bölgesi var • Bölgelere göre yapı bileşenlerinin ısı geçirme katsayıları sınırlandırılmıştır. • lsı kaybı hesabı yapılmasına gerek yoktur • İç ısı kazançları ve güneş enerjisi kazançları dikkate alınmamıştır 4.2. Yeni TS 825'te • Dört Derece-Gün bölgesi vardır • Binanın °ekline (A /Vb . oranı) ve � top' rut binanın bulunduğu Derece-Gün bölgesine gere, binanın bir yılda kaybedeceği ısı miktarı sınırlandırılmıştır. • Binayı oluşturan yapı bileşenlerinin ısı geçirme katsayılarında bazı istisnalar dışında sınırlama yoktur, sadece bölgelere göre yapı bileşenleri için tavsiye edilen ısı geçirme katsayıları vardır. • Binada ısı köprüsü olabilecek kolon, kiriş, hatıl, lento gibi elemanların mutlaka yalıtılması şartı getirilmiştir. • İç ısı kazançları ve pencerelerden kaynaklanan güneş enerjisi kazançları hesaplara katılmıştır. • Yapı bileşenlerinden iletim ve havalandırma yoluyla olan ısı kayıpları hesaplanmaktadır. • Pencere alanlarında sınırlama yoktur. • Buhar geçişi hesaplamaları, analizi ve sınırlandırması yapılmaktadır. 5. TS 825 Standardı Esasları Yeni TS 825 Standardı bir binada hepsi de iç ve dış ortamlar arasındaki sıcaklık farklarından meydana gelen iki ayrı durumu kontrol etmektedir; 1 . Binanın birim hacminden (veya alanından) bir yılda kaybettiği ısı miktarı hesaplanıp standartta tanımlanan sınır değerin altında kalmalıdır. 2. Binanın dış hava ile temas eden yapı bileşenleri içerisinde buhar (nem) geçişi nedeniyle oluşabilecek yoğuşma suyu mümkünse tamamen engellenmeli, detay dolayısıyla yoğuşma suyu oluşumu engellenemiyorsa yoğuşabilecek su miktarı hesaplanıp standartta belirlenen sınır değerin altında kalması sağlanmalıdır. 6. Bir yılda TS 825 Standardı ile elde edilebilecek tasarruf miktarı Türkiye'de 1998 yılında (DİE verilerine göre) toplam 75.000.000 m2 ruhsatlı inşaat yapılmıştır. Şu an için bu inşaatların yeni TS 825 standardına uygun yapıldıklarını varsayalım. Bu durumda bu binalarda hiç y alıtım olmaması durumuna göre ortalama %50 (180 KWh/m2) tasarruf sağlanır. Böylece bir yılda tasarruf edilen enerji miktarı; 75.000.000xl 80 = 1 3,5x109 KWh olur. Bu enerjinin doğalgaz karşılığı ise 13,5x109 860/8250 = 1,4x109 m3 olmaktadır. (1,4x109)x Bu miktarda doğalgazın yanması sonucu açığa çıkacak karbondioksit miktarı; (1 ,4xl 09)x(0, 1 2) = 17.000.000 ton olur. Bu miktarda doğal gazın parasal karşılığı ise (1,4x109)x(0,21 )= 300.000.000 ABD doları olur. Görüldüğü gibi konut ısıtılmasından sağlanacak tasarruf miktarı yılda ortalama 300 milyon ABD doları olmaktadır. 7. Bazı mimari duvar detaylarının yeni TS 825 e göre irdelenmesi Şekil 1 y ada görülen yalıtımsız duvar detaında kış aylarında dış sıcaklık -5 °C ve iç sıcaklık 20 °C olması durumunda sıcaklık dağılımı Şekil 1 b de görülmektedir. Şekil 1 b de sağda görülen sıcaklık skalasında sıcaklık 20 den -5 e doğru değişirken renkler de kırmızıdan maviye doğru değişmektedir. Yani kırmızı ve tonları sıcak noktaları, mavi ve tonları ise soğuk noktaları temsil etmektedir. Şekil 1 b de görüldüğü gibi duvar yalıtımsız olduğundan duvarın iç ve dış yüzeyleri arasındaki sıcaklık farkı yükTESİSATDERGİSİ SAYl61 OCAK2001 sektir, dolayısıyla duvarın iç ve dış yüzeyi arasındaki termal gerilme farkı da yüksek olacağından duvar içerisinde yüksek kayma gerilmeleri oluşacaktır. Ayrıca duvar içerisinde mavi renkli bölgelerde buhar difüzyonu sonucu yoğuşma ihtimali çok y üksektir. Duvarı taşıyan kirişte ise ısı geçirme katsayısı duvarınkinden yüksek olduğu için ısı köprüsü özelliği vardır. Kirişin iç y üzeylerinde (özellikle köşelerde yüzeyde nem yoğuşması sonucu küflenme ihtimali çok yüksektir. Şekil 1a. Şekil 1b. Şekil 2a da görülen içten yalıtımlı duvar detayının sıcaklık dağılımı Şekil 2b de verilmiştir. Şekil 2b de görüldüğü gibi duvar içten yalıtılmış olduğundan ısı yalıtım malzemesinin dışında kalan duvardaki iç ve dış yüzey sıcaklık farkı düşüktür ve dolayısıyla iç ve dış yüzey arasındaki termal gerilmefarkı da küçük olacağından duvar içerisinde büyük kayma gerilmeleri oluşmaz. Duvardan olan ısı kaybı yalıtım dolayısıyla azalmıştır. Ancak duvar soğuk tarafta kaldığından içerisinde mavi renkli bölgelerde buhar difüzyonu sonucu yoğuşma ihtimali mevcuttur. Duvardaki yal ıtım malzemesi cepheye dik bakan kiriş yüzeyleri üzerinde min. 50 cm kaydırıldığı için, kirişteki ısı köprüsü etkisi önemli
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=