Tesisat Dergisi 57. Sayı (Eylül 2000)

Makale'--------------- 12. Malzeme Salmastra ve contaların yağa dayanıklı malzemeden i mal edilmiş olmaları gereki r. 93°C'ın altı ndaki sıcaklıklarda viton keçeler kullanılır. 121 °( i le 204 0C'ın üzeri ndeki sıcaklıklarda ancak asbest, fi ber veya metal keçeler kullanı labi lir. Bakır ve bakır alaşımlarının si stemde kullanılmasından kaçını l ­ malıdır. Çünkü, bu metal yağı n oksidasyonunu hızlandıran mükemmel bir katalizördür. 13. Kızgın Yağ Kazanları Yağ, elektri k rezistansıyla, buharla veya akaryakıt kazanlarıyla ısıtılabi l i r. Her üç halde ısıtıcı kapasi tesinin yağı i steni len sıcaklığa yükseltecek yeterl i l i kte olması gereki r. lsı i leti m yağına etkisi bakımından, sistemin en kritik elemanı ısıtma ünitesidi r. Yağın ısı i leti m kapasi tesi , yağ ile ısıtıcı borunun dış yüzeyi arasındaki sıcaklık farkına ve ısı di renci ne bağlıdır. lsı i leti m di renci , boru metal i nin ve boru i ç yüzeyi ndeki oldukça hareketsiz duran yağ filmi nin toplam direnci nden meydana gelir. Yağ fi lmi nin ısı i leti m di rencine etki eden faktörler, debi , vi skozi te, özgül ısı, ısı i leti m katsayısı, özgül ağırlık ve boru çapıdır. lsı akımına di renci n yüksek olduğu si stemlerde, ısı i leti m film katsayısı düşük olur ve aşırı derecede ısınan yağ filminde termi k parçalanma olayı meydana gel i r ve boru ci darlarında karbon depozitleri bi ri ki r. Yağ akış hızının düşük olması nedeni i le bazı hallerde fi lm tabakasının sıcaklığı i le si rküle edilen yağın sıcaklığı arasında 60°( veya daha fazla fark olabi l i r. Eğeryağ sıcaklığı tavsiye edilen maksimum sıcaklı ğa yakın bi r değerde i se, boru ci darındaki ince fi lm tabakasının termi k parçalanmaya uğraması i htimali oldukça fazladır. Parçalanma sonucu biri ken karbon depozi tleri borunun ısı i letim di renci ni yükseltecek ve buna paralel olarak boru yüzey sıcaklıkları da yükselecek ve delinmelere neden olacaktır. İyi dizayn edilmiş bi r sistemde fi lm '"""""""' "" 2tı00, ""' 1000 '°' ,., "' 300 250 "" "' V 1/ v,/ V 1/ !/ 1/ 1/ / Article Nominal Boru Çapı 1 1/r 2- 3� ..:• s· 5" 8" / ./ / / / V / / / / / / v/ V � V: V // ./ , , , / / / ./ / / / 1/ // ,I / /v V V V 1 / , 1// 8ı;ıkh•OOutlmı "' �- "'"" ,:ıo "' "' 320 1 1 1 ,., - 087 - °'' - 100 _ 101 \ ti -1 sıcakl ı kları, yağsı ­ caklığının genel ­ l i kle 15°C ile 30°C üzeri nde olur. Sistemdeki yağı n uzun ömürlü ol ­ masını sağlamak ve karbon oluşumunu en az düzeyde tutabilmek içi n, film sı cakl ığını n boru yüze2 l 5 7 10 15 20 tiO 100 ı&cı ?SO �00 700 9::ıO !�CO 2.XX> Debı-mıısaat (260 oc da) yini n herhangi bir noktasında 345 °C'i geçmemesi gerekir. Sirkülasyon pompasının kapasitesi ni n bu şartları karşılayacak şekilde seçi lmesi uygun olacaktır. Aksi takdi rde, yetersiz sirkülasyon dolayısıyla boru hattında hareketsiz noktalar meydana gelecek, aşırı ısınan yağ koklaşarak boru yüzeyinde tortu ve biri ki nti ler oluşacak, ısı i leti mi ni engelleyecek ve borunun del i nmesi ne neden olacaktır. Si rkülasyon pompası nda bi r arıza olduğu takdi rde, otomati k bi r emniyet tertibatı ısıtıcının çalışmasını durduracaktır. Genel kural olarak, radyasyon yoluyla ısıtıldığı bir si stemdeki kri ti k fi lm . sı caklığı olan 330°C'ın altında kalmak içi n ısı i leti mi ni n 21000 i le 34000 kcal/ m2h değerleri arasında kalması isteni r. Tr : ısıtıcı boruları içindeki yağ fi lmi sıcaklığı °C DTrmax : ısıtıcı boruları içi ndeki yağ filminin en yüksek sıcaklık artışı °C T b : lsı transfer sistemi nde sirküle eden yağın sıcaklığı 0 ( Q : ısı tıcı boruları i çi ndeki yağ filmi ısı i leti m değeri kcal/m2h C, : ısıtıcı boruları içindeki yağ fi lmi ısı i letim katsayısı kcal/m2h 0 ( Tr = t.Tfmax + T b : t.T fmax = Q/Cf Örnek hesap: Bi r ısıtıcının içi ndeki 2" boruda 260°( sıcaklıkta si rküle eden yağın debi si 13 m3/h olsun. Bu verilen değerlere tekabül eden yağ filmi ısı i leti m katsayısı Şeki l 2'den 1200 kcal/ TESİSAT DERGİSİ SAYI 57 � EYLÜL 2000 m2h 0 ( olarak bulunur. Yağ fi lmi ısı ileti m değeri 34000 kcal/m2h kabul edilsi n. t.T r max = 34000/12000 = 28°C< 30°( Tr=28+260=288°C< 330 °c elde edi li r. Elektri kli ısıtıcılarda enerji sarfi yatı sabitti r. Kullanılan sıvıya veya çalışma sıcaklığına bağlı değildir. Elektri k akımının üretti ği ısı enerjisini, ısı i leti m yağı aynı hızla dağıtamadığı takdi rde, ı sıtıcı sıcaklığı sürekl i olarak artacaktır. Kok şekl i ndeki depozitler ısı ileti mi ni engelleyecek duruma geldiği takdi rde sıcaklık, yağı ve hatta ısıtıcı nın kendisi ­ ni bozacak düzeye yükselebi l i r. Bu bakımdan, elektri k enerj i sini n, biri m ısıtıcı yüzeyi ne emni yetl i sevi ye-de veri lmesi gerekir. Bu emni yetl i sayılan seviye ısıtıcının cinsi ne, yağın özell i kleri ne, çalışma sıcaklığına ve si rkülasyon hızına bağlı olarak deği şebi l ir. Tipi k değerler santimet-rekareye 1 ile 3 Watt arasındadı r. 14. Kontrol Cihazları Çeşitl i nedenlerden dolayı, ısı ileti m sistemlerinde aşağıda belirtilen emniyet ve kontrol ci hazları bulundurulur. 1. Aşırı sıcaklık, 2. Si rkülasyon aksaması, 3. Aşırı basınç yükselmesi , 4. ısıtıcı arızası KAYNAKLAR: 1. Buhar Tesisatı (Kaynar Su-Kızgın Yağ) lsısan Çalışmaları No.252,2000 2. Mobil Oil,tsı İletim Yağları, 1992

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=