Tesisat Dergisi 59. Sayı (Kasım 2000)

<;-evir-· ------------------- ------------------------------------ ranslatiün ayarlayıcının ilk çalıştırmasında "kendisini alıştırması için" kendi haline bırakılır ve başka bir bakım yada denetim işlemlerine gerek duyulmaz. Bu şekilde kullanıcının hem zaman hem de maddesel bir avantajı doğar. Eritme işleminin başlatılması üç farklı şekillerde sınıflandırılabilir: • Dış tarafta bulunan bir tuş ile derhal eritmeye başlatılması tipi • Zaman belirlemesi olmaksızın ayarlayıcı tarafından yapılan eritme tipi. Burada ayarlayıcı tamamen ne zaman eritme işlemini başlatacağı kendisi belirler ve derhal başlatır. • Eritme işlemi gerçekleştirmeyecek süreleri dikkate alarak eritme işlemi tipi. Bu ayarlayıcı sayesine günü birlik altı farklı eritme (çözülme) işlemi başlatmak üzere belirlenebilir. Eritme işlemi gerçekleştirilmeyecek süreler örneğin soğutma odasına giriş çıkış trafiği yoğun olan dönemlerde soğutma odasında çözülme işlemi yapılmaması istenildiği durumlarda veya elektrik tarifesi düşük olan zamanlarda eritme başlatılması istenilmesi yada mal girişi yapıldığında eritme (çözülme) işleminin yapılmaması istenilen durumlar gibi süreler söz konusu olup ayarlanabilir tipi. Bu olgular nedeniyle ayarlayıcının içine gerçek zaman saati entegre edilmiş ve yaz-/kış ayar ön görülerek bakım olasılıkları mümkün olduğunca düşük tutulmuştur. Eritme işleminin yapılması Buharlaştırıcıda oluşan kırağı yada buz tabakası ölçüsünde eritme işlemi için gerekli ısıyı alması en idealidir. Eritme işlemi zamanından önce kesilirse buz parçacıkların kalması ve bunlarında daha sonraki eritme işlemlerinde giderilememesi tehlikesi doğacaktır. Bunlar da zamanla tabakalarını artıracak ve büyüyerek ısı değiştiricisinin yüzeyini bloke edecektir. Eğer eritme işlemi çok fazla yapılırsa da tekrar soğutma çalıştırmasına geçildiğinde oluşan enerjiyi soğutma mekanından çıkarmak için gereğinden fazla enerji sarf edilecektir. Daha da zarar verebilen olgu ise buharlaştırıcının bazı kısımlarının çok ısınması üzere, yüzeyine damlayan suyun buharlaştırmasına neden olup bunun da soğuk yüzeylerle temasa geçtiğinde kondense etmesidir. Bu tip koşullarda fan pervanesi kanadında ve fan ızgarasında buz oluşumları görülür. Soğutulmaya alınmış olan ürünlerde ve soğutma mekanın duvarlarında kırağı ve buz tabakaları oluşur. Bu nedenle eritme işleminden önce, eritme işlemi sırasında ve eritme işleminden sonraki aşamalara çok titizlikle yaklaşılmış ve en mantıklı uyarlamalar tespit edilmiştir (Resim 4). Eritme işlemi başlatıldıktan sonra kapalı konumdaki soğutmada mecburi bir fan çalıştırması yapılmaktadır. Bunun amacı, ısı değiştirici bloğun, mümkün olduğunca çok "soğutma yapması" sağlanmaya çalışılır, bir diğer taraftan da soğutma işlemi durdurulduktan sonra mekan içindeki soğutma merkezlerine toplar ve eritme işlemi için gerek duyulan elektrik enerjisini de düşürür. Ardından eritme ısısı devreye alınır ve blok duyarganın belirgin bir şekilde o0c den daha sıcak olması ve sensörün çevresindeki buzların erimesini sağlar. Eritme işlemi kapatılır ve blok duyarganın üzerindeki zamana bağlı sıcaklık değişimi izlenir. Rezistans üzerinde kalan ısı ile sınırlı ısı akışı sayesinde blok sıcaklığı yükselmeye devam etmektedir. Bu sıcaklık artışı bir çok faktörlerden etkilenmektedir örneğin halen blok üzerindeki mevcut kırağı tabakasından, sensörün uzaklığı ve en yakın rezistansa olan mesafesi, sensörün bloğa doğru olan ısıl bağlantısı, her bir ısı değiştirici yüzeyine göre uygulanan ısı güç miktarı vs. . ısıtma, blok duyarganın üzerinde ki çözülme sıcaklığına ulaşıncaya kadar açılıp tekrar kapatılacaktır. Bu işlem, sabitleştirilen periyodik çalıştırma oranlarıyla ve değişken fasıla aralıklarıyla, kesin olarak belirlenen blok sensörünü etkileyen zamana bağlı sıcaklık değişimleriyle, etki altına alınabilir. Bu işlem ile çözülme işlem için belirli yada sabit süreçlerden kaçınılmıştır çünkü bazı buharlaştırıcılar zamana bağlı olarak farklı davranış biçimleri gösterebilir. Pratikte görülmüştür ki derin dondurucu kullanımlarda eritme ısısının iki ila üç kez kapatıldığı saptanmıştır normal soğutmalarda ise ya hiç -veya bir kez periyodik işleme geçildiği görülmüştür. Bunun avantajı çözülme işleminin daha "yumuşak" tamamlanmasına dayanmaktadır: • Sıcaklık değiştiricisinde olağan dışı büyük sıcaklıklar görülmemektedir. Özellikle rezistans çubuklarının bulunduğu yerlerde 100° C 'ye kadar sıcaklık oluşum tehlikeleri mevcuttur. Bu yere damlayan kondense suyu tebahhur ediyor yada buharlaşıyor ve �' GI IN TNE/ l ', ıı,- Ölçü Protokolü / Zaman serileri gektOS Ölçü tarihi / tarih 29.9.1999 - ı:ııooı.r'Cı (ı:»ltcmp _ Rıvmrcı r(lOm ıcmı• Alx_h<,,ı De - fr 05( heJI ıs 10 o -20 -25 -30 00:00 03.00 00:00· 06:00 09:00 12:00 Zaman (hh:mm) 15:00 18:00 21 :00 - Vent ''" Vcnl,dıcr conıpre ssor • dı Furı�, dı�;;o, Resim 4. çöziilıne zaıııan sürecine bağlı oda -ve blok duyargasının üzerindeki sıcaklık değişimlerini gösteri,: ------ ------ ------ - TESİSAT DERGİSİ SAYI 59 ---- -- -------- - -�ıı:]f' � KASIM 2000

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=