Yalnızca 30 yıl önce, elektronik kumandaların satışları ilk kez pnömatik kumandaları geçtiğinde yeni bir çağ açıldı. O zamandan beri, geçirdiğimiz otuz yıl içinde dönüm noktası olan olaylarda da görülebileceği gibi bina yönetim sistemi (BMS) teknolojilerinde çok önemli ilerlemeler kaydedildi. (Bkz. "BMS Zaman Dizini," sayfa 116) de NBC: Bina Özellikleri ı HVAC Sistemi VAY ya da çift kanallı terminallere hizmet eden hava idare cihazları',11r- h.ıııdll�, Hava idare cihazları ve 1 O ek iklimlendirme uni tesi kombinas onu VAY ya da çift kanallı terıııinallere hizmet eden hava idare cihazları.lır-h.ıncJlı VAY ya da çift kanallı terminallere hizmet eden hava idare cihazları,rn-h.ındlt ____A..ç.,__ıklayıcı Bil-g:._.i.ler_____-ı --- Koaksiyal kabloları LBUS kabloları (iki-tel koruyuculu) --- Netwok kabloları O Kablo göbeği ısya servis sağlayıcısı ımanda Merkezi ıtwork kontrolörü O Kontrolör, slave tipi • Repeater/göbek ırı kontrolör ➔u kontrolör ,rminal-kutusu kontro l örü O VAV kontrolörü 0 Kavşak kutusu � . kat Makine odası Ekipman bölmesi :adde 10 Rockefeller Center ıyum kaplı • 1 ılanı J �����.:-.�. Birçoklarına göre ise bu ilerlemeler daha yakın bir zamanda gerçekleşmişti. 1 987'de Amerikan ısıtma, Soğutma ve Havalandırma Mühendisleri Topluluğu (ASHRAE) BMS serbest protokol sistemleri için standart oluşturma meselesi üzerinde çalışmaya başladı. 199S'de bu topluluk Amerikan Ulusal Standartlar Enstitüsü (ANSI) ile birlikte -bBi nAaC noet ot mi ç ai ns yboi rnvue rvi ei l ektui şmi ma npdr oa t oa ğk ol al rüı yani ANSI/ASHRAE Standardı 1351995'i oluşturdu. BAŞLANGIÇ İÇİN TEMEL KONTROL Endüstrinin bu doruk noktası bina işletiminin ilerlemesinde alınan başka büyük mesafelerin sonucunda ortaya çıktı. 1970 ve 1980'lerin başlarındaki BMS teknolojisi ile tekli bina sistemlerinin temel kumandası ve denetlenmesi yapılabiliyordu. Bunlar tamamı ile kendi başlarına çalışan, her biri kendilerine ait bir kumanda merkezi ve şebeke gerektiren sistemlerdi. Dahası, ilk BMS sistemleri aşağıdaki bina sistemlerinin işletilmesini sağlayabiliyordu: • ısıtma, havalandırma ve iklimlendirme (HVAC). • Yangın ve duman alarmları.* • Duman ve arıtma kontrolü.* • Güvenlik, video denetimi ve kartlı geçiş sistemleri. • Telekominikasyon. • Enerji dağıtımı. • Aydınlatma kontrolü. İdeal olarak bir BMS yukarıda listesi verilmiş olanlar gibi sistemleri entegre eder. Bu entegrasyon herhangi bir bina sisteminden bir genel merkeze, personelin denetleme yaptığı yere ve kumanda istasyonuna veri transferinin sağlanması ve bu verilerin okunması için ortak bir iletişim hattının kullanılması ile gerçekleştirilir. ASHRAE, standart protokol sisteminin kurulması için 1987'de bir komite kurarak, tüm bina sistemleri ve ekipmanlarının entegrasyonunu sağlayan bir ortam yaratmıştır. Bir standart protokolün gerçekleştirilmesi, bugün için çok fazla gerçekçi olmasa da, ekipman üreticilerinde gelecekteki ürün satışlarının, ürünlerinin başka sistemlerle interface bağlantısına sahip olması ile belirleneceği ysıönanünneddeebn ior lbmilainkçtavdeır.anlayış oluşmaDESTEK CLIMATE Gerçekte, karşılıklı iletişimin eksikliğinin azaltılması için yapılan yatırımların ve verilen desteğin oluşturduğu ortam, tipik bina otomasyonu sistemlerinde birçok yeni avantajın sağlanmasının yanı sıra bu avantajların kullanımının kolaylaştırılması için iletişim teknolojilerinin de ilerlemesini sağlamıştır. (Bu ortam aynı zamanda yeni ve terminolojide de bir patlama yaşanmasına neden olmuştur. "Kumanda Endüstrisi Kavramları" bölümüne bakınız. Çok açıklayıcı görünmese de aşağıdaki örnekler bugünün BMS ürünlerinin kapladığı geniş alanın, etkisinin ve en önemli özelliklerinden bazılarının anlaşılması yönünde işaretler vermektedirler: • Muhasebe departmanı kuruluşun faturalarını kontrol etmekve kiracıların çalışma saati dışındaki işletim masraflarını ölçmek için enerji tüketimi verilerinin dökümünü almaktadır. • Bir bina yönetim grubu bir kuruluşun iletişim ve denetim kumandasını desteklemek için bulundukları herhangi bir yerden İnterneti kullanıyor. • Bina operatörleri kumanda merkezlerini evlerinde kuruyor ve böylece binalarını uzaktan denetleyebiliyorlar ve izleyebiliyorlar, *Codes and Underwriters ' Laboratories (UL) resmi onay şartları önceleri BMS'yi binanın yangın ve duman alarmlarına bağlanmasını engellemiştir. Bugün ise UL onaylı BMS ara yüz modülleri mevcuttur. TESİSATDERGİSİ SAYI 53 __________________ � MAYIS 2000
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=