Tesisat Dergisi 47. Sayı (Kasım 1999)

Vf = 0.33 x Qt / a x n V = 0.33 x (Qt / a) x [( Püst + 1) / (Püst - Palt) x n] olarak hesaplanır. Membranlı tanklarda membranın içinde su, dışında ise azot gazı veya hava mevcuttur. 1. Tanklarda kullanı l an membranlar suya koku vermeyecek yapıda ve hijyen olmalıd ı r. 2. Tankta hava kullanılmas ı durumu göz önünde bulundurularak hava içindeki su buharı n ın tank cidarında yoğuşup korozyona neden olmaması için, tank iç cidarının korozyona mukavim olması gerekir. 3. Membranlı tank hidrofor sisteminde kullanılacaksa, ınembranlı tank ön gaz basıncı hidrofor alt çalışma basıncından 0.5 bar daha az olmalıdır. 4. Membranlı tankın dayanım basıncı, hidrofor sisteminde çalışan pompaların sıfır debide oluşturmuş oldukları basınçtan daha fazla olmalıdır. 5. Meınbra nl ı tank ön gaz basıncı kontrol edilirken, tankın içindeki su tamamen tahliye edilmelidir. Aksi halele yanlış ölçüm yapılmış olunur. 6. Meınbranlı tank ısıtma sistemi nde kullanılacaksa, membranlı tank ön gaz basıncı sistemin çalışına basıncından 0.5 bar daha fazla olmalıd ır. 7. Membranlı tank ön gaz basıncının olması gereken değerden daha az veya çok olması durumunda meınbranlı tanktan istenilen çalışma verimi al ınamaz. Pompaların Emiş Yapma Durumu ve Kavitasyon Tehlikesi Pompaların emiş yapması atmosfer basıncı sayesinde olur. Eğer pompanın emiş ağzında suyun basıncını atmosfer basıncının altına düşürebilirsek; suyun atmosfere açık olduğu tarafta suya etkiyen atmosfer basıncı, suyu pompanın emiş ağzına doğru itecektir. Atmosfer basıncıyla pompa emiş ağzı arasındaki basınç farkı suyu harekete geçiren güçtür. Teoride pompa emiş ağzında basıncın O ınSS'nuna kadar düşürüldüğü ve deniz suyu seviyesinde atmosfer basıncının 1 O mSS olduğu düşünülürse, maksimum emiş gücü 1 O mSS'nudur. Dolayısıyla teoride pompaların emiş Articte hattındaki toplam basınç k<)yıpları 1OmSS'nun üstünde ise pompa emiş yapamayacaktır. Teoride maksimum toplam basınç kaybı 1O mSS olabilirken, pratikte bu değer aşağıdaki sebeplerden ötürü 1 O ınSS'nunun daha altındadır. 1. Pompalar deniz suyu seviyesinde bulunmayabilir. Dolayısıyla atmosfer basıncı bu gibi durumlarda 1O mSS'nunun altında olacaktır. 2. Pompa emiş ağzındaki basıncın kavitasyon tehlikesinden ötürü belli bir basıncın altına düşmesi sakıncalıdır. Bu basıncı belirleyen unsur NPSH değeridir. Kavitasyon : Su üzerindeki basınca göre belli bir sıcaklıkta doyma noktasına ulaşır (kaynamaya başlar). Örneğin atmosfer bası ncında (1 atm) su 100 °C'de kaynamaya başlar. Suyun sıcaklığı düştükçe, doyma basıncı da düşer. Pompanın emiş ağzında transferi edilen suyun sıcaklığına karşı gelen doyma basıncı n ı n altına düşülürse, su kaynar ve içinde kabarcıklar oluşur. Bu kabarcık l a r hidroforun basınç hattında suyun basıncıyla birlikte patlar. Boşalan hacimlere basınçlı su hücum eder ve basınçlı su boru çeperlerine çarparak ses çıka rtır. Bu olaya kavitasyondan dolayı meydana gelen çekiç darbesi adı verilir. NPSH (Net Positive Suction Head) : Pompanın emiş ağzında bulunması gereken minimum basıncı belirler. Emiş ağzındaki basınç bu değerin altına düşerse kavitasyon tehlikesiyle karşı karşıya kalınır. NPSH = 1 O - (Hst - Hsürt) (mSS) Hst = Emiş hattında pompa emiş ağzıyla minumum su seviyesi a ras ındaki statik yükseklik. (m) Hsürt = Emiş hattındaki toplam basınç kaybı (m) Sistemde hesaplanan bu NPSH değeri, pompanın çalışması gereken NPSHp değerinden daha büyük olmak zorundad ı r. NPSPp:::; NPSH NPSHp değeri çalıştıkları debiye göre pompal arın çalışma eğrileri üzerinden okunabilir. ------------ ------ TESİSAT DERGİSİ SAYI 47 l ~ KASIM'99

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=