Agenda ISITMA, SOĞUTMA, KLİMA CİHAZLA�INDA ÜRETİM İTHALAT VE İHRACATIN GÜMRÜK BİRLİĞİNDEN BU YANA GELİŞME EĞİLİMLERİ VE SORUNLARI YAVUZ BAYÜLKEN, ÜZEYİR ULUDAĞ, COŞKUN ÖZBAŞ 1.Genel Yaklaşım Gümrük Birliği'nden bu yana belli başlı üretici firmaların nasıl bir gelişme gösterdiği, belli başlı ürünlerde üretim rakamları ve ürün içerisindeki ithal malzeme ve yerli imalat oranları incelenerek, özellikle klima cihazları ve soğutma gruplarında maliyetler nedeniyle ithal malzeme oranlarının arttığı, yerli malzeme oranının ise düştüğü görülmüştür. Bunun nedeni maliyet düşüklüğü, Gümrük Birliği ülkelerinde alınan malzemelerin kısa sürede üretime girmesi ve bazı firmalarda yabancı sermaye ortaklığı nedeni ile ortak dış firmanın ürünlerinin kullanılmasıdır. 2. Üreticilerin Son Üç Yıllık Durumu ve Sorunları Sektörde yer alan üretici firmalar, özellikle büyük cirolu ve yabancı sermaye ile ortaklıkları olan üreticiler; talebin yoğun olduğu dönemlerde kendi kapasitelerini kullanmak yerine, doğrudan ithalata yönelmektedirler ya da çok büyük çapta malzeme ithalatı yapıp kendi tesislerinde montajı gerçekleştirmektedirler. Dolayısı ile üretim-ithalat dengesi ithalat lehine bozulmaktadır. Başlıca firmaların son üç yıllık üretimleri incelenmiş ve kritik edilmiştir. 3. İthalatın Son Üç Yıllık Durumu ve Sorunları İthalatta sektörü belirleyici belli başlı ürünlerin (panel Makina Mühendisleri Odası (MMO) Başkanı Mehmet SOĞANC/, MMO Üyesi Yavuz BAYÜLKEN ve ISKİD Üyesi Günay BOLAZAR. radyatörler, kazanlar, kat kaloriferi kazanları, klima cihazları (pencere tipi ve split tipi, soğutma grupları) üç yıllık ithalatları incelenmiş ve artış eğilimi analiz edilmiştir. Özellikle ithalatın bu ürünlerde önemli ölçüde arttığı gözlemlenmektedir. 4. İhracatın Son Üç Yıllık Durumu ve Sorunlar Yineaynı ürünlerde ihracatın üçyıllık durumu incelenerek, gelişme eğilimi çıkartılmış ve ithalatı karşılama oranları hesaplanmıştır. 5. Gümrük Birliği'nden Bu Yana Üretim, İthalat ve İhracatın Gelişme Durumu ve Dengeleri Belli başlı cihaıı:ların; üretim ithalat ve ihracatı birlikte ele alınarak, sektörün girdi çıktı analizi yapılmış ve ekonomik veriler değerlendirilmiştir. 6. Değerlendirme ve Sonuç Bu bölümde gümrük birliğinin sektör bazında etkileri ve sektörün içinde yer alan firmalara ne ölçüde gelişme sağladığı analiz edilmiş ve sonuçta üç yıllık dönemde sorunlar ve çözümleri ortaya konulmuştur. Oldukça ayrıntılı çalışılan bu bildiri; Teskon '99'da özet olarak sunulmuş, bildirinin orjinaline göndermeler yapılmıştır. TESİSATDERGİSİ SAYl48 --=---------- ----- � ARALIK'99
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=