Tesisat Dergisi 48. Sayı (Aralık 1999)

yi zaapf im(at ikt tr ea dş i ımr. ) Dheapr er ekme t ea, nyı nadpaı ncı ni h as azll ıan ıymalpaır ıa ri laasvı nedeadk ii l isrı. n Bı rul ı s g a e l n ı n l i ı k m l i d l a i r r l e n r o . r Ö m t a e l y t a i t n r d e ş a i n m t l e i t r r e e ş g i m ö r e i z o -ç l o a k t ö r d l e a r h i a ü b z e ü r y i ü n e k oi l et u rf taur kl al rı afka zydaap ı ys aa l ıbnaı mğ l ahnaarne kcei htai zi çl ai nr, ddee porleamb i lsi rı rl ears. ı nTdi tar eyşai mp ı ibzior l ahtaör reükneüt tyaaşpı yı ya on r sbai ,n ad eapnrae my a pk uı svı veekt ii p çmoakn lda a thear s ş iydödnedt el i soal al ı rnaı mk l ba raı ğdl oa nl atyı yı sı ı y(laayraekzl oa nr aa)n seat gk ii rl ee br i vl i re. yBau ns ias ts ei smm i dk ek pu vr ev emt artışı etkisi denir. Sonuçta cihaz yerinden koparak savrulur ve tahrip olur. Bu nedenle deprem sırasında cihazla yapı arasındaki izafi hareketleri sınırlandıracak ve cihazın yerinde vk aarl md ı ra. sBı nu nı lsaar ağ lsai ys ma ci ka ks ı nbı ral ğa yl aı cnıtl aı redl ee nmi lai rn. lSai sr mı n iak sgı en rı rel ak ys iı cn ıil ma r deprem sırasında ekipmanın sallanmasını sınırlar, ama normal çalışma sırasındaki titreşimleri (titreşim izolasyonu ss iı rsat seı mn di na ed) e vkreesyi en lgi ki rl iep ee ttkki il li eoml uerzl al re. r.B uS aedl eemc ea nsl ai sr mi çi lke r oi nl da ey eb ğı ri al i mk ı ilnadne dbior l şe lru. kA nnceadk ebnui yn lae d saiysamn iı kk l ı koul av rvaekt lyear pi ı laı rrltaı rr. m a d CB u i i n h r a a m z la a la r z r ı l n a a r o . m la B e n u k n ba l o n a r i r k u ın v t , e e b s k i o s a a r n u t a ı n l v b d e a a y ğ al e a k k n a i t p ı n l m a a r l a ı , b n e l a ğ a ğ e r l r a t c n ei t k h ıl a a b z r ı a t ş i v t l r a a e r r ş d ı i n m ır a . yapıyorsa, esnek (fleksibıl) bağlantıdır. Esnek bağlantılar s sy a o a y n lı e r t s a ım i n b ı d oe s r a u cğ i l h v a a y e z a kn ti a tr n s e a a ş b l i l i m a t r l e e k l r e e i m n b d o a i r n le u la r v ir e l t a i k t a y re n a ş a p m l ı l y a iy a ra o t r ge la e s r ç p s m i a t , e e z t d i . t i r D l e ir a ş le i h m a r. Tespit elemanları arasında sabit ve kayar mesnetler ve at es mk ı laasrı ns aı ny ı löanbl iel inr.mBeus it evsep i ttti ter emş iemt a li-zmo el atsayl ovne ykaa bmi el i yt ael t- ib eotl oa nn ö öka z n n e e a l m ll e a l i r l d e a i m r b . a e T l n i e r l l s a i p r y ı i n t ö n e k le l u e rd l m l e a a n n h ı a l l a m re r a ı k s e c ı t i n k s s e o l r n e b f r e o i s n r t e l iğ ai g ç ö tıs a r ı e n nı y d b a a o b n r i l u i ç r l o e v r e k . gB öu r et evsl pi di ti r e. l eDme apnr el amr ı sgaödze cöen bü on reu avleı n kdaı ğn aı nl l da raı , t abşoı mr ua kvl ea ki çai nn a sl l iasrmı n i kd ak od reupmr eamd da ebyoer rui n vd ee kk aa lnmaal lsaı rgı ne r ye ak pl i dı yi ra. Ba uy nr ı uc na bağlanmaları esastır. Boru ve kanal depremde yapıyla ba ri ral si kı nt ed ahkai r ebkaeğtl aendt ıel acre ketsi rn. eBk u on laa ckaakr şvı l eı k cci ihhaazzl al a bboorruu / (kvaenyaal kanal) bağımsız hareket edebileceklerdir. SİSMİK SINIRLAYICILAR St oi spml ainka sbı inl i ırr. l aAykı tci fı l a rt i pa ket li ef mv ea npl aarsdi fa ,t i bp il re rv eoyl aa r abki r kiakçi gs er unps öt ar Article yardımıyla deprem hissedilerek, korunan cihaz• c1nında otomatik olarak döşemeye katı bir biçimde tespit edecek bir kilit mekanizması tetiklenir. Normal çalışmada (deprem dışında) kilit mekanizması açıktır ve cihaz döşemeye yüzer olarak bağlıdır. Yani aktif elemanlar bir titreşim izolatörü görevi yapmaktadır. Deprem algılandığı anda bu yüzer bağlantı, katı bağlantıya döner. Duyar eleman elektronik veya mekanik olabilir. Kilitleme mekanizması da elektrik, pnömatik veya mekanik aktivatörlü olabilir. Ancak bu aktif elemanlar hem pahalıdır hem de daha önemlisi bakım ve servis gerektirir. Normal şartlarda hiç çalışmayan bir mekanizmanın belirli periyotlarda bakımının yapılması ve test edilmesi genellikle ihmal edilir ve bu elemanlar çoğu kez deprem anında çalışmazlar. Sismik sınırlayıcı olarak en yaygın kullanılan elemanlar pasif tiplerdir. Bunlar bakım gerektirmezler. Pasif sınırlayıcılar genellikle elastik yastıklar ve bunları çevreleyen çelik bir yuvadan oluşurlar. Bu içi elastik tampon kaplı çelik yuva içinde serbestçe hareket edebilen çelik bir mil bulunur. Çelik mil ve çelik yuva biri cihaza, diğeri yapıya sabitlenmiştir. Cihazın normal titreşim genlikleri içinde, yuva içindeki milin hareketi sınırlanmaz. Ancak deprem halinde olduğu gibi bu genlik aşılırsa, çelik mil esnek tampona çarparak cihaz salınımını sınırlar. Böylece cihaz yerinde kalır. Herhangi bir kopma olmaz ve cihaz fonksiyonuna devam eder. Pasif Tip Sismik Sınırlayıcılar (koruyucular) Şekil 1 'de cihazları bağlamakta kullanılan çeşitli tip sismik sınırlayıcılar verilmiştir. Bu elemanlar çeşitli harflerle ifade edilen tiplere ayrılmıştır. Buna göre, Sadece Sınırlayıcılar: A Tipi : Bütün yönlerde sınırlama yapar, değiştirilebilir dökme neopren takozu vardır ve sınırlayıcı çelik rondela kalınlığı 5 mm'den az olamaz. Normal çalışma sırasında her yönde temas olmaksızın 2,5 mm boşluk bulunmalıdır. A Tipi Sismik sınırlayıcı Şekil 1-a ------------------- TESİSATDERGİSİ SAYl48 ----:-----------------'� ::-ı ARALIK'99

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=