Tesisat Dergisi 50. Sayı (Şubat 2000)

üneel-------------------- işletmesine, su alma yapısına kadar bir sürü detay var. Bunlar atland ığı zaman iyi sonuç vermiyor. İncelediğimizde gördük ki, Büyükçekmece sisteminde, Ömerli'de, Kemerburgaz'da hatalı tasarım var. Bunlar ı n faturas ını bazen firmalar ödüyor. İ şletmede siz öyle noktalara kayıyorsunuz ki, pompayı zaten zorluyorsunuz, arıza da kaçınılmaz oluyor. Benim söylemek isted iğim, ihaleye çıkmadan önce projelendirme diye adland ırabileceğimiz bir kalemin masrafın a İSKİ'nin katlanması gerek. Üniversitelerin yardımcı olacağı pek çok konu var. Özellikle şartname lerin hazırlanmasında. Bırakınız bazı şartnameleri biz yazalım. İSKİ'nin bir Şartnameler Müdürlüğü var. Bugünkü durumunu bilmiyorum. Bu işi uzman kişilerin yapması gerekir. Diğer bir nokta, İSKİ'nin en çok kandırılabileceği nokta; kabul deneyleri olayıd ı r. Çünkü kabul deneylerinde yabancı firmalar, nası l diş macununu pazarlarken Amerika'da, Arabistan'da, Türkiye'de başka başka şey yapıyorlarsa, pompa için de aynı şeyi yapıyorlar. Yani söyled iğim şu meşhur firmalardan birkaçın ın kataloglarını detaylı inceledim. Aynı tip pompayı Yunanistan'da başka, Türkiye'de başka eğri ile pazarlıyorlar. Karakteristik eğriler, bir tolerans içinde tanımlandığı için bunu yapmaya hakları da var. Tolerans "kavramını bi l miyorsanız, onu suçlayamazs ın ız. İSKİ burada dikkatli olmalıdır. Size verilen eğrinin altında mutlaka küçük yazılarla yazılmış 150 2548 klas C işareti veya 3555 vb. var. Dolayı sıyl a teklifleri değerlend i rirken hangi klasa göre tarif edildiği konusunda dikkatli olmak lazım. Kabul deneyinde de ölçme konusuna önem verilmeli, ölçme kıstası ve kabul toleransı bilinmeli. Bu hususlar yerli pompacılar için de geçerli. Yabancılar bunu bilinçli olarak kullanıyorlar; bizimkiler yeni öğreniyorlar. İSKİ adına KFW finans kuruluşundan alınan pompaların kabul deneylerine gittim, buna şahit oldum. Deney sırasın da üniversite destek verebilir. Aslında POMSAD'ın düşündüğümüz görevlerinden biri bu. Kabul deneylerinde tarafsız kuruluş olarak müşahit olmak. POMSAD'ın kabul deneyleri ile ilgili iki 150 tercümesi var, isterseniz sizlere verilebilir. Pompa deney standını yapmak yetmez, sizlere deneyleri yapacak adam yetiştiril melidir. Son olarak üniversitelerin durumuna gelince; bunu istismar eden bir sürü insan çıkabilir, yanlış kararlar alabilir. Ama İSKİ'nin üniversiteden yarar sağlayacağı hala pek çok konu var. Kanımca üniversitelerin en çok fayda sağlayacağı kuruluşlar, kamu kuruluşlarıdır. Biz de İSKİ'ye kamu kuruluşu olarak bakıyoruz. Toparlamak gerekirse, İSKİ'nin gözü ile bakılırsa güvenilirlik birinci planda-dır. Ayrıca yıllık toplam maliyete bakmak lazım. Şartnameleri daha bilinçli hazırlamak lazım, yönlendirmemek lazım. Bir de kabul deneyleri olayına dikkatl i yaklaşmak lazım. Size POMSAD da üniversite de yardımcı olabilir. Benim verebileceğim mesajlar bunlar. Prof. Dr. Hasan Fehmi Yazıcı (İTÜ): İznin izle bir hatıramı nakletmekle başlayayım . 50'1i yılların sonlarına doğruydu Gümüş Motor, motor satamıyordu . Ama sulama pompasına akuple edilirse motora müşteri bulabileceğini düşünüyordu ve pompa imalatına girişti. Yapılan pompa, laboratuvarımızda denenirken Profesör Duscio, önümüzden geçiyordu. Rahmetli Kaya Bey ile deney yapıyorduk. Görünüşe baktı, bu pompa beş para etmez, dedi gitti. Biz montajı bitirdik, çalıştırmaya başladık, dönüşte Duscio yine baktı , bu pompanın verimi en az yüzde 70 dedi. "Evet mösyö" dedim yüzde 73 çıktı, nereden bildiniz? Bu pompa Avrupa pompalarından üstündür, dedi ve ilave etti: "Zannetmeyin ki Avrupa firmaları TESİSAT DERGİSİ SAYI 50 ....., OCAK2000 147 ~ bu kalitede pompa yapamazlar, hayır yapmazlar, küçük pompayı bu kalitede yapmazlar, yoksa rekabet edemezler. Orada işçilik ve mühendislik ücretleri yükse_k." Gümüş Motor'un yaptığı pompa sonra çok sattı. İkinci hatıram, Türkiye Şeker Fabrikaları'nda ben genel müdürken oldu. Petrol pompaları için Türkiye Petrolleri ihale açmış. İhalede yerli yabancı ayrımı yapılmıyordu. Şeker Fabrikaları da ihaleye girmiş, kazanmış, ama henüz bana bildirmemişlerdi. İki Alman sizi görmek istiyor, dediler. Geldiler konuşmaya başladık. Biri bir Alman pompa fabrikas ı nı n yönetim kurulu başkanı imiş. Efendim ihaleyi kazandınız, ama siz bu pompaları yapamazsınız, dedi. Burada helisel dişliler var, bunlar çok özel teknikler gerektirir, gibi şeyler. Biz yaparız efendim, dedim. Alman ise, sizinle işi ortak yapalım, size teknik resimleri verelim imalat tekniğini öğretelim, dedi. Gerek yok biz yaparız, ama adresinizi bırakın gerekirse biz sizi ararız, dedim. Onun üzerine tercümana dedi ki, "Şimdi söyleyeceğimi tercüme etme. Ben şirkette bizim kalın kafalılara anlatamıyorum, Türkiye eski Türkiye değil, bunlar sanayide bir hayli ileri gittiler. Türkiye'ye artık anahtar teslimi komple sistem satamayız. Onları hoş tutup, onlara yardıma çalışıp, para kazanmalıyız. " Tercüme etme dediği şey buydu. Türkiye'de pompa sanayii bir hayli ileride. Fakat bu sabahki konuşmalardan gördüğüm kadarı ile sorunlar aşılmayacak gibi değil. Biraraya gelince karşılıklı görüşmelerle ilerleme oluyor, sorunlar çözülebiliyor. Yalnız kabul deneylerinin çok önemli olduğunu söylemeliyiz. Yeni kabul standartları çıktı; debi ölçme konusunda. Ben de çok uğraştığım için biliyorum. Mesela orifis ile debi ölçmede DiN normunun şartlarına uyarak normun verdiği yüzde 0.5 toleransta debiyi ölçeceksiniz, dediği debiyi ben yüzde 57 hatalı buldum.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=