Bir de İSKİ, her ne kadar bizi dışlamışsa da, bireysel olarak ihale haricinde İSKİ'nin bizden alışverişleri var. Yani emanet usulü işler için bizden alım yapıyorlar. İSKİ bizi genellikle yurt dışı ihalelerde dışlıyor, şartname dahi göndermiyor. Bu açıkça bu son üç dört senenin ol ayı; bundan önce böyle değildi. "İSKİ ihalelerinde, yabancı firmalar ile yerli üreticiler farklı kategorilerde değerlendiriliyor. " Mercedes kalitesinde araba istiyorsunuz, bana göre bu da mantıklı değil. Bu konularda aslında İSKİ'deki arkadaşlarla teknik a rkadaşl arımızın yan yana gelip, Türkiye'nin şartla rına göre nasıl uyum sağlarız, diye karar verip, ortak bir paydada bul uşab ilirler. Ayrıca bu konularda bütün firmalarla teke tek kararlar almamız lazım. Burada daha çok yüzeysel geçmeye mecburuz. Bu kadar kalaba lık ortamda detaya inmemize imkan yok. İ SKİ hepimizin malı , Standart Pompa ve diğer firmalar da memleketin malı. Türkiye'nin iyiye gitmesi için uğraşan firmalar bunlar. 1985 yılında 20 milyar dolarlık ihracata karşılık, 15 yıl sonra bugün 27 milyar dolara yükseldi. Ama iç borçla dış borcumuz 150-170 milyar doları buldu. Siz oradan alacaksınız, o oradan alacak. Peki Türkiye'deki yerli firmalar ne üretecek? Bir de siz bize şans vermezseniz, bizim gelişmemize hiçbir katkınız olmaz. İlk başta biz 3-4 yıl dışlandık. Dendi ki, biz sorunsuz pompa istiyoruz. Ben sorunsuz insan değilim, siz de sorunsuz değilsiniz. Kendi sorunlarımızı minimize edebilirdik. Bu sorunları içimizde tart ı şarak halledebilirdik. Yoksa İ SKİ en son karar verecek noktadadır; istediği kuruluştan pompa almakta hürdür. Biz diyemeyiz ki, bizden al. Ama ortak paydada buluşab i l iri z. Standart kapasitesini artırır, daha iyi pompa yapmak için uğraşı r. Ama mal satıldıkça para kazandıkça, bu işlere yöneliriz. Prof. Dr. Haluk Karadoğan (İTÜ): Ben şimdi biraz İSKİ şapkası ile konuşmak istiyorum. Gerçekten İstanbul ' un içme suyu ve atık su sistemi büyük bir alt yapıya sahip. "İSKİ birinci kriter olarak güvenilirliği aradı. " Pompalar bunun yaklaşık yüzde beşini temsil ediyor. İSKİ 'nin birinci ilkesi güvenilirlik. Yani pompaları seçerken diğer özellikler daha sonra geliyor. Güvenilirlikten kasıt da bunların problemsiz olarak çalışabilmesi. Yani özellikle su pom palarınd a n bahsediyorsan ız, mümkünse 30 sene hiç durmadan ça lı şs ın. Ama gerçekte durum bu değil, çeşitli nedenlerle işletmeden kaynaklanan problemler de var. Yedi yıllık müşavirliğim sırasında bir sürü işletme hatası da gördüm. Zamanında bir kısmı giderildi. Mesela regülasyon için ham su pompa l a rı durduruluyordu, olacak şey değil. İSKİ birinci kriter olarak güvenilirliği aradı. Bunda ha klıdı r. Özellikle büyük pompalara (300 kW üzeri) gidildiği zaman bu özellik çok ön plana çıkıyor. Birinci tespitimiz bu. İkincisi, karar verirken maliyeti; (Mercedes lafına takıldım) toplam yıllık maliyet olarak değerlendirme k gerekir. Yıllık maliyet içinde yatırım maliyetinin bir yıla düşen değeri ile birlikte işletme ve bakım maliyeti de vardır. İSKİ'de bu ikinci maliyet biraz gözardı ediliyor. Deneyimime göre söylüyorum büyük pompa istasyonlarında bırakın yedek parça stoku tutmayı, yedek pompa stoku vardır. Parça maliyetlerini topladığınız zaman pompanın maliyetinden fazla olduğu için. Özellikle Ömerli için söylüyorum bunu, yedek pompa var. Dolayısıyla değerlendi rmele ri yaparken çok - ---- -------------TESİSATDERGİSİ SAYl50 ~ OCAK2000 dikkatli olmalı. Ömerli'de, Hüseyin Bey çok iyi bilir, Goulds firmasına faks çek ild iği zaman, Californiya'dan buraya yalnız uçuş süresi aktarmalarla 23 saatti. Ayrıca günlük ortalama 1000 dolar civarında teknisyene para ödeniyor. Böyle bir pompanın bakımı s ı ras ınd a ödenen paralar pompa fiyatının yarısını buluyor. Goulds'un çözemediği problemler (yatak problemindeki gibi) bizim teknik elemanlarımız tarafından çözülmüştür. Genellikle Japon taktiği olarak, dış firmalar pompa fiyatını ucuz tutup, yedek parçadan kazanırlar. Şartname hazırlamada iki şekil var. Birincisinde istenen debi ve basma yü ksekliği verilir; devir sayısı ve hatta pompa tipi dahi verilmeden, sadece gerekli özellikleri verilir. Firmalar uygun tekliflerle gelecektir. Bunların arası ndan en uygun olanı seçilir. "İhaleye çıkmadan önce, 'projelendirme' diye adlandırabileceğimiz bir kalemin masrafına İSKİ 'nin katlanması gerek. " İ kinci çozum de, dosyayı detaylı hazırlamak. Pompa istasyonunun her türlü ayrıntısını tasarlayın ondan sonra ihaleye çıkın. Tabii bu ikinci çözüm uzmanlık gerektiren bir iştir. İSKİ yapısına göre pompa istasyonunun en küçük ayrın tısına, otomasyonuna kadar tasarımı yapıp, ihaleye çı kmak mümkün değil. Dolayısı ile Türkiye şa rtlarında birinci seçenek geçerli. Kanımca teklif verecek firmaların elini kolunu bağlamamak lazım. Şimdi İSKİ'de tespit ettiğim bir konu daha var. İhaleye giderken bir projelendirme aşaması vardır. İSKİ bu projelendirme maliyetini ödemek istemiyor. Yani etüd plandan aldığı rakamları ihale dokümanına koyuyor. Halbuki, istasyonun kumandasından
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=