Güncel Ageııda İsmail Can Yabancı Proje Firmaları ve Yurt Dışında Yapılan Tesisat Projeleri ile ilgili Sorunlar Türkiye'de, bilhassa son 1 O yıl içinde, yapılan yüksek prestij ofis ve konut binalarının, 5 yıldızlı hotellerin, modern üniversite kampüslerinin ve benzeri prestij binaların sayılarının hızlı bir şekilde artmasıyla bu tip binalarda kullanılan klima, havalandırma, ısıtma, yangın, sıhhi tesisat sistemleri tasarımı ve uygulaması ile ilgili bilgi birikimi ele daha önceki döneme nazaran katlamalı bir biçimde artmıştır. Başlangıçta yurt dışında yapılan tasarımların uygulanması bu bilgi birikiminin oluşmasına bir baz teşkil ettiyse de daha sonraki yıllarda bu konularla uğraşan Türk tasarım profesyonellerinin sayılarının ve uygulamalarının artması, TTMD nin aktif bir şekilde bu konulardaki en son bilgi ve teknolojiyi yayına çabaları, Rusya ve Türki Devletler'de sıkı standart ve yönetmelikler çerçevesinde yapılan tasarım ve uygulamalar, yurtdışında katılınılan fuar ve teknolojik geziler, konuyla ilgili yerli ve yabancı dergi ve makaleler, kitaplar, lnternet ten edinilen bilgiler, yabancı malzeme ve ekipman firmalarının satış temsilcilerinin sağladığı bilgi ve doneler bu bilgi birikiminin katlanmasını sağlamıştır. Prestij bina tesisatı ile uğraşan tasarım profesyonelleriınizin hemen hepsi tasarımda CAD tasarım tekniklerini kullanmakta ve büyük bir çoğunluğu hesaplarını halihazırda A.B.D'li nıeslekclaşlarının kullandığı en son versiyon bilgisayar programları ile yapmaktadırlar. Oldukça fazla sayıda ASHRAE üyesi tesisat mühendisimiz bulunmaktadır. Diğer ülkelerde bu tip binaların tesisatında kullanılan sistem tipleri tasarını profesyonellerimiz tarafından bilinmektedir. Birtakım tasarını firmalarımız ve danışman tasarım profesyonellerimiz sistem seçiminde her bina için uygulanabilecek sistem alternatiflerini tespit edip her alternatifi gerek ilk yatırım ve gerekse işletme masrafları açısından, bilgisayara dayalı simulasyon tekniklerini de kullanarak, analiz edebilmekte ve kullanılabilecek en uygun sistemi seçebilmektedir. Ülkemizde genellikle tasarımın bir parçası olarak yapılan böyle bir simulasyon çalışması için bile yurt dışındaki tasarını firmaları ilave ücret talep etmektedirler. Prestij bina tesisatı tasarımında sistem seçimindeki titizlikten sonra tasarımın kalitesini ve tasarılan sistemlerin güvenli olmasını belirleyen en önemli husus tasarımın ve malzeme seçiminin geçerli standart ve yönetmeliklere uygun olmasıdır. Ancak, Türkiyede bu konulardaki standart ve yönetmeliklerin eksikliği yüzünden tasarım profesyonellerimiz birçok sistemin tasarımında yabancı standart ve yönetmelikleri uygulamaya çalışmaktadırlar. Bu standart ve yönetmelikler ve kullanılacak malzemelerin seçimindeki eğilimler, örneğin, Avrupa ve A.B.D arasında farklılıklar gösterdiğinden, Türkiyede yapılan bir prestij bina tesisatı tasarımında, ilk yatırım masraflarını minimize edecek yönele, Avrupa ve A.B.D standart ve yönetmeliklerinin, zaman zaman ela başka ülkelerin standartlarının, bir kombinasyonu kullanılmaktadır. Dolayısıyla, prestij bina tesisatı tasarımı ve uygulaması ile uğraşan profesyonellerimiz ve uygulama firmalarımız batılı ülkelerde kullanılan standart ve yönetmeliklere de oldukça vakıf durumdadırlar. Bu açılardan bakıldığında prestij bina tesisatı tasarımında yurt dışından know-how alınmasına herhangi bir ihtiyaç kalmadığı, daha doğrusu çok spesifik uygulamalar dışında alınacak know-how kalmadığı açıkça görülebilir. Bu çerçevede, tamamiyle Türkiye'de tasarlanmış ve uygulanmış birçok örnek bulunmaktadır. Bu uygulamalar genellikle gerek ilk yatırım masrafları ve gerekse işletme masrafları açısından tasarımı yurt dışında yapılan binalara nazaran daha iyi neticeler vermektedir. Sistem seçimi ve avan projesi yurt dışında yapılmış ve bir Türk tasarım firmasının taşaron olarak kullanılması sureti ile detay dizaynı ve uygulaması Türkiye'de yapılmış olan prestij bina tesisat projelerine bakıldığında bunların bilhassa sistem seçiminde sistem alternatiflerinin yeteri kadar değerlendirilmemiş olduğu intibaı edinilmektedir. Buna en güzel örneklerden bir tanesi tesisatı yakın zamanda tamamlanarak kısmen işletmeye alınmış, bir bankaya ait, İstanbul'claki bir prestij bina grubudur. Bu bina grubunun tesisat sistem seçimi ve avan projeleri A.B. D'de yapılmış, şartnameleri A.B. D'de hazırlanmış ve bunlara uygun olarak detay projeleri bir taşaron Türk mühendislik firması tarafından yapılmıştır. Seçilen ve uygulanan klima sisteminin tarifi şu şekildedir: Ana binada, ofis katlarında klima ve havalandırma maksadı ile merkezi bir değişken hava akımlı sistem (VAV) ile çevrede (perimetrede) 4 borulu fan-coil sistemi kullanılmıştır. VAV sistemi hem iç zona hem de çevre zonuna servis vermektedir. VAV sisteminden çevre zonuna servis veren terminal kutuları sabit hava debili (CAV) olarak tertiplenmiştir. CAV kutuları çevre bantının her m2 sine 3.5 Litre/saniye sabit hava debisi verecek şekilde seçilmiştir. İşveren'in Kontrolluğu tarafından bunun sebebi çevre zonu için gerekli taze havanın CAV kutuları vasıtası ile sabit olarak verilebilmesi olanağının yaratılması olarak açıklanmıştır. Çünkü çevrede ayrı bir taze hava veya primer hava sistemi bulunmamaktadır. TESİSATDERGİSİ SAYl58 - - ----------------'� -;ı EKİM2000
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=