-. ..... ~ Resim 2. Çevrintili hava girişli temiz oda. Temiz Oda Oluşturma Mekan oluşturma konsepti ıçın de aynı düşünceler geçerlidir. Temiz oda koşu llarında, elde üretilebilen küçük ürünlerin üretimi için, mekanın ortasına serbest yerleştirilmiş tezgahlar muhtemelen yeterli olacaktır. Partiküllerden arındırılmış, ancak iklimsel koşu lların önemli rol oynamadığı daha büyük bir mekana gereksinildiğinde ise, temiz oda mühendisi düşey akışlı birimleri seçmeyi tercih edecektir. "Partikülsüzlük" ve "iklimsel talep" koşullarının kombinasyonu (yani sıcakl ığın ve bağıl hava neminin bir arada göz önünde tutulması) kapalı bir Temiz Odayı (Kabini) gerektirecektir (Resim1 ). Burada temiz odaya uygun ayırıcı duvar, tavan ve taban sistemlerine sahip özel bir iç mekansal yapıya gereksinim vardır. Bu sistemler mutlak şekilde partikül yalıtabilir ve basınç fark l ılıklarından etkilenmeyen bir yapıya sahip o l malıdırlar. Bunun ötesinde duvar ve tavan sistemlerinin hangi esneklik derecesine sahip olmaları gerekl i liği de açıklığa kavuşturulmalıdır. Örneğin, eğer duvarların sık sık yer değiştirmeleri gerekliliği önceden biliniyorsa, o zaman kullanıcı yüksek esneklik derecesine sahip sistemlerde karar k ılacaktır. Ancak, temiz odanın planında hiç bir değişiklik yapılmayacağı daha baştan biliniyorsa, daha az esnek bir duvar sisteminin seçilmesi, tasarruf ettirici bir çözüm olacaktır. Hatta renklerin seçimi dahi, tesis edilecek soğutma yükü üzerinde etkendir (1): Açık renklerin ku llanı l ması ile, azaltılmış güçteki ışıkta bile çalışma mahallinde, koyu renklerdekine oranda daha yüksek bir aydınlatma efekti yaratı labilir. Daha sonraki işletme giderleri açısından aynı derecede öneme sahip bir nokta da, aydınlatmanın doğru yerleştirilmesidir: Mekanın tümünü pırıl pırıl aydınlatmak her zaman gerekmez. Aydınlatmayı, mekanın kullanımı ile ilişki içerisinde planlamak veya devreye sokmak daha verimli olduğu gibi, enerji tasarrufu da sağlar. İklimsel Koşullar Temiz bir odada iklimlendirmeyle ilgili isteklerde, yani sıcakl ığın ve bağıl nemin kontrolünde, genelde üretimin gerektirdiği şartlar dikkate alınır. Üretim tekniği ile ilgili nedenlerle sıcaklık ve bağıl nem, dar sınırlar içinde sabit tutulmak zorundadırlar. Eğer böyle bir talep söz konusu değilse, ihmalkