silleri üzerinde incelemelerde bulunan tanınmış Paleantologlar, 65 milyon yıl önce bir meteorun, dünyaya çarparak dinozorları yok etmesinden bu yana oluşan en yüksek yeryüzü sıcaklığına, 1998 yılında ulaşıldığını söylüyorlar. • Çağın başında periyodik cetveldeki 92 elementin sadece 20'si bilinmekteydi. Mühendisler ilk elektronik bilgisayarı 1946 yılında bulduklarında "insan zekası kendisini aşan bir beyin yarattı; işte bu insanlığın sonu olur" denilmişti. Ancak bundan 50 yıl sonra ortalama 2,5 kg. ağırlığın-daki dizüstü bilgisayarların veri işlem hızı, yüzyılın ortalarındaki en büyük bilgisayarların işlem hızından çok daha yüksek. Sadece 4 yıl önce saniyede 50 milyon işlem yapabilen küçük silikon çipler, bugün saniyede 200 milyon işlemi yapabiliyor. Ameri ka'da, 1 998'de Microsoft'un piyasa değeri General Motors'unkini geçtiği zaman, yeni bir teknoloji döneminin hakimiyetini simgeleyen önemli bir eşikten içeri adım atılmış oldu. Bu eşik bilgi ve iletişim çağının eşiğiydi. Eşiğin ötesindeki ilk hedef düşünce hızında çalışan bilgisayarlar. • Dünya'nın en büyük güneş enerjisi elektrik santrali California'da Luz lnternational Ltd tarafından Kramer şehrinde kurulmuştur. Toplam kapasitesi 521 MW olan güneş enerjisi santralleri kompleksinin ilk ayağı 100 MW'la Kramer'e 40 km uzaklıkta Dagett'te kurulmuştu. Aynı şirkete ait olan bu iki santral yılda 2,0 milyar kwh ticari elektrik enerjisi üretmektedir. Güneş enerjisi santralleri birim kuruluş maliyeti 1 700 $/kW olmuştur. Elektrik üretim maliyeti ise 6-7 cents/kwh'tır. Luz lnternational tarafından verilen bilgiye göre elektrik üreten güneş enerjisi santralleri, ancak, 38° güney ve 38° kuzey enlemleri arasında kalan bölgedeki ülkelerde fizibl olabilmektedir. Bu tarife göre, Türkiye'de İzmir-Konya-Diyarbakır şehirleri ve güneyi güneş enerjisinden elektrik üretimi için en uygun zonu oluşturmaktadır. • Yine California (ABD), dünyanın en büyük rüzgar enerjisi çiftliğine sahiptir. Sadece California'da 1 6 075 adet rüzgar jeneratöründen 1850 MW elektrik enerjisi üretilmekte ve sisteme verilmektedir. Bu rüzgar jeneratörü çiftliğinde elektriğin üretim maliyeti (amortisman dahil) 5 cent/kwh'tır. • Avrupa Birliği ülkelerinde çalışan rüzgar Jeneratörü çiftliklerinde 5000 MW'ın üzerinde kurulu kapasite mevcuttur. • Türkiye'de ilk rüzgar jeneratörü Çeşme-Alaçatı'da 1998 yılında kurulmuştur. (3x500 kW), bunu yine Çeşme'ye kurulmuş olan rüzgar santrali (12x600 kW) takip etmiştir. Enerji Bakanlığı yaklaşık 500 MW'lık rüzgar santrali için kuruluş onayı verme aşamasındadır. • Fransa'da kojenerasyon pi l i yapı ldı . Gaz de France ve Electricite de France'ı n birlikte geliştirdikleri bu yanmalı pilde, pil hücresi girişine basılan doğal gaz, bu hücrede bir konvertisör vasıtasıyla hidrojence zenginleştirilmiş gaza dönüştürülüyor, ikinci kademede, bu gaz yakılıyor ve yanma ürünü gazlar, ikinci bir fosforik asitli konvertisörde elektrokimyasal bir reaksiyonla doğru akıma dönüştürülüyor. Üçüncü bir _________________ TESİSATDERGİSİ SAYl51 � MART 2000 konvertisörle ise doğru akım alternatif akıma çevrilerek sisteme veriliyor. Yanma hücresinde oluşan ısı, hücreye yerleştirilen bir eşanjörden alınarak binanın sıcak su sistemine bağlanabiliyor. Böylece, binanın tüm ısı ve elektrik ihtiyacı bodruma yerleştirilen böyle bir yanmalı pille sağlanabiliyor. Bu, mikrokojenerasyonun bir başka şekli. Yanmalı pilde çevrim randımanı % 85'e ulaşıyor. Motor yok, hiçbir dönen parça yok. Emisyon olarak da sadece CO2 ve su buharı çıkıyor. Gezintimizi bir bilmece ile tatlandıralım: Evlenen çiftler nikahtan sonra Telli Baba yerine çam fidanı dikmeye giderler. Zira inanırlar ki, evlilikleri fidanlar kadar özgür ve mutlu ve çocukları da fidanlar gibi yakışıklı ve güzel olacaktır. Fidanlığın kuralları vardır. Birinci kural, seçilen fidanın birim fiyatı kaç dolarsa o fidandan o sayıda alınacaktır. (Örneğin fiyatı 3 dolar olan fidandan 3 adetgibi) İkinci kural, her damat, gelinden 63 kat daha çok harcama yapacaktır. Fidanlığa birbirini tanımayan 3 çift gelmiştir. Damatların isimleri Ali, Veli ve Zeki, gelinlerin isimleri ise Ayşe, Fatma ve Hatice'dir. Fidanlığın kurallarına uyarak harıl harıl çalışılır; fidanların seçimi yapılır, paralar ödenir. Fidanların kişilere göre paylaştırılmasında şu durum görülür; Ali, Fatma'dan 23 fidan, Veli ise Ayşe'den 11 fidan fazla satın almış. Acaba damatlardan her birinin eşinin adı neydi? ÖZKAN AĞIŞ; Enka Holding Enerji Koordinatörü, Kojenerasyon Derneği Yönetim Kurulu Başkanı ve Doğal Caz Dergimizin Yayın Danışmanı'dır.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=