17. Madde, yükümlülüğün ne kadarının salım ticareti ile karşılanacağını tam olarak belirtmemiştir. Konu ile ilgiIi görüşmeler sürmektedir. Yerii etkinliklerle salını azaltmaya gönülsüz olan ve esas olarak salını ticareti ile öteki esneklik düzeneklerini kullanarak yükümlülüklerini yerine getirmek isteyen bazı gelişmiş ülkeler, bu düzenekler yoluyla karşılanabilecek pay üzerinde bir üst sınırın belirlenmesine de karşı çıkmaktadırlar. 2.3.2. SALIM TİCARETİ NE İLİŞKİN SORUNLAR VE OLASI ÇÖZÜMLER ST ve 'Sıcak Hava' : ST ile ilgili en önemli sorunlardan biri 'sıcak hava' olarak bilinen konudur. KP/Ek B'deki ayrılmış miktarları, öngördükleri salım tutarlarının çok üstünde olan ülkelerin fazla indirimleri 'sıcak hava' olarak adlandırılmaktadır (Şekil 2). Rusya Federasyonu, Ukrayna ve Avustralya dışında, tüm durumlarda KP'nin olmaması durumunda öngörülen salımlar, izin verilmiş salım bütçesinin üzerine çıkmaktadır. Sorun, öncelikle Rusya Federasyonu ve Ukrayna'nın sera gazı salını/arının KP yükümlülüklerinin (salımlarını 2008-2012 yükümlülük döneminde 1990 düzeyinde tutmak) oldukça altında olmasından kaynaklanmaktadır. Salım ticaretinin olmaması durumunda bu fazla salımlar atmosfere verilmeyecekti ve gelişmiş ülkelerin toplam salımları 1990 seviyesinden % 7-12 aşağısında olacaktı. Çok sayıda kuruluşun ve bu ülkelerin kendi öngörülerine göre, 201 O yılında Rusya Federasyonu ve Ukrayna'nın salımları 1990 düzeylerinin oldukça altında olacaktır. Bazı öngörüler, 201 O yılındaki col salımlarının 1990 düzeylerinden % 22 oranında daha az olacağını göstermektedirler. Öte yandan, özellikle doğal gaz boru sistemlerindeki metan kaçakları nedeniyle Rusya Federasyonu'nun metan salımlarının çok yüksek olduğu gerçeği dikkate alındığında, tüm sera gazı salımlarının C02 eşdeğer salımlar cinsinden belirtilmesi yaklaşımının yerinde olduğu görülmektedir. İlk yükümlülük döneminde çok yüksek oranda kaçakların kaçınılmaz olduğu bu sistemde yapılabilecek iyileştirme çalışmaları, col öngörülerindeki kadar büyük indirimlerle sonuçlanacaktır (Greenpeace, 1998b). Bir başka potansiyel sıcak hava, Avustralya'nın 1990 yılındaki arazi kullanım salım/arından ve KP'nun olmaması durumunda bu salımların azalacağı gerçeğinden kaynaklanmaktadır. Madde 3.7'nin bir sonucu olarak Avustralya'ya, 1990 yılındaki çoğunlukla ormansızlaştırma etkinliklerinden kaynaklanan kendi arazi kul/anını değişikliği salımlarını, ayrılmış tutarını hesaplamada kullanılan temel tutara eklemesine izin verilmiştir. Bunun sonucunda izin verilmiş Ek 1 salımları % 0.9 oranında artmaktadır. Kyoto'da yaygın olarak bilinmeyen konu, Avustralya'nın ormansızlaşma etkinliklerinin azaldığı ve 1994'de 1990 düzeylerinin % 31 altında olduğudur. Oysa ki bu salımlar, KP'nün olmaması durumunda azalmaya devam edecekti (Greenpeace, 1998a). 'Sıcak hava' sorununu tümüyle ortadan kaldırmak siyasal açıdan olanaksızdır. ABD ve Kanada gibi çok sayıda güçlü ülke, ülkelerinde daha ... .... ....... 201 O için az etkinlikte bulunabilmek için salını ticaretine sıcak bakmakta ve Rusya Federasyonu ile Ukrayna için Kyoto'da kararlaştırılan zayıf salım yükümlülüklerini desteklemektedir. Öte yandan, sıcak hava ticaretinin, iklim sisteminin korunması için olabildiğince sınırlandırılması zorunludur. Salım ticareti için geliştirilecek kurallar, ayrılmış tutarların satışı ya da aktarılması ile ilgili bir sınırı içermelidir. Satış sınırı, fazla salımları olan satıcılara yalnız kendi ayrılmış tutarlarının kararlaştırılmış en yüksek tutarı kadarını aktarabilme/erine izin verecektir. Bu yaklaşım sıcak hava sorununu azaltacak, ama ortadan kaldırmayacaktır. Ayrıca, yerli indirimlere öncelik verilmesini sağlamak açısından bir satın alma sınırının getirilmesi önemlidir. Bir gelişmiş ülkenin kendi ayrılmış tutarına eklenmek üzere ne kadar salım izni satın alabileceğine ilişkin niceliksel bir üst sınır konulması gerekmektedir. ST ve Yutaklar: KP, belli yutak etkinliklerinin salım yükümlülüklerini yerine getirmede kullanılmasına izin vermesine karşın, bir çok bilimsel ve siyasal belirsizlikler üzerindeki kaygılar, bu konuya sınırlamalar getirilmesi gerektiği anlamını taşımaktadır. Ayrıca yutak etkinliklerinin bir Tarafın ayrılmış A .. ı 'Sıcak hava' -Verilen , salım izninin fazla ........ , bölümü 1990 salımları izin verilen � l Politik olarak salıın bütçesi karışılmadığında 201 O salımları ► 1990 2010 Şekil 2. 'Sıcak havanın' şematik gösterimi (Creenpeace, 1998a'ya göre kısmen değiştirilerek yeniden çizilmiştir). TESİSAT DERGİSİ SAYI 52 --, NİSAN 2000 96 �
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=