Tesisat Dergisi 45. Sayı (Eylül 1999)

b) Salmastra kutusunun bakımı: Genellikle pompa çalıştırılmaya başlandığında salmastra kutusu henüz tam olarak sıkılmamış vaziyette olmalıdır. Pompadan veya mevcut ise sızdırmazlık kanalından su mil boyunca akar, yavaş yavaş salmastra sıkılır, sızıntı hemen hemen durmaya yakın hale gelince sıkmaya son verilir. Şayet salmastra fazla sıkıştırılmış ve sızıntı tamamen durmuş ise salmastra malzemesi ısınarak genişleyecek ve yanacak, neticede mili (veya mil gömleğini) aşındıracaktır. Millerde veya mil gömleklerinde salmastra sargısı altına isabet eden yerlerdeki menevişlenme ve aşınmanın sebebi bu aşırı sı kılmalard ır. Eski salmastra malzemesine bir veya birkaç yeni halka ilavesi ne derece doğru bir harekettir? Tartışılabilir. Eğer yeni salmastra malzemesi eskisini, sık ıştıracak ve sızdırmazlık halkasını oynatarak sızdırmazlık suyunu tıkayacak ise yeni bir salmastra halkası ilave etmekten sakınmak gerekir. Genel olarak eski salmastra malzemesinin tamamen değiştirilmesi tavsiye olunur. Bu salmastra kutusunun yeniden doldurulması sırasında şu hususlara ve sıraya uyulmalıdır: 1. Eski salmastra malzemelerini çıkarıp, salmastra kutusu temizlenir. 2. Yeni salmastra malzemelerinin en, çap, boy ve cins bakımından uygunluğu kontrol edilir. 3. Her salmastra halkası ayrı ayrı yerleştirilir ve salmastra kutusu içinde gidebildiği kadar ileriye itilerek dip tarafa tamamen intibak etmesi sağlanır. 4. Her halka ucunun:birleşme noktası bir ewelki halkadan 90 veya 180 derece farklı olacak şekilde bir şaşırtmaca ile yerleştirilir. 5. Şayet bu sızdırmazlık halkası (V) ise bunun sızdı rmazlık suyu bağlantısı altına gelmesi temin edilir. Müteakip salmastra halkalarının bunu yerinden oynatmamasına itina edilir. 6. Gerekli miktarda salmastra halkası yerleştirildikten sonra salmastra baskı kapağı yerleştirilerek saplama somunları sıkıca sıkıştırılır, sonradan somunlar gevşetilerek kapağa biraz gevşeklik verilir. 7. Yeni konan bir salmastra malzemesinin yerine oturabilmesi için pompa bir iki dakika aralıkla birkaç defa çalıştırılmalıdır. Böylece salmastra kutusunun devamlı çalışma sırasında lüzumsuz bir ısınma yapması önlenmiş olur. Pompa; bir buhar türbini ile tahrik ediliyor ise, aynı neticeyi sağlamak üzere bir müddet düşük hız ile çal ıştırılmalıdır. Article 8. Salmastra malzemesinin ısl anmasını ve yağlanmasını temin edecek şekilde hafif bir sızıntıya müsaade edilmelidir. 9. Salmastra baskı kapağı, sızıntıyı kesecek kadar sıkmalı, çok fazla sıkmamalıdır. c) Pompa gövdesi: Hiç olmazsa tam revizyon devrelerinde, pompa gövdesi ve su ka n alları tamamen temizlenmeli ve yeniden boyanmalıdır. Şayet gövde içinde aşınmış ve erozyona maruz kalmış kısımlar mevcut ise bunlar ekseriya kaynak ile (pirinç kaynağı) doldurmak veya pompa gövdesinin imal edilmiş olduğu malzemenin cinsine ve eldeki tamir imkanlarının çeşidine göre metal püskürtmek suretiyle düzeltilebilirler. d) Mil gömlekleri: Aşınmış mil gömlekleri çok defa kaynak ile doldurma veya metal püskürtme ve taşlama sureti ile yeniden kullanı labi lir. Gömlek yerine takıldıktan sonra mil ile konsantrik olup olmadığını kontrolde fayda vardır. Pompa boyutu, gömlek malzemesinin cinsi ve tamir işlemi için gerekli imkanların çok çeşitli oluşu, yeni bir gömlek kull a nılmas ı ile eski gömleğin yüzeylerinin düzeltilmesi h us uslarında hangisinin daha ekonomik olabileceğinin hesabı da dikkate alınması gereken faktörlerdir. e) Kaymalı yataklar: Bir mil ile yatak madeni yüzeyi arasındaki aralığın orjinal aralık değerinin %1 S0'sinden daha fazla ol masına müsaade edilmemelidir. Yatak madeninin yeniden dökülmesi sırasında döküm daha ufak çapta bir mile göre yapılır. Sonradan geçerli çap ve aralık verilir. Metal yatak kısmının maden püskürtme sureti ile de yenilenmesi mümkün olur. ' f) Fan ve gövde aşınma bilezikleri ( halkaları) toleransları: Aşınma halkalarında bu parçaların değiştirilmesini gerektirmeyen maksimum aralıkların tespiti pompalarda genel olarak çok değişik fa ktörlere bağl ıdır. Ancak bir örnek ve değer vermek gerekirse, su pompaları için mevcut aralığın 0.25 ile 0.40 mm'lik radyal artışı aşınma halkaların ı n yenilenmesi için ilk ihtar şeklinde kabul edilmelidir. Şekil 2'deki aral ı klar esas itibarı ile tek kademeli ve aşınmaya karşı mukavim malzemeden yapılmış tek veya çift aşınma halkalı pompalar içindir. Bu tablo şu malzemelere rahatlıkla tatbik edilebilir. Bronz ile değişik terkipte bronz, dökme demir ile bronz, çelik ile bronz, monel ile bronz, dökme demir ile dökme demir gibi. ________________ _ __ TESİSATDERGİSİ SAYl45____ _ _ __________ _ _ ~ EYLÜL'99

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=