ıııı· a::.; . ETNA ETHC Hidrofor. Çok Pompalı mı, Tek Pompalı mı? Bir hidrofor teorik olarak istenildiği kadar çok pompa ile yapılabilir. İstenirse sistemin ihtiyacını karşılayabilecek kapasitede tek pompa kullanılır, istenir de. Örneğin istenilen kapasite dörde bölünerek aynı hidrofor 4 pompalı olarak da yapılabilir. Peki ne kazanılır, ne kaybedilir? Süpermatik müşterilerine her zaman çok pompalı hidroforlar önermektedir, çünkü: • Sistemin ihtiyacını karşılayacak sayıda pompa çalışır; enerji israf edilmez. Pompa sayısı ne kadar çok olursa, enerji tasarrufu da 6 kadar çok olur. • Pompalardan biri bozulsa bile diğerleri çalışmaya devam edeceğinden, sistem hiçbir zaman susuz kalmaz. Pompa sayısı ne kadar çok olursa, sistemdeki kapasite kaybı o kadar az olur. • Sistemdeki basınç değişimleri daha az olur. Demek ki, her bir pompa için şalt sayısını emniyetli bir bölge içinde tutmak gerekir. Bunu yapabilmek için birkaç yol var: • Öyle bir tank seçmeliyim ki, pompa durduktan sonra yeterince bir süre o tank sistemi besleyebilsin. (Bu her ne kadar mantıklı bir çözüm gibi gelse de uygulaması sadece konutsal hidroforlarda mümkün olabilmektedir. Çünkü büyük kapasiteli hidroforlarda hesapla bulunan tank hacimleri on tonlar mertebesindedir ki, böyle tankların imalatı yoktur, zaten müşterinin de buna ayıracak parası ve yeri olmaz). • Tüketim bittikten sonra pompalar hemen durdurulmaz, pompa gücüne göre belirli bir süre daha (30-90 saniye kadar) çalıştırılmaya devam edilir. Bundan sonra tekrar tüketim başlarsa pompa çalışmaya devam eder, eğer tüketim yine yoksa pompa durur. Bu sistemlerde büyük tanklara gerek yoktur, 50-100 it kapasiteli tanklar yeterli olur. Bu sistemlere genellikle "timer"li sistemler adı verilir. Bu sistemler basınç pompanın manometrik tavanına kadar ulaşır. • Frekans kontrolü ile hız denetimli hidroforlar. (Bunlara şimdilik değinmeyeceğiz) Süpermatik hidrofor yelpazesi içinde bulunan ticari ve endüstriyel hidrofor serilerinde, ikinci anlatılan (timer'li tip) tip Ayrıca büyük tank, sorunlu bir sistemdir: • Çok hacim kaplar, ağırdır, nakliyesi çalışma mahaline sokulması zordur, pahalıdır. • Membranlı ise membranın patlaması durumunda değiştirilmesi zordur. Bütün sistemin suyunun boşaltılması gerekir, her taraf su içinde kalır. Membran ağırdır, çıkartılması, takılması zordur, zaman alır. Değiştirme esnasında bütün sistem susuz kalır. Membran değiştirildikten sonra sisteme hava basmak için kompresör gerekir. Servis işi pahalıya gelir. Kısacası ilk yatırım maliyeti de işletme maliyeti de yüksektir, servis sırasında susuz kalma tehlikesi vardır. Timer'lı Hidrofor Aşırı Bası nç mı Demektir? Hayır. Sistemdeki basınç pompaların manometrik tavanına kadar ulaşır, sözü ürkütücü gelse de aslında korkulacak bir şey değildir. Bu noktada doğru pompanın seçilmesi ile bu sorunun üstesinden kolayca gelinebilir. Uzun sözün kısası her pompadan hidrofor olmaz. Basınç-debi eğrisi olabildiğince yatay karakteristikli pompalara ihtiyaç vardır. Aşağıdaki örnekte istenilen debi ve basınçta en yüksek verimle çalışacak iki pompa seçilmiştir. Q debisinde olması istenilen basınç P'dir. Tüketimin sona ermesi durumunda yatay karakteristlikli pompa P1 basıncına, diğeri P2 basıncına yükselmektedir. P1 basıncı P'den makul düzeyde yüksekken, P2 aşırı derecede yüksektir. Dolayısı ile böyle bir hidrofor ancak yatay eğriye sahip bir pompa ile yapılır ise başarılı olunabilir. • Servisi daha kolaydır. Sadece ilgili pompanın vanaları ve şalteri kapatılarak servis yapılabilir. Ayrıca pompalar da tek pompalıya göre daha küçük olacağından, tamiri de daha kolay olacaktır. Dolayısı ile servis giderleri de daha alt düzeyde kalacaktır. hidroforlar üretilmektedir. Ayrıca hidroforlarını çok pompalı yapması, şalt sayısının azalmasına yardımcı olmaktadır; çünkü her çalışmada pompaların sırası değişmekte, yani farklı bir pompa çalışP2 Hidrofor olmaz Büyük Tank Gerçekten Gerekli mi? Bir hidrofor içinde çalışan bir pompa için en önemli sınırlardan birisi şalt sayısıdır (bir saatteki çalışma-durma sayısı). Elektrik motoru üreticileri tarafından garanti edilen şalt sayısının aşılması durumunda motorlar yanmaktadır. p maktadır. ___________________ TESİSATDERGİSİ SAYI 51 � MART2000
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=