..... ıımmaıı ---------------Şekil /. la. 1995 Kobe depreminden önce PE borularının diğer malzemelere göre kullanım oranları (%) ıooı----..:.----_.:..._________,, so ı----�------------� 60 İtalya Almanya lngilterc Fransa Japonya Avrupa Ortalaması kullanımına yönelik bir hareketlenme başladı. Ç ok yakın birzamana kadarJaponya'dasu borularında PVCve demir (duktil demir) kullanılmaktaydı. Su borularında PE kullanımı 1995'te gerçekleşen büyük Hanshin Awaji (Kobe) depremiyle ağırlık kazandı. Klasik boruların bir çoğunun depremde hasar görmesi PE'nin boru malzemesi olarak yeniden değerlendirilmesine yol açtı. O zamana kadar PE boruların pazar payı 50 mm.'nin altındaki çaplarda %14'tü, 50 mm.'nin üzerindeki çapların pazar payı ise hemen hemen hiç yoktu. Şimdi ise durum çok hızlı bir şekilde değişmekte ve hatta PVC ve demir boru üreticileri bile PE boru üretimi ve döşenmesinde yer almaktadır. PE'nin özellikle yer hareketi görülen bölgeler için en iyi malzeme olduğu ortaya çıkmıştır. Aynı şekilde adalar arası denizaltı boruları, köprülerde hidrant su boruları, ve daha birçok benzeri su iletimi uygulamaları için PE'nin ideal bir malzeme olduğu anlaşılmıştır. 1. Giriş: Japonya'da su dağıtım borularında polietilen malzeme kullanımı, PE boru uygulamalarında oldukça gelişmiş olan Avrupa ülkelerinin gerisindedir. Ancak Haziran 1 995 Büyük Hanshin-Awaji depremi (Kobe), PE boruların depreme karşı dayanıklı ve PE'nin mükemmel bir malzeme olduğunu açıkça ortaya koymuştur ve mevcut boru malzemeleri yerine PE kullanımına hız verilmiştir. 2. Japonya'da Polietilen Boruların Su Dağıtımında Kullanımının Tarihçesi ve Şu Anki Durumu: Avrupa ve Amerika ülkelerinde, PE boruların doğal gaz ve su dağıtımında kullanımı 196O'larda başlamış ve daha sonrasında da PE kullanımı hızla artmıştır. AncakJaponya'da küçük çaplı su dağıtım boruları (su borusundan su sayacına ayrılan branşman) haricinde hemen hemen hiç (%) 100 lb. 1995 Kobc depreminden sonra PE borularının diğer malzemelere göre kullanım oranları 80 �---------- 60 40 20 o İtalya Almanya İngiltere Fransa Japonya Avrupa Ortalaması kullanılmamıştı. Referans olarak, üç büyük Avrupa ülkesinde, tüm Avrupa'da ve Japonya'da, su dağıtım sistemlerinde kullanılan malzemelerin dağılımı sunulmuştur. (Şekil 1 a) J aponya'da 50 mm.'den küçük çapta PE boru kullanımı sadece %14 ve 75 mm.'den büyük çapta ise %G'dır. Sadece su dağıtımı değil, genel anlamda da PE boru kullanımı oldukça azdır. Avrupa'da PE kullanımı yaklaşık olarak tüm dünyadakinin yarısıdır ve bu da 1 995 için 540 bin tona denk gelmektedir. Bunun 200 bin tonu (%37) sadece su şebekelerinde kullanılmaktadır. J aponya'da ise PE boru kullanımı yaklaşık 1 1 O bin tondur ve bunun 21 bin tonu (%11) su şebekelerinde kullanılmaktadır. Tüm su dağıtımı, gaz ve diğer uygulamalarda PE boruların PVC borulara kütlece oranı Japonya'da %9 iken, Almanya'da %73, İ ngiltere'de %49, Fransa'da %36, İ talya'da %74 ve genel olarak tüm Avrupa'da %45'tir. Diğer bir deyişle, nispeten küçük çaplı borular, PVC borularla rekabet edememiş ve büyük çaplı borularda duktil dökme demir kullanılmıştır. Bu, biraz da duktil dökme demir ve PVC boru üreticilerinin sektörde kuvvetli olmasından ileri gelmiştir. Kobe depreminden sonraki durum şekil 1 b'de gösteril mektedir. Depremin merkez üssü Kobe'de su dağıtım şebekesinde 1 600 noktada sızıntı olmuş, bunların %63'ü bağlantıların açılmasından, %2O'si boru kırılmasından, %1 7'si de diğer hasarlardan meydana gelmiştir. Su şebekesindeki çatlaklar 90 bine ulaşmıştı ve bir çoğu da kırık borulardı. Bu da gösteriyor ki, duktil dökme demir borularda gevşeyen bağlantılar ve PVC'de de kırıklar su sızıntısının en belirgin sebebiydi. Rapora göre, PE borularda herhangi bir sızıntı problemiyle karşılaşılmamıştı. __________________ TESİSATDERGİSİ SAYl46 __________________ �EKİM99
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=