Güneel---------------- -------------------------�-----;ıfeg nda yısıyla montajları esnasında, bataryaları bir arada tutan konstrüksüyonların çboi rkşseakği llda me kbui vr vş eetkl ei l dn ed iyr ial mp ıel ms iags eı ,röe kzier.l sBöuz ük no ün s tertüt ki ğs iümy ioz n şl aerkı ni l ddea tbai br aazn ae vrvi jei tl bir şekilde bağlanması, gerekirse sınırlayıcılar kullanılması gerekiyor. Panolar ise hafif cihazlardır. Genellikle kesme kuvvetlerine karşı tabana yeteri kk aü dç aürk doel dl i ku ğdue l iiçpi,n t saabğalna ma l abnal ağrl aı md aa imkanı olmayabiliyor. O nedenle ybaunn lyaar ınbai rdaunr aank adiödret übzeeşrti naen eb apğalnaoyyı pu, topluca, bütün olarak sabitlemek uygun olabilir. Kablo ve baraların, tavana asılması gerektiğinde mekanik borulara benzer şg ee kl ei bl di l ee cde ek pörzeeml l i ktkeu vmvoenttl ee rei dn iel mkeal er şr ı i gerekiyor. Biraz da cihaz üretici firmaların eü ğz iel mr i ne ek ei sğt iiyl mo reusmi .g eCriehkaezn ü rkeotni cui ll ea rr ia, öç oz ek l cl i ikdl ed i ,baüyyr üı nkt ı lüı raer at işct iı lremr abl aur yk aopnı uy od ra. Pano, transformatör ve büyük cihaz üreticileri bu konuda ciddi araştırmalar yapıyor. Bunun sonucunda da vy ea pt teı sktl laerrı l et aksoanr tı mr ol lal er rı ni n is iyma pü ıl ap saymo na lcaar bu il lai yşoı prlaru. lGa şemn eal dl i kı ğl eı nmı edkaa nsi ka pd taayyaan ma kabiliyeti ve fonksiyonel dayanma kabiliyeti göz önünde tutuluyor. Ben pano tasarımı konusunda dikkat es ı dr ai ll ammeas ki gi set iryeokr eu nm : h Ku saubsi nl a rkıo nksı tsraücka süyonu çok katı/rijit bağlantılarla yc ıavpaı tl ma avl ı e vy ea pk ea ryçni na kkl au l l ab ni rı ll me şat mi r aml ıe; yd aupvıal mr aa l ı .mİ doenatl eo l aerda ikl ekcaebki n , şyeekr ei l dv ee t d u ü t ş t ü u n r u ü l l a m c a e k l i s . a E , ğ a e ğ r ır k a c b i h i n a z s a l a d r e c k e a b y i n er i n e alt tarafına monte edilmeli. Baskılı devre kartları kullanılacaksa bunlar mümkün olduğu kadar küçük boyutlarda tutulmalı, üzerlerinde çok fazla malzeme ve özellikle ağır komponentlerin kullanılmamasına dikkat e l e d r i i l n m e e m l i d ü i r m . k K ü a n b l o o l a l d r, u ğ k u a b k l o a d t a e r r m y i a n k a ı l n noktalarda sabitlenmel idir. Baralarda dn oa r mo l au lş şaabri tl el acr de ak kmı sea kdaenvi kr e kduuvrvuemt l ue rne göre yapılan hesapların, depremde bk ai rr ş ıkl aeşzı l a cdaakh ak u vgvöeztdl eer ni ç gi ne çdier i al my reı csai gk eorneuk edbai,l i dr. eYpirneemçeoskn aösnı ne dmal i çoolka nmbi ki r t o a l a r d b a i l e c k e ıs ğ a i n d i n e v gö r e z v ö e n ü t n o e p r a a l ı k n m t e as m ı d a ı s r ı . Tüm elektrik panolarında kaçak akım röleleri kullanılmalıdır. Elektrik panoları ile ilgili Türk Standartları'nda ydaap ı l dmeağl ı i şvi ek l yi ki nl ee r ,ş u i al anvdeal eyrü r üarcl üi lket en b m u e l l u i ğ n i a " n n d " e E l e d k e t r d i k e p İş r e T m es i b s l ö e l r g i e Y s i ö n i ç e i t n alelınnmmealsidı igr.ereken önlemler acilen ekGeçmiş depremlerde