,ııııaıı Sistemdeki suyun basıncın a göre gerektiğinde devreye giren ve gerektiğinde otomatik olarak devreden çıkan her türlü aksaklığa karşı (elektrik besleme hattında meydana gelen dalgalanmalar, kuru çalışma, aşırı akım çekme vs...) elektrik motoru korumaya alınmış pompalara, hidı-ofor adı veril ir. Kısaca hidrofor, otomasyonu yapılmış pompalara verilen addır. Hidrofor seçiminde göz önünde bulunduru l m ası gereken iki ana unsur bulunmakta olup bunlar; debi ve hidrofor alt çalışma basıncı değerleridir. Hidrofor alt çalışma basıncı hesabı, kritik devre dikkate alınarak yapılmaktad ır. Hidrofor alt çalışma basıncının hesabında bilinmesi gereken unsurlar: 1. Hidrofor emiş yapıyor mu? Yapıyorsa kaç metreden, Hemş? 2. Emiş hattındaki toplam basınç kaybı (Hıkyp) nedir? 3. Kritik devre hattındaki statik yükseklik (Hst) nedir? 4. Kritik devredeki toplam basınç kaybı (H2kyp) nedir? 5. Kritik devre sonundaki kullanım mahallinde istenilen akma basıncı (Hakm) nedir? 6. Fi litrasyon basınç kaybı (Hflt) Article Debi hesabında asıl kriter, kullan ım mahallindeki su ihtiyacı miktarıdır. Domestik uygulamalarda debi ihtiyacının hesabı, kullanan kişi sayısıyla artmaktadır. Hidrofor debi miktarı : Qaxqxf olarak hesaplanır. Q q f a = Gerekli debi miktarı (m3/h) Kiş inin günlük ortalama su tüketimi (yaklaş ık 150 litre/ gün, birey) = Eş zaman kullanım faktörü (birey, gün/h) Su kullanımı yapan kişi sayısı Membranlı tank hacminin hesaplan ması Hidrofor sistemlerinde kullanılan membranlı tankın amacı pompanın şalt sayısını (devreye giriş-çıkış sayısı) azaltmaktır. Bilindiği gibi elektrik motorları ilk devreye giriş anlarında şebekeden nominal akımlarından daha fazla miktarda akım çekerler. Çekilen aşırı akım sargılarda ısıya dönüşerek izolasyon malzemelerinin erimesine neden olabilir. Bunun için elektrik motorla rın ı n bir saat içinde devreye girme sayı ları sınırlandırılmıştır. Elektrik motorunun bir saatte devreye giriş sayısına şalt sayısı adı verilir. Yukarıdaki değerler göz önünde bulundurularak V = Tank hacmi (m3 ) = Üst bas ın çtaki gaz hacmi (m3 ) Faydalı hacim (m3 ) hidrofor alt çalışma basıncı şöyle hesaplanır: Vg Vf Palt = Hemş+ Hıkyp+ Hst+ H 2kyp+ Hak(mSS) + Hflt Püst Hidrofor üst çalışma basıncı (atü) Pratikte sistemdeki sürtünme direnç kayıplarını hesaplamak vakit a l acağından, sürtünme kayıp larını normal kayıpların o/o 25'i kabul ederek hesaplamalarımızda kolaylık sağlayabiliriz. Ayrıca domestik uygulamalarda akma basıncı (Hakm) 15 mSS kabul edildiğinde, hidrofor alt çalışma basıncı: Palt = (Hemş + Hst) x 1.25 + 15 (mSS) + Hflt olarak hesaplanır. Hidrofor üst çalışma basıncı, Tek pompalı uygulamalarda İki pompalı uygulamalarda Üç pompalı uygulamalarda Püst Püst = Palt + 15 Püst = Palt + 20 Püst = Palt + 25 olarak basınç şalteri üzerinden aya rlanmalıdır. Qt Hidroforun toplam debisi (m3/h) a Pompa adedi n = Şalt sayısı Pat = Hidrofor alt çalışma basıncı (atü) Vg x (Püst + 1) = V x (Pat + 1) V = Vg + Vf Vg = [V x (Palt + 1 )] / (Püst + 1) V = [V x (Paltx1)] + Vf / (Püst + 1) Vf = V - [V x (Palt + 1 )] / (Püst + 1) Vf = [V x Püst + V - V x Palt - V] / (Püst + 1) Vf = [(Püst + Palt) x V] / (Püst + 1) V = [Vf x (Püst + 1 )] / (Püst - Palt) Faydalı hacmin, hidrofor debisinin 3'te 1 'i olduğu düşünü l ürse, TESİSAT DERGİSİ SAYI47 ___ _ _______ ______ ~ KASIM'99
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=