yarışma jürisi raportörleri tarafından tip yarışma şartnameleri esas alınarak hazırlanır. Bu şartnamelerin düzeltilmesinde jüriler de gerekli özeni göstermez, usulen bir düzeltme ile yarışmayı başlatır. Son yıllarda ülkemizde Ankara Atatürk Kültür Merkezi Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası Konser Salonu, Kongre Merkezi Bale ve Tiyatro yapıları ile Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurul Toplantı Salonu, TBMM Milletvekilleri Çalışma Binası yarışmaları yapılmış bu yarışmaları çok değerli tasarımcılar kazanmış, ancak yarışma özünde tasarım ekibini; uzmanlık alanlarına bakılmaksızın müellif mimar belirlemiştir. Ayrıca bu tür yapıların Bayındırlık ve İskan Bakanlığı hizmet sözleşme koşu ll arında diploma yetkili mimari, yapısal tasarım, mekanik tesisat ve elektrik tesisat müellifleri tarafından yap ılabi lirl iği zihniyeti proje üretiminde en büyük eksikliğimizi sergilemiştir. Yapı teknolojisine uygun uygulamalarda yukarıdaki tasarım ekibi dışında, proje müşavirleri, uzman alt danışmanlar, enerji, çevre, akustik, peyzaj, iç mimari, yangın, dekoratif aydın latma, güvenlik uzman l arı sanat eserleri ve özel tesisat uzmanl arı devreye girmektedir. Buna karşın ülkemizde ekip üretimindeki eksik ve kusurlarımız nedeniyle sağlıkl ı bir üretim koodinasyonu ve sorumluluk ku rulamamaktadır. Son üç yıl içinde hava meydanları terminal binaları yarışma dizisi başlamış, başta İstanbul Yeşilköy Hava Limanı Terminal Binası ile Ankara Esenboğa, İzmir Menderes, Muğla, Bodrum ve son olarak da Dalaman Hava Limanı dış hatlar terminal binası mimari yarışmaları yapılmıştır. Son yirmibeş yıl içinde ülkemizin en büyük hava meydanı olan mevcut Atatürk Hava Limanı Dış Hatlar Terminal Binası'nda çekilen sıkıntıl ar dikkate alınarak, büyük şehirlerde yüzyılda bir kez yapılan, toplumun malı olan milletin vergisi ile yapılan bu önemli yapılardaki eksik ve kusurları sergilemeyi topluma yararlı bir görev görmekteyiz. Bu tür hataların sonuçları genelde mimar ve mühendislerimize endekslenmektedir. Bu doğru ltuda özel sektör tarafından inşa edilen İ stanbu l 'un önemli yap ıl ar ı , oteller, bankalar, iş merkezleri yabancı tasarımcılara büyük bedellerle pazarlanmış, mimar ve mühendislerimiz taşeron statüsünde yaratıcı tasarımdan uzak üretimde çalıştırılmıştır. Bu durum yapı hizmet sektörümüz için üzücü bir sonuçtur. Yap-işlet-devret yöntemiyle elde edilmesi istenilen önemli yapıların yarışma şartnameleri; standart Bayınd ırlık ve İskan Bakanlığı'nın alışılmış standart okul, işyeri ve benzeri mimari yarışma uygulamalarından hiç farkı olmayan klasik şartnamelerdir. Dolayısıyla ulus l ararası terminal binalarının, kalite, nitelik ve standartlarını belirleyen koşullara ve yatırımcı isteklerine net bir açıklık getirilmemekte, sadece işletme verileri veri l miştir. Bu doğrultuda son yarışmalarla elde edilmek istenen Hava Limanı Terminal binalarında Batı örneklerinden tamamen uzak, yetersiz şartnameler; uzmanlık alanlarının yetersizliği nedeniyle eksik ve noksan sayılmalıdır. Ayrıca, yatırımcı kuruluşun yapı teknolojisi bilgi ve tekniğinden uzaklığı nedeniyle yapıda uygulanacak sistemleri basit ilaç reçetesi anlamında tariflenmekte, doğru tanımlardan uzak kalmaktadır ... Öyle ki; 1998 yılında yarışmaya çıkarılan terminal binaları yarışmaların jüri ve yarışmacı sual-cevaplarında farkına varılıp düzeltilen noktalar bir sonraki yarışmada unutulmuş, dikkate alınmamış, ayrıca jürinin gözünden kaçmış, yeni yarışma aynı hatalarla yarışmaya konmuştur. Örneğin Esenboğa yarışmasında 10.000 m2 alanlı teknik merkez 2.000 m2 olarak düzeltilmesine rağmen ondan sonra sıra ile yarışmaya çıkan Adana, Menderes, Bodrum ve son olarak da Dalaman hava alanlarında 10.000 m2 olarak ihtiyaç programında yer alm ıştır. Net inşa alanı 70.000 m2 olan bu yapının teknik merkezinin 10.000 m2 tahmin edilmesi yarışma için ve ilgili sorumlular için büyük bir hata sayılmalıdır. Özellikle yarışma şartnamesinde tesisat sistemlerinin tanımının: "Tesisat sistemleri mimari projelerle bir bütünlük ve uygunluk içinde çözümlenecektir. Bu sistemlerin çözümünde ilk maliyet kadar işletme maliyetleri de ön planda tutu la caktır. Bu amaçla; ısıtma, havalandırma, ve iklimlendirme (HVAC) (teshin merkezi çözümü terminal binası dışında ayrıca projelendirilebilir.), mutfak tesisatı ve modüler tip soğuk odalarr sıhhi tesisat, sulu ve kuru tip yangın söndürme, sıcak su tesisatı, LPG tesisatı, su temini, depolanması ve dağıtımı (Çözümü terminal binası dışında ayrıca projelendirilebilir.)" şeklinde sunulması Mimarlık ve Mühendislik hizmetlerimizin eksikliği için bir göstergedir. Bu yaklaşım Yap-Sat-İşlet yöntemlerinde müteahhitleri kabul edilebilir en ucuz, basit, dayan ıksız, konforsuz yapılara yönlendirmekte, işletme sonrası harap ve sağlıksız bir devlet malının yatırımcıya teslimine yol açmaktadı r. ___ _______ _ _______ TESİSATDERGİSİ SAYl45_____ _ ____ _ _ _ _____ ~ EYLÜL'99
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=