Makale------------------ Görüldüğü gibi 75/60 çalışan modern bir düşük sıcaklık kazanında, aynı şartlarda çalışan bir entegre yoğuşmalı ekonomizörlü kazana göre yıllık yakıt tüketimi % 8 daha fazla olmaktadır. Aynı tip kazanlarla, fakat güçlerin 3.700 kW olması halinde de hesap yapılmıştır. Doğal olarak tasarruf oranı aynıdır. Ancak mutlak yakıt tasarrufu artmaktadır. SİSTEM EKONOMİSİ Yukarıda incelenen farklı durumlar için yıllık yakıt giderleri ve her bir alternatifteki kazan maliyetleri bir tablo halinde Tablo 4'te verilmiştir. Bu tabloda yakıt fiyatı olarak Mayıs 2000 tarihli doğal gaz konut fiyatı esas alınmıştır. Hesaplanan yakıt tüketim değerleri fiyatla çarpılarak yıllık yakıt giderleri bulunmuştur. Diğer taraftan kazanların fiyatları belirlenerek, aradaki fark ilgili sütunda gösterilmiştir. Kazan maliyeti farkı ile yakıt maliyeti farkı arasındaki oran, basit geri ödeme süresini göstermektedir. 1. Genellikle büyük tesislerde toplam ısıtma ihtiyacı ikiye bölünerek, yarı kapasitede (veya 2/3 kapasitede) iki adet kazan seçilir. 2. Bu durumda kazanlardan birinin yoğuşmalı olması yeterlidir. İkinci kazanın ısıtma mevsiminde çalışma süresi genelde % 15'in altındadır. 3. Ayrıca ikinci kazan devrede olduğunda su sıcaklığı da yüksek olacağından, yoğuşma söz konusu olmayıp, yoğuşma ünitesi sadece ekonomizör olarak çalışır. 4. Oysa büyük enerji geri kazanımı yoğuşma anında ortaya çıkar. 5. Sonuç olarak, iki kazandan birini yoğuşmalı tip seçmek yeterlidir. 6. Bu durumda ilk yatırım , maliyeti farkı veya amortisman süresi yarı yarıya inecektir. 7. Yakıt olarak LPG kullanıldığında ise; LPG'nin maliyeti doğal gaza göre - o/o 80 daha pahalı olduğu için, amortisman süresi çok daha kısa olacaktır. Yoğuşmalı kazan kullanıldığında oransal brülör kullanılmalıdır. -Article Tablo 4. Kazanların işletme ve yatırım maliyetleri açısından değerlendirilmesi (maliyet farkı= yoğuşmalı -yoğuşmasız) Su Kazan tipi Kazan Yıllık yakıt sıcaklığı gücü tüketimi C - kW m3 75/60 Yoğuşmasız 60 19715 75/60 Yoğuşmalı 60 17288 75/60 Yoğuşmasız 60 19715 75/60 Yoı:iusmalı 60 16620 75/60 Yoğuşmasız 230 82489 75/60 Yoğuşmalı 230 75457 75/60 Yoğuşmasız 1900 606243 75/60 Yoı:iusmalı 1900 561620 75/60 Yoğuşmasız 3700 1169886 75/60 Yoğuşmalı 3700 1083776 Tablo 4'e göre 60 kW gücünde duvar tipi yoğuşmalı kazanla, aynı kapasitede döşeme tipi atmosferik kazanın karşılaştırmasında; fiyatlar arasında pratik olarak fark yoktur. Halbuki yoğuşmalı kazan yakıt maliyeti olarak çok karlı durumdadır. Duvar tipi yoğuşmalı kazanların tartışmasız ekonomik olduğu bu hesap sonucu görülmektedir. Daha yüksek kapasitelerde ise, kazanın bütün olarak yoğuşmalı olması yerine yoğuşmalı ekonomizörlü olması daha uygun bir çözüm olarak ortaya çıkmaktadır. Bu durumda aynı kazanın yoğuşmalı ve yoğuşmasız opsiyonları olarak değerlendirebileceğimiz kazan tiplerinde yatırım maliyetinin yakıttan yapılan tasarruf sonucu çok kısa bir sürede geri kazanıldığı görülmektedir. Farklı tipler ve kapasite aralıkları için yapılan hesaplar basit geri ödeme süresinin bir ısıtma mevsiminden daha az olduğunu göstermektedir. Çevrenin ve doğal kaynakların sürdürülebilir bir biçimde kullanımı konut ısıtması alanında ancak yüksek verimli cihazlar ve ısı yalıtımı ile mümkündür. Yapılan çalışma göstermektedir ki, doğal gaz yakılmasında yüksek verimli yoğuşmalı kazanların kullanılması; çevrenin ve doğal kaynakların daha iyi korunmasına yardımcı olduğu gibi; aynı zamanda ekonomiktir. TESİSATDERGİSİ SAYI 55 � TEMMUZ 2000 Yıllık yakıt Yakıt Yoğuşmalı Geri maliyeti maliyeti kazan fiyat ödeme farkı farkı süresi DM DM DM yıl 9857 8644 -1213 100 0,08 9857 8310 -1547 100 0,06 41244 37728 -3516 1900 0,54 303121 280810 -22311 24600 1, 1 584943 541888 -43055 30000 0,7 SONUÇ Doğal gaz kazanı olarak günümüzde kullanılan modern düşük sıcaklık kazanları ve yoğuşmalı kazanların ekonomik karşılaştırmasında aynı firma ürünü kazanlar kullanılmıştır. Alternatif kazanların aynı uygulamada yıllık yakıt tüketimleri standart sıcaklık aralığı (bin) yöntemi ile hesaplanmıştır. Kazanların kısmi yüklerdeki verim değerleri detaylı teknik kataloglarında verilmektedir. Gerekli bilgi bu kataloglardaki eğrilerden alınmıştır. Hesap sonucunda yıllık yakıt tasarrufunun aynı uygulama için yoğuşmalı ve yoğuşmasız seçenekler arasında % 8 ile % 18 arasında değiştiği görülmektedir. Yakıttan elde edilen bu karlılık, yatırım maliyetlerindeki farkla karşılaştırıldığında, geri ödemenin 0.5 ile 1 ısıtma mevsimi mertebesinde olduğu görülmektedir. Yani bu kazanların fiyatları arasındaki fark ekonomik olarak karşılanabilir mertebelere ulaşmıştır. Özellikle duvar tipi küçük kapasiteli kazanlarda fiyat farkı da bulunmamaktadır. REFERANSLAR 1. A. Arısoy, T. Demirçivi, H. Toros, O.Şen, L. Şaylan, Sıcaklık Aralığı Yöntemiyle Yıllık Yakıt Tüketiminin Hesabı, Tesisat, S. 102, Mart 1999 2. lsısan Çalışmaları 3. Buderus Yayınları ve Katalogları
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=