Technical lnformation Malzeme İçeriği %C max % Cr %Mo %Ni % diğer AISI 316 L X2CrNiMo 17 13 2 O,Q3 16,5-1 8,5 2-2,5 1 1-14 - AISl 316 Ti X6CrNiMoTi 17 12 2 0,08 1 6,5-1 8,5 2-2,5 1 1 -14 Ti5x%C-0,8 Baca yapımında kullanılması gereken paslanmaz çelik malzemelerin içeriği. alev sıcaklığını arttırmak, maalesef NOx miktarını arttırır. Dur/kalk çevrime (on/off) göre çalışan kazanlarda, bacalar durma aralığında soğurlar. Kazan çalışmaya başlayınca, baca yüzeylerinin çiğ noktası sıcaklığının üzerine çıkana kadar, duman gazı içinde su buharı, bu yüzeyler üzerinde yoğuşur. Baca yüzeylerinin sıcaklıkları, duman gazındaki bileşenlerin çiğ noktası sıcaklığının altında kalması ile yakacak içerisindeki ve yanma ürünlerindeki asitler, yoğuşan nem ile birleşerek bu yüzeyler üzerinde sülfirik asit, nitrik asit ve hidroklorik asitlerin oluşmasına yol açarlar. Baca sistemlerinde izolasyon malzemesinin kullanılması ile asitlerin ve su buharının yoğuşması azaltılarak baca malzemesinin ömrü arttırılabilir. Yüksek verimli, yoğuşmalı kazanlarda verimin %100 civarına ulaşabilmesi için duman gazı sıcaklığının kasıtlı olarak çiğ noktasının altına indirilmesi gereklidir. Bu sistemlerde, yoğuşma etkisi altında kalan yüzeyler, korozyona dayanıklı malzemeden yapılmalıdır. Pitting şeklinde oluşan korozyonlara karşı molibden içeren paslanmaz çeliğin kullanımının gerekliliği uzun yıllardan beri elde edilen tecrübelerle ve deneysel metodlarla kanıtlanmıştır. Bu durumda % 2,5 e kadar molibden içeren AISI 316 L veya AISI 316 Ti malzemenin kullanımı gereklidir.(Tabloda bu malzemelerin içerikleri detaylıca belirtilmiştir.) Molibden ilavesi, düşük oranlarda bile (%0,2-0,5) kopma mukavemetini, 400-600 °C' lik sıcaklıklarda sürtünme mukavemetini yükseltir. Taneyi inceltip sertleşmede kritik soğutma hızını azaltır. Korozyon etkisi sadece malzeme ile ilgili olmayıp izolasyon kullanımı, baca dizaynı ve baca elemanlarının seçimi ile doğrudan ilgilidir. Bunlara ek olarak kaynak tekniği, sac büküm ve form verme tekniği de korozyonun oluşumunda önemli faktörlerdir. Kaynak prosesinde koruyucu gaz kullanarak 316 L veya 316 Ti paslanmaz çeliğin ek bir dolgu malzemesi kullanmadan ergitilerek otomatik TİG kaynağı(robot kaynağı) ile bileştirilmesi bacanın kaynak bölgelerinde homojen bir yapının oluşmasına, neticede korozif etkilerinde kısmen azaltılarak bacanın sağlıklı, uzun ömürlü olmasına neden olacaktır. Sonuç 1 . Paslanmaz çelik baca uygun malzemeden yapılmalıdır.(316 L veya 316 Ti) 2. İzolasyon malzemesi kullanılmalıdır.(Kayayünü) 3. Tam yanmanın sağlanması için çekiş ölçümleri yapılarak basıncın sabit tutulması için sekonder hava klapesi veya çekişin her şartta kontrol edilebilmesi için otomatik kontrollü bir fana ihtiyaç vardır.(Tam yanmanın olmaması asitlerin oluşumunu arttıracaktır.) 4. Baca çapının uygun hesaplanması, baca elemanlarının uygun kullanımı ile baca konstrüksiyonunun sağlıklı oluşturulması (Baca içerisinde pozitif basınç oluşturacak elemanların kullanılmaması, bacanın ısıl genleşmeleri kompanze edebilmesi, kondenzasyon ve temizleme kapaklarının uygun yerleştirilmesi), sızdırmazlığın sağlanması (silikon kullanımı), baca şapkasının ters rüzgarlara karşı direnç gösterecek şekilde dizayn edilmesi,kazan tipine göre uygun baca konstrüksiyonu (atmosferik brülörlü veya fanlı brülörlü), baca içerisinde vibrasyon, ses ve rezonansın oluşmamasının dikkate alınması. 5. Paslanmaz çelik kaynağının kaynak bölgesini deforme etmeden uygun yapılması. (Torcun sabit hız ve doğrusal ilerlemesi). 6. Kazan dairesinin havalandırmasının uygun yapılması.(Taze hava girişinin sağlanması-gerekirse fanlı havalandırma yapılması.) Kaynaklar 1. Ashrae Temel El Kitabı 2. Raab yayınları __________________ TESİSAT DERGİSİ SAYI46 _______ __________ �EKİM'99
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=