genellikle mimarın önderliğinde yapar. Türkiye'de bir kısım projelerde tasarım ekibi olan mimari, statik, mekanik tesisat, elektrik, peyzaj, iç dekorasyon, dış saha tasarımlarının organizasyonu bir proje yönetim grubu tarafından yapılabilir. Bir kısım uygulamalarda ise mimarın önderliğinde yapılabilir. Yani mimar aynı zamanda bir çok projede iki görevi birden üstlenir; bunlardan bir tanesi projenin yönetimi ikincisi de mimari dizayn. Genellikle diğer tasarım ekiplerinin ana müşterisi, ana işlerini mimar kabul ediyor. Yurt dışındaki uygulamalarda da bu böyledir. Türkiye'deki uygulamalarda ise işveren projenin hemen bütün safhalarında tasarım ekibine ve uygulama ekibine direkt müdahale ettiği için bu kavram maalesef zaman zaman karışmaktadır. Profesyonel bir tasarım mühendisinin başlıca iki konuda görevi vardır. Bunlardan birincisi işverenin teknik ve finansal çıkarlarını kendi çıkarları gibi gözetmek, ikincisi de kod ve standandartlara, mevcut yönetmeliklere uymaktır. Ancak bu iki ana görev ara sıra, zaman zaman çakışabilir. İşveren mevcut kod ve standartlara uymayan "Profesyonel bir tasarım mühendisinin başlıca iki konuda görevi vardır. Bunlardan birincisi işverenin teknik ve finansal çıkarlarını kendi çıkarları gibi gözetmek, ikincisi de kod ve standandartlara, mevcut yönetmeliklere uymaktır. " şartlar isteyebilir. Onların dışında kalacak bir takım uygulama hususlarını direkt olarak isteyebilir. Bu gibi durumlarda profesyonel bir tasarım mühendisinin görevi, işvereni bunun olmayacağı şeklinde veya belli yönetmeliklere ve standartlara uymadığını belirtmek şeklinde olmalıdır. Mimari tasarım projenin başından itibaren devreye girer; arkasından genellikle statik tasarım erken devreye girer. Fakat, Türkiye'de mekanik tesisatı, elektrik tesisat, peyzaj, hele hele iç dekorasyon çok geç safhalarda devreye girer. Bunların ela direkt etkisi binanın maliyeti üzerinde yani işverenin ödediği bedel üzerinde olmaktadır. Örnek olarak mekanik tesisat mimari, şematik proje ile işin içinde olmadığı takdirde binanın bir takım ana öğelerinin yerleşmesinden veya yerleştirilmesinden dolayı sağlanabilecek olan tasarruf sağlanamayabilir. İkinci bir husus da, şematik dizayn aşamasında yapılacak olan fizibilite etüdleri, mekanik fizibilite etüdlerid ir. Bütün tasarım ekipleri için ortak projelendirme safhaları vardır. Bunların başında uygulanacak olan sistemin seçilmesi, ikincisi bu sistemin binaya ne şekilde uygulanacağı konusunda yapılacak olan şematik tasarım, üçüncüsü bilhassa mimari ile olan koordinasyonları kapsayan dizayn geliştirme veya detay proje, dördüncüsü de ekipman ve uygulama spesifikasyonları safhasıdır. Bu safhalardan ilk üçünde tecrübe, yaratıcı lık ve uzmanlık kesinlikle gerekir ve en büyük rolü oynar. Ancak detay proje safhasında yani ekipman ve uygulama spesifikasyonlarının bir öncesindeki safhasında ise artık sistem oturmuştur veya oturmuş olduğu kabul edilir. Bundan sonra daha az tecrübe ve tanımlanmış iyi bir dizayn standardı ile daha az tecrübeli bir ekip detay dizayn aşamasını rahatlıkla gerçekleştirebilir. İhsan Önen: 11Ülkemizde Mevcut Kurallar, Yönetmelikler, Yapı Kodları ve Standartlarla Kaliteli Bir Yapı Elde Edilemeyeceğini Hepimiz Biliyoruz.11 Bir yatırıma karar verildiğinde yatırımcı bu kararını belirledikten sonra tasarım ekibiyle beraber tasarım aşamasına geçer. Burada kullanı m amacı, yatırımcının istekleri, konfor koşulları, yatırım bütçesi, mimari, makine, statik, elektrik tasarı m işbirliği, projenin ihale projesi ve ihale belgelerinin elde edilmesi ve ihale kapsamının birinci etabını teşkil eder. Bundan sonra gelen etap, hepimizin bildiği gibi, uygulama aşamasıdır. Bunun detayına girmek istiyorum. Daha sonra uygulama bittikten sonra işletme aşamasına geçiyoruz. Hepimizin bildiği gibi bu süreç, yani tasarım, ihale, uygulama ve işletmeye alma çok kapsamlı, sağlıklı, yakın işbirliği, programlı ve disiplinli takipçi çalışma ile ağır yükümlülük ve yetki gerektiren bir süreçtir. Meslek birikimi, tasarımda yeterli deneyim ve önceki uygulamalardan geri dönmüş bilgiler olmadan böyle bir hizmetin sağlıkl ı olabileceğini söylemek olanağı yoktur. Bununla şuraya gelmek istiyorum, ülkemizde genelde, pek çok önemli yapının elde edilmesinde, tasarı mlarının elde İhsan Önen __________________ TESİSATDERGİSİ SAYl52 -----------------� � NİSAN 2000
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=