,ıııı::mm Article . . MEKANiK TESISATIN DEPREM KORUNMASI Bölüm-1 Seismic Restrain of Mechanica/ lnstal/ation Part-1 AHMET ARISOY, ERDİNÇ BOZ, RÜKNETTİN KÜÇÜKÇALI Yapılarda depreme karşı alınacak önlemler arasında, mekanik tesisatın da korunması büyük önem taşır. Deprem sonrasında yapı tahrip olmamış ve yıkılmamışsa, mekanik tesisat da yerinde kalabilmeli ve hayati sistemler çalışmaya devam edebilmelidir. Bununla ilgili olarak özellikle ABD kaynaklı standartlar, yöntemler ve elemanlar geliştirilıpiştir. Mekanik tesisatın korunmasında üç leme/ ön/em bulunmaktadır: 1. Cihazlar yapıya bağlanmalı ve depremde yerinden kopmamalıdır. Bu konuda yapıya doğrudan bağlı cihazlar ile titreşim yalıtımı yapılmış cihazlar arasında farklar bulunmaktadır. Titreşim yalıtımı üzerine monte edilen cihazların deprem anında yapıya bağlanması için sismik sınırlayıcılar kullanılır. 2. Boru ve kanallar askı ve mesnet/er üzerinde taşınırlar. Deprem sırasında boru ve kanalların kopmaması için normal mesnet/emenin dışında, depreme karşı bağlanmaları gerekir. Asılı boru ve kanalların sismik bağlanmaları için çelik halatlar veya çubuklar kullanılır. Şaft ve galerilerdeki yatay boruların ve kolonların depreme dayanıklı mesnetlenmeleri için öze/ elemanlar geliştirilmiştir. 3. Ayrı ayrı yapıya bağlanan cihazlarla, boru ve kanalları birbirlerine esnek elemanlarla bağlamak gerekir. Bu esnek elemanlar ayrıca deprem kuwetlerine dayanıklı olmalıdır. Bu yazıda hesaba girilmeden bütün bu elemanlar, yöntemler ve kavramlar an/atılmakta ve tesisatın deprem koruması hakkında gene/ bir fikir verilmeye çalışılmaktadır. Seismic restrain of mechanica/ installation in buildings is very important. Vita/ mechanica/ systems should continue to work after an seismic event, if building itself is not destroyed. There are codes, procedures and equipments which are developed for this purpose. Seismic restrain of mechanical sysıems can be divided into three basic groups: 1. Mechanica/ equipments are mounted on vibration isolators or they are bolted to supporting structures. There are specia/ seismic restrain e/emenıs developed for vibration isolator ı;Jevices. These e/emenıs keep devices in pface during a seismic evenı. 2. Pipes and ducts are mounted on hangers or supports. Seismic cable or solid braces are used to resist seismic loads for hanged pipes or ducts. There are alsa special seismic pipe anchors and pipe guides as support elements for horizontal and vertical pipes in shafts. 3. Flexible connection e/emenıs are used to connect devices and pipes (or ducts). These connection e/emenıs should resist seismic /oads. Ca/culation and selection of seismic e/emenıs aren't considered in this artic/e. Only definitions, concepts and prosedures are discussed and general idea is given. TESİSAT DERGİSİ SAYI 48 --, ARAllK'99 62 � ö A
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=