Tesisat Dergisi 53. Sayı (Mayıs 2000)

Makale,------------------- ---------.....-.------------"--:::4 rticl - e 6. İzolasyonlu boru metrajları daha az olacağı için izolasyondan kaynaklanan ısı kayıpları asgari duruma inebilir. 7. Bu sistemde yapının bodrumlu bodrumsuz veya yarı bodrumlu olmasının herhangi bir önemi yoktur. Ayrıca bodrumsuz binaların ısıtılmasında mecburi tutulan üstten dağıtmalı, üstten toplamalı merkezi ısıtma sistemlerine de gerek yoktur. 8. Dairelerde ısı balans ayarları, tek bir vana ile kontrol altına alınabildiği için, kolonlu sistemlere göre daha kolay ve hassas yapılabilir. 9. İstendiğinde dairelerin ısıtılması veya ısıtılmaması durumları, tek bir vana ile kontrol altına alınabilir. 1 O. Çatı arasına havalık borularının çekilmemesi nedeniyle boru ve izolasyon masraflarına ihtiyaç olmadığı gibi çok soğuk bölgelerde vuku bulan çatı arasındaki borulardaki donma riskleri ortadan kalkar. 1 1 . Tatbiki doğru olmamakla beraber, kat maliklerinin çoğunluğu karar aldığı takdirde, daire içinde her hangi bir boru tadilatına ihtiyaç duyulmadan kolayca bireysel ısıtmaya geçilebilir. 12. Az da olsa kolon-branşman bağlan tı yerlerinde veya herhangi bir yerde kırılmaların oluşturduğu daire içi su basmaları olmaz. 13. İstendiğinde kollektör girişine birer adet elektronik ısı pay ölçer sayaç takılması suretiyle harcanan ısı enerjisinin miktarı kolayca tayin edilebilir (Şema 4). 14. Bütün sistemlerde olduğu gibi bu sistemlerde de ısıtıcı girişlerine termostatik vana takılarak mekan larda istenen sıcaklıklar ayrı ayrı kontrol altına alınabilir. Fakat ısıtıcı çıkışlarına birer adet geri dönüş ayar vanası takılması zorunlu ve şarttır. Zira ısıtıcılardan geçmesi gereken suyun debisi ancak bu vanalar yardımıyla kontrol altına alınabilir. Aksi halde ısıtıcıların ısıl gücüne bakmadan kollektöre en yakın olandan uzaklaştıkça daha az miktarda su devirdaim eder ve ısı enerjisinin mekanlara dağıtı mında büyük bir dengesizlik olur. Geri dönüş ayar vanaları, kolonlu Kı smen vey.ı ıam.ımcn Sıcaklık kootrolu için ODA TERMOSTAT! Püriör Sıcaklık kontrol cih :ızı ıakıl,ıbilcn b.1�1,k l ı v_ cya kürese l v;ına Zeminden besleme r,1dyaıör b.ığlantı sisıcml erinde alternatifsiz radyatör ► Konıpakt Vcnıili P,ıncl Radyaıör Radyatör için kılıflı boru Şema 4. Radyatörleri kılıflı "PB" polietilen borularla beslenen kolonsuz merkezi ısıtma sistemlerine ait gidiş ve dönüş kollektörleri sistemlerde kullanılsa dahi bu vanalar kat maliklerinin kontrolü altında olacağı için her an ayarları değiştirilebilir (Şema 4). Ayrıca herhangi bir nedenle ısıtıcı söküm işleri yapıldığı zaman bu ayarlar da tamamen ortadan kalkmış olabilir. Diğer taraftan ısıtıcılarda pay ölçerler olmadığı için bazı kat malikleri bir anahtar yardımıyla herhangi bir su boşaltmasına ihtiyaç duymadan ayarları bozarak vanayı tam olarak açık pozisyona getirebilir. Bu durumda hidrolik denge bozulacağı için pompa basıncı düşer ve kritik boru devreleri üzerinde bulunan bazı mekanların ısıtılması güçleşe bilir. Ayrıca odalar ve daireler arasında aşırı derecede sıcaklık farkları oluşabilir. Bunun için kazan suyu sıcaklığını yükseltmek gerekebilir. Kısaca enerji kaybının artmasına sebep olabilir. Bütün bu olumsuzluklar, "PB" polietien kılıflı borularla yapılan merkezi ısıtma sistemleri ile önlenebilir. Zira ayarı bozulan veya ayar edilemeyen mekanlarda kollektör den uzak kalan ısıtıcılar, kataloğunda yazılı olan kapasitede çalışa maz. Bu ayara doğal olarak herkesin sadık kalması gerekir. Böylece suyun daire ısı güçlerine göre pay edilmesinde hidrolik denge sağlanmış yani bütün mekanlar eşit şartlarda ısıtılarak haksızlıklar da büyük çapta ortadan kaldırılmış olacaktır. Bu husus, sistemin en önemli yapı taşıdır, diyebiliriz. 15. Çelik boru metrajındaki azalmalar, kirliliğin sebep olabileceği arızaların en aza indirgenmesini sağlar. 16. Projelendirmelerde sirkülasyon pompası basıncını tayin eden kritik devrenin tespiti oldukça kolay olup boru çapları tayini de kısa zamanda yapılır. 17. Banyo, WC gibi ıslak mekanlardan geçen boruların çürümesine mey dan vermez. 18. Her daire tamamen birbirinden bağımsız olarak çalışır. Yani daire içinde ısıtma ile ilgili herhangi bir arızadan diğer daireler kesinlikle etkilenmez. Fakat, kolonlu sistemlerde herhangi bir kolondaki bir arıza nedeniyle o kolonun beslediği odalardaki ısıtıcıların çalışması intikaya uğrayabilir. 3. SONUÇ Bütün bu avantajların içiçe geçmeli kılıflı "PB" polietilen borular ile yapılan kolonsuz merkezi ısıtma sistemlerinin ön plana geçmesine yeterli olmasına rağmen halen ülkemizde bu işe tam olarak sıcak bakıldığı söylenemez. Buna sebep olarak bazı tesisatçılar kılıflı boruları döşerken yaptıkları hataları sisteme mal etmektedirler. Bu olumsuzlukların kısa sürede boyutu büyümüştür. Yazıda bu olumsuzluklara sebep olan nedenler tek tek detaylı olarak anlatılmıştır. Sistemden kaynaklanan hiçbir olumsuzluk bahis konusu edilmemiştir. İşin çözümü tamamen kural lara riayet etmekte yatmaktadır ve bu zihniyet ülke çapında yaygınlaştırılmalıdır. ___________________ TESİSATDERGİSİ SAYI53 � MAYIS 2000

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=