Tesisat Dergisi 51. Sayı (Mart 2000)

1 . GİRİŞ y C a id p di ve usullerine uygun olarak ı lan uluslararası ihalelerde, hazı rlanmış olan teknik şartnamede bkaeblirutlildeennveeyisletreinyilaepn yöntemle pompa ı l ır. tİ ehkallifelelerirnddee potemkpliaflarveren firmalar ın tanım eğrilerini vt oel er dr ai knts el anr isçoenr irsai n dbeu geeğçrei rl lei roi nl d uhğaunngui belirtmek üzere uluslararası bi r standarda uygun olarak sınıfını belirtirler. Ş to a l r e t r n a a n m sl e a l r erde belirtilen kabul ı da çeşitli uluslararası s s t a a h n i p d t a i r r t . l a B r u d a n e fa d r e k n l ı l e u y ş g a r u t l n a a m m a e l a l e ra r yazıl ı rken, teklifler hazı rlanırken ve kabul deneyleri yapı lırken bu konuda bilgili olmak zorunluluğu vardı r. a K y a r bul deneyleri için ISO-normları 3 ı grupta toplanmı ştır. Bunlar a•rapseı nrdfoarkmi faanrks evsearsi l eorl ai nr adke k i t o p l a m hatanın miktarı • izin verilen ölçme toleransları konu larındad ı r. C sı nıfı ➔ ISO 2548 (mühendislik sınıfı 2, düşük) B sı nıfı ➔ ISO 3555 (mühendislik sı nıfı 1, orta) A sınıfı➔ ISO 5198 (hassas sı nıf, yüksek) Bunlardan A sı nı fı na göre kabul g çd e a e l l ni şet i yr ml eer iv e gl aebnoer lal ti ukvl ea r d aakr ia şbti lı irmmsae,l ı şmalarda kullanı lır. Ancak 1 O MW'dan büyük güçlerde B sı nıfı nın o ku ld ll u a k n ça kaba olduğu durumlarda da ı lı r. B sınıfı genellikle (0.5-1 O MW) arası güçlerdeki pompaları n öi zl çi nm evl eerrdi el eonr t ak ma be ur tl e bdeedne es ya pl emr ai nl adr ea kullanıl ı r. C sınıfı, ölçmelerde büyük s ü a r e p t m i l e a n l a r e a n d i z ü i s n t r i v y e e r l i l a e m n a ç s e l ı r i s t o a n l a d r a a r k t pompalar için kullanıl ı r. s DiN 1944 Alman Pompa Standardı ı nıf ı , ıso 5198'e; sını f il, ıso 3555'e, sınıf 111 ise ISO 2548'e yakın olmakla beraber, farklıdı r. ÖLÇÜLEN ıso 519s ıso 3555 IS02548 BÜYÜKLÜK HASSAS SINIF MÜH. SINIFI 1 MÜH. SINIFI 2 (A SINIFI) (8 SINIFI) (C SINIFI) Debi .±.1 .o .±. 1 .5 .±.2 .5 Basma Yüksekliği .±.0,5 .±.1 .o .±.2 .5 Mil Gücü .±,0.8 ,±1.0 .±,2.5 Dönme Hızı .±,0.1 .±.0.35 .±. 1 .4 Ele ktriki Güç . . .±,2.0 Tablo 1. Ölçüm cihazlarında izin verilebilen sistematik hata sınırları (İzin verilen üst sınır % olarak). ÖLÇÜLEN ıso 5198 ıso 3555 ISO 2548 HASSAS SINIF MÜH. SINIFI 1 MÜH. SINIFI 2 BÜYÜKLÜK (A SINIFI) (B SINIFI) (C SINIFI) Debi .±.1 ,5 ±2,0 ±3,5 Basma Yüksekliği .±. 1 .0 .±,1.5 .± .3 . 5 Mil Gücü .±. 1 .0 .±. 1 .5 .±,3.7 Dönme Hızı .±,0.2 .±,0.5 .±,2.0 Pompa Verimi .±,2.25 .±,2.8 .±,5.0 Tablo 2. Ölçmede toplam hata için maksimum sınırlar(% olarak izin verilen üst sınır). 2. ÖLÇME ALETLERİNİN HATALAR! A[(ş3a),ğ(4)] ı da özet olarak verilen tekil ölçümler için ölçme hataları (%olarak) DiN 1944-Sı nıf I için geçerli olup, il. sı nıf kabul deneyi için 1.5 ile, ili sınıf kabul deneyi için 2 ile çarpılmalıdır. Ayrıntı lar için ilgili diğer 1SO standartlarına bakı lmal ıdı r. DEBİ (Q) H D a iy c a i f m ra s m el , t l a ü n le k , vR eo nt at umr iemt reet r e Türbinli sayaç BASINÇ ( �) U -Tübü Ömalünoamğıerltıkresi f q ± 0.3 U,Z ± ± 2 1 . .0 0 + ±1.5 ± 1.5 f p ±0.1 +±0.2 p/pg ±1.0 Metal manometre +0.6 tam skala (0.6 sınıfı) ölçülen değer DÖNME HIZI (n) T E a le k k o tr m o e n t i r k e takim etre MİL GÜCÜ (P) PN :5 25 kW 3 Fazlı motor ±0.5 ± 0.1 f p ±1.5 25 kW < PN :5 250 kW ±1.0 PN > 250 kW ±0.8 Sastaktoru ıda ±✓ 1.02 + f/ motor Moment ± ✓ (1.2 +1.5)2 + f. 2 ölçer TOPLAM ÖLÇME HATALAR! Debi Basma yüksekliği fH "' fp Verim __________________ TESİSATDERGİSİ SAYl51 -----------------� � MART 2000

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=