Tesisat Dergisi 45. Sayı (Eylül 1999)

alınması ve kışın ise nemlendirilmesi için gerekli olan enerjinin tasarrufudur ve kesinlikle küçümsenmemesi gerekir. Temiz oda içerisinde makineler, aydınlatma ve vantilatör motorları tarafından üretilen ısı, karışım havası ile hassas bir biçimde soğutulmak zorundadır. Temiz Oda'lardaki taze hava oranı genelde oldukça düşük olduğundan, taze havanın ayrı olarak hazırlanması ve sonra da çevrim havasına karıştırılması uygun olacaktır (Şekil 2). Bu yöntem tüm çevrim havasının, havanın her değiştirilmesinde tekrar tekrar nem ayarının yapılmasına gerek bırakmaz ve böylece de nem alma veya nemlendirme ile ilgili maliyetlerin azalmasını sağlar. Savak 1 Artı Basınç --\,~· ~l!!llız~wıJ Çevrim havası --- Taze hava Şekil 2. Ayrı dış hava hazırlamaya sahip bir temiz odanın havalandırma şeması. Klima Sistemi Klima sistemi bir Temiz Oda'nın kalbidir. Konseptin hazırlanmasında bu nedenle, bu noktada mümkün olduğu kadar az enerji tüketilmesine dikkat edilmelidir. Özellikle enerji tasarrufunu sağlayan ek yatırımlar, kendilerini genel olarak kısa süre içerisinde amorti ederler. Tüm müdahale büyüklükleri, tam anlamı ile analizi, bu yazının sınırlarını çok aşacaktır. Ancak, aşağıda yine de en önemli noktalara değinilmeden geçilmeyecektir. Vantilatörlerin seçiminde özel bir titizlik gösterilmelidir: Bunların ön ve HEPA filtreleri, yükselen basınç farklarını karşılayabilmek için yeterli rezerve sahip olmalıdır. Vantilatör, burada filtre sisteminin basınç kaybı yükselirken hacim akışı çok az değiştiğinden, geriye kıvrımlı vantilatörlerde olduğu gibi, mümkün olduğunca dik bir karakteristiğe sahip olmalıdır. Motor çalışma ısısını mümkün olduğunca düşük tutabilmek ve böylece de soğutma sisteminin işletme giderlerinden tasarruf edebilmek için, vantilatörün ayrıca çok iyi bir randımana sahip olması gereklidir. Hijyenik Temiz Oda'larda vantilatörlerin kolay temizlenebilmesine ve dezenfekte edilebilmesine özellikle dikkat edilmelidir. Söz konusu her Temiz Oda sisteminde, filtre basınç kayıplarını karşılayabilmek için, hava hacim akışı ile ilgili en uygun sevk ve ayar olasılığının seçilmesi gereklidir (7). Temiz Oda'larda hava nakli nedeniyle oluşan enerji giderlerinin minimalize edilmesi, basınç kayıplarının azaltılması ile sağlanır (6). Bununla ilgili önlemlere aşağıdaki örnekler verilebilir: • Kanal sistemi için mümkün olan en büyük kesitin seçilmesi, • Çapraz geçiş ve çevrimlerin optimal tasarımı, • Ses yalıtıcılar, ızgaralar ve ayar kapaklarının büyük boyutlarda seçimi, • Filtrelerin başlangıç basınç farkı, enerji tüketimini önemli ölçüde etkilediğinden, ön filtre ve HEPA filtrelerinin büyük boyutlu seçimi. İklimsel dış hava koşullarının uygun olduğu durumlarda, oluşan ısıyı, serbest bir soğutma üzerinden geçirme olasılığı üzerinde de düşünüleb i lir (8). Enerjiden tasarruf ettiren diğer bir olası lık da, yılın soğuk dönemlerinde dış hava hazırlama için bir ısı geri kazanım sisteminin öngörülmesidir (9). Klima sisteminin, üretim sırasındaki muhtemel bir arızası nedeniyle ortaya çıkabilecek hasarları önleyebilmek için konsept hazırlığı sırasında, klima sisteminin çalışmasında önemli olan sistem parçalarının yedekli planlanmasına dikkat edilmelidir (1 O). Bir Temiz Oda kullanıcısı, sistem arızasının olası riskleri ve bunun sonuçları hakkında mutlak şekilde aydınlatılmalıdır. Personel Yukarıda değinilmiş olan önlemler Temiz Oda'nın optimum tasarımı için gerekli, Temiz Oda'ya uygun bir iş akışının yalnızca burada çalışan personelin de buna ________ __________ TESİSAT DERGİSİ SAYI45________________ _ _ ~ EYLÜL'99

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=