Cihaz taze hava bağla ntıları o/o 100 taze hava alacak şekilde dizayn edilmelidir, özellikle mevsim geçişlerinde cihaz o/o 100 taze hava ile çalıştırılarak free cooling yapılmak suretiyle işletme maliyetinin düşmesi sağlanmalıdır. Taze hava miktarları bazı literJtürde 1-1 .5 hava değişimi olarak da geçer, ancak doğru olanı insan sayısına göre yapılan hesaplardır. Genel ortalama olarJk üflenen hava miktarı 16 m3/nı2h alınabilir. Kişi başına gerekli dış hava miktarı ise 20 nı3/h kişi verilebil ir. Egzoz! Sistemi SCıpermarketlerde ortanı sürekli pozitif basınçta tutulur, bu nedenle özel bölümler hariç ortamdan egzost yapılmaz. Ozellikle et reyonları nın, sebze reyonlarının, cafelerin, özel pişirme fırınlarının bulunduğu mahallerden kısmi egzostlar yapılmalıdır. Ortamdaki pozitif halde bulunan havanın özel panjur veya menfezler ile mal giriş bölümü ya da malzeme deposuna kaçması sağlanabilir. Bu tip uygulamalarda mutlaka ,ıra geçışlerde yangın damperleri kullanılmalıdır. Kanal Dizaynı Özellikle yüksek tavanlı, asma tavan yapılmayan mahallerde kanallar açıktan geçiriliyor ise bu kanallara dıştan izolasyon vapılmalıdır. Kanallara içten izolasyon yapılmamalıdır. Zamanla ızola~yon yapışkanlarında meydana gelebilecek açılmalar kanalları tıkayarak hava geçişini zorlaştırabilir. Ayrıca içten ızolasyonlu sistemlerde izolasyon malzemeleri ses ve pislik kaynağı olabilirler. Bu tip sistemlerde sızdırma dairesel kesitli kanallar tercih edilmelidir. Bu kanallarda hava kaçakları ün lendiği gibi, hızlı montaj ve estetik görünüm gibi avantajlar ela elde edilir. Yuk,,·k l<1van kotlu uygulamalarda cihaza dönüş havası yer kotund,ın ıoplanmalıdır. Mümkün değilse üfleme sistemlerinde özellikle sıcak havayı yer kotuna indirecek ve by- pass'ı onleyPcek Jel ditüzörler kullanılma lıdır. Hava atışlarında yüksek rJıfarın konumları büyük önem taşır. Hava bu rafların üzerine atılmJma lıclır. Jel clifüzörlerden çıkış hızları yüksek seçilebilir, ancak bu hava hızları insanların dolaştıkları ortamlarda 0.5 m/s seviyelerinde tutulması gerekir. Şekil 1-5'ele arka arkaya 5 pafta halinde bir süpermarket klima projesi hava kanalları ve cihaz yerleşimi planları verilmiştir. Yapıya ait çatı , zemin, l .bodrum, 2.bodrum ve 3 .bodrum planları görülmektedir. Her kat 1805 veya 1960 ın1 olup, toplam yapı 7530 m2'dir. Kat yüksekl iği 3,5 metre olup, asma tavan yüksekliği 50 cm'dir. Sistem genel olarak çatıya yerleştirilmiş cihazlarla beslenmektedir. 4.Büyük A lı şveri ş Merkezleri Bu tip yapılar bir mol hacmi ile buna bağlı çok sayıda dükkandan oluşur. Mol hacimleri bir sistemle iklimlendirilirken, dükkanlar Article ayrı bir sistem ile bağımsız veya müşterek iklimlenclirilir. Mol hacimleri mal sahibi tarafından işletilirken, dükkanlar kiralık veya satılık olabi lir. Dolayısı ile dükkanlardaki tesisatın işletme maliyetinin paylaşımı ve dükkanların satış veya kiralama politikası, sistem dizaynında başlangıçta ele alınması gerekli önemli konulardır. Mol hacimleri genellikle sabit debili merkezi santrallerle beslenir. Sistemin mimarı projelendirilmesinde mümkün olduğu kadar aynı karakterdeki dükkanlar biraraya toplanmalıdır. Özellikle yiyecek-içecek alanları, (fast food, lokanta, kafeterya gibi) bir arada toplanmalıdır. Bu alanlar özel olarak ele alınıp projelendirilmelidir. Bu bölgelerde koku ve duman kontrolu, dış hava ihtiykcı, mutfak egzostu, ı sının yerinde yakalanması ve soğutma ekipmanlarının ihtiyaçları gibi özei çözüm gerektiren sorunlar vardır. Bu bölgenin ayrı bağımsız bir egzosl sistemi ile egzost edilmesi ele uygulanan çözümler arasındad ı r. Mol bölgesi genellikle yıl boyu soğutulmak durumundadır. Dükkanlar için ise merkezi V.A.V. sistemleri en çok kullanılan çözümdür. Her dükkan için ayrı bir V.A.V. kutusu kulla nı lır. Merkezi santralde l 6°C gibi sabit bir sıcakl ıkta üretilen hava, V.A.V kutusunda farklı hacimlere farklı debide verilerek farklı soğutma yükleri karşılanır. Eğer dükkanların dışa bakan cepheleri yoksa ve tamamen mol hacmine bakıyorsa, buraları için de yaz kış soğutma gerekecektir. V.A.V. kutularında ısıtıcı serpantinler yardımı ile reheat yapılabilir. Böylece bir hacimde ısıtma yapılırken, diğer hacimde aynı anda soğutma yapılabilir. Ancak uygulama ela dışa bakmayan dükkanlarda reheat olayı çok ender olarak gerçekleşmektedir. Bu bakımdan V.A.V. kutularında reheat özel" değerlendiri l melidir. Dikkanlarda ısılm,, ihtı} V.ı\ \ . kutularındaki ısıtıcılarla veya ilave sıcak sulu ısıuı-ıa sısteınlı .. -· ile karşılanabilir. Alışveriş merkezlerinde yıl boyu soğutma ihtiyacının olması nedeniyle, ısı ekonomisi önlemlerine dikkat edilmeli ve free cooling imkanı olan santraller seçilmelidir. Mol hacminde dış atmosfere görJ daha yüksek veya nötr bir basınç oluşturulmalıdır. Sadece yiyecek bölgesi ve eğer varsa koku kontrolü gereken bölgelerde ne?.atif basınç oluşturulur. Bu tür bölgelerin bağımsız egzost sıstemı olmalı ve bu bölgelerın havası ortak dönüş havasına karıştırılmamalıdır. Duman kontrolü için havalandırma sisteminde gerekli önlemler alınmış olmalıdır. Kaynak 1. lsısan Çalışmaları No: '/ 58, Klima-Havalandırma Tesisaıı. 2. lsısan uygulama projeleri. 3. ASHRAE Handbook, Appficaıions, 199'/.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=