....- Article GİRİŞ Pompalar genellikle belirlenen bir devir sayısında verilen bir debi ve basma yüksekliğine göre seçilirler. Santrifüj pompalar basma yüksekliği-debi eğrisi ile sistem eğrisin i n kes i ştiği noktada ça l ıştı kları için gen iş bir işletme ve uygulama alanına sahiptirler. Santrifüj pompaları çalıştırmadan önce yapılması gereken işlem ve kontroller, pompaların çalıştırma ve durdurma i ş l emleri birinci bölümde, pompaların bakımlarının yapılması ikinci bölümde, pompaların muhtemel arıza ve sebepleri üçüncü bölümde ele alınacaktı r. Dördüncü bölümde ise bazı kontrol ve tamir yöntemleri tartışılacaktı r. 1. SANTRİFÜJ POMPALARIN İŞLETMEYE ALINMASI a) Tesisat ve pompaların akışkan ile doldurulması: Birkaç istisna dışında hiçbir santrifüj pompa içi su ile doldurulmadan ve içindeki hava tahliye edilmeden çalıştırılmamalıdır. İstisnalar, kendini çalıştı ran pompalar ve yüksek kapasiteli düşük basınç ve hızla çalışan pompalardır. Doldurma bu durumda çal ıştırma ile aynı zamanda yapılır. b) Pompa çalıştırmadan önce yapılmas ı gereken son kontroller: Pompa ilk işletmeye alınmadan birkaç kontrol yapılmalıdır. Rulmanlar kerosene ile yıkanmalı ve temizlenmelidir. Üreticinin tavsiye ettiği yağlama ile doldu rulmalıdır. Kaplin muhafazası söküldükten sonra, doğru dönme yönü kontrol edilmelidir. Genellikle pompa gövdesi üzerindeki ok doğru dönüş yönünü gösterir. Santrifüj pompanın rotorunu elle döndürmek mümkündür. Sıcak akışkanlarda pompanın sıcak ya da soğuk olmasına rağmen rotor serbest olarak dönmelidir. Eğer herhangi bir zorluk ya da tutma ·varsa sebebini bulmadan kesinlikle pompa çal ıştırılmamalıdır. c) Çalıştırma ve durdurma işlemle ri : Santrifüj pompanın çal ıştırılması için gerekli ad ımlar pompa tipine ve işletme şekline bağlıdır. Yedek pompalar hemen işletmeye hazır durumda beklerler. Emme ve basma hattındaki vanalar açık tutulur ve basma hattındaki çek valfle pompa içinden ters akış engellenir. Çal ıştırmada takip edilecek adımlar pompa güç-kapasite eğrisinden oldukça etkilenirler. Yüksek ve orta basma yüksekliğine sahip pompalar (düşük ve orta hızlardaki) sıfır debiden normal kapasitesine yükselen güç eğrileri vardır. Bu tür pompalar motor üzerindeki yükü azaltmak için basma hattındaki vana kapalı iken çal ıştırılmalıdır. Bu amaç için bir çek valf de vazife görebilir. Eğer sistemde diğer bir pompa çal ı şıyor ise, çek valf pompa gerekli basma yüksekliğine çıkıncaya kadar açmayacaktır. Eğer pompa kapalı bir vanaya karşı çalıştırılıyorsa aşırı ısınmayı engellemek için by-pass hattı açılmalıdır. Düşük basma yüksekl iği olan pompaların (yüksek hızlardaki) kapasite kısıtlamasında güç eğrileri hızla artar. Bu yüzden basma hattı vanası açık olmalı ve çek valf geri akışı engellemelidir. Motor tahrikli pompalarda ve kapalı bir vanaya karşı çalıştırılacak pompalarda çalıştırma prosedürleri şunlardır. 1. Emme vanası açık, boşaltmalar kapalı, pompa akışkan ile doldurulmalıd ı r. 2. Eğer rulman soğutması için bir devre varsa onun da vanası açılmalıdır. 3. Eğer salmastra kutusu soğutma suyu ile soğutuluyorsa, vanası açılmalıdır. 4. Eğer sızdı rmazlık sıvısı devresi varsa, vanası açılmalıdır. 5. Eğer oda sıcaklığı üzerinde akışkanın ısıtılması gerekiyorsa, ısıtma devresi vanası açılmalıdır. Pompa ısındı ktan sonra vanası kapatılmalıdır. 6. Eğer pompa önü kapalı bir devreye karşı çalıştırılacaksa geri dönüş vanası açılmalıdır. 7. Motoru çal ıştırın. 8. Basma vanasını yavaşça açın. 9. Salmastra kutusundan sızmayı kontrol edin ve salmastra yağlama akışkan vanasını yeterli yağlamayı sağlaması için ayarlayın. Eğer salmastra yeni ise somunları hemen sıkmayın sızıntı azalana kadar bekleyin. 1 O. Pompa ve motorun genel mekanik işletmesini kontrol edin. 11. Geri dönüş hattındaki vanayı yeterli akış sağlandığında kapatın. Eğer pompa basma vanası açık ve çek valfe karşı çalıştırılacaksa yukarıdaki işlemlerdeki tek değişiklik motor çalışmadan basma vanası açık olmalıdır. Bazı durumlarda rulman soğutma suyu pompanın kendisi tarafından verilebilir. Bu da yukarıdaki işlemlerin azalmasına neden olur. Pompa çalıştırmada olduğu gibi durdurma işlem leri de pompa tipine ve çal ıştığı sisteme bağlıdır. Genelde kapalı bir vanaya karşı çalışan pompalarda durdurma işlemleri şöyledir: _ _ _______ ________ _ TESiSATDERGiSİ SAYI45_ ________ _ ___ ____ _ ~ EYlÜL'99
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=