yangınları başlatan faktörlerin en önde geleni el el er ikntdr ei kk vi ea rdı zoağl aarl goal azr adka ğgıöt ırmü l ms i sütşetmü r . Bunlardan bir tanesi yanıcı yakıt, c d u i ğ d e u r r i . d K e ı s a ç o d e k v ö r e n l e e m r, t l i o p b r i r a k t u k t a u ç ş a t k u l r a u r ı öDneepmr el mi b si roenrr atsuı t ugşetnuer ul l ickul e oyl aa bn gi l ıi yn ol arr. eçşıkztıağmı aiçnilınve çok geniş bir bölgede itfaiyelerin ve su kaynaklarının yeterli olamayacağı da göz önünde tutulursa, yangınların hiç ortaya çıkmaması için önlem almak çr eomk dea shnaaaskı nı l cdıao launr .a Beul enketdrei kn l eb edsel ep mesinin otomatik olarak kesilmesi gb üenndceemtea rgteı tşi mr i lams eı zl i . dBüuş, üönzüe ll lmi kel el i k ıvs ea Mb i ar r ms üarrea iBçöi lngde es i ' nd deep raecmi l i ybe te kt al eş ı ny oe rn. Bu konuda bir çalışmayı yapmanın, kesme işlemini yapan dağıtım işi sorumluluğu bulunan firmalara düştüğünü düşünüyoruz. Depremlerde elektriksel olarak yangının başlaması iki farklı senaryoda obliunyaolarr:daB,iretleakntersi ciddi hasar gören ik hatlarında oluşan tyoa pn rı ac kı mt eamd adsel al er ır l ev e k ak rı sş aı l adş eı yvor re l ev re, tutuşmaya neden oluyorlar. İkincisi; goel anni ş cai dl adnil ahr ad saa dr l aa rğdı taı mn kş ae yb neak kelsai nn da ne yangınlar. Son depremde İstanbul'da da biz bunu yaşadık, elektrikler çok kk öı staü bdi er ğs iül ;r ez astoennr ab ekkel es idl di ği . i mB ui z absi rl ı nşedya. Ymaal nz sı za , ht eekmr aerne laerkdt ırni kdvaen r i öl dni ğl ei nmd eaçl ıonk ciddi sıkıntılar meydana çıkabilir. y1 a9n9g5ı n l aKr ıan bbeü y üdke bp irr eçmo ği nu ndl eu ğ uç öı knac ne elektriğin kesilmesi, arkadan kontrnoeldsüezniyblier şoelkmiludşetudr.evreye sokulması Burada tartışmak istediğim önemli bir b k k a o i r y n nu e a l d ğ e a ı k , g t j r i e b i n k i e st k r a a e t t s ö ik i r n l ü e t r r i e s v t in e e d ç k l e e e s r o i i n n t t o i n s m o iz r a m g t ü a ik ç l okal al rmaakkd eü vz ereryeetagsi ramr l ea kn mveı şyao ldmeavsrıe dvee deprem esnasında bu fonksyonlarına devam edip etmemesi. Ana şebekeden elektirik kesildiği ler anda jeneratörA d aopt ao zmaartıi k doel apr raek md ienvdr eey eb gi ri r i yçoork; fç aı kbt rı ği kı naı dbai l i yb ou r uşze. kBi lud es e fyear nbgaı şnkl aa rbı inr ss oı nrduan çç aı kl ıı şyı or rv ak zairyşeı tmt eı z oa :l mYaa ns ıggı ne reesknean asansörlerin, yangın pompalarınin ve diğer acil durum koruma sistemlerinin de bu jeneratörlere bağlı olması dmui yr ui zm, uç na dl ı şamnaes ı nyaa pma cü as ağaı zd?e Keeds ee cc ee kk miyiz? Bu aslında genel olarak acil yd eu 'rduemy abşeasnl ea nm eösni e kmol in ub si ru ns ıdk aı n tTı yüı r dk ia gündemimize getiriyor. Birçok ileri ülkede acil durum beslemesi için ayrı jyeen' de rea tdöer l egrü nkduel l ma ndı el ı ;y obr u. Bkua dTa ür r skı ik elektrik kesilmese daha farklı çözümler olabilirdi. Ama bugün aydınlatma TESİSAT DERGİSİ SAYI 57 ------------------� � EYLÜL2000
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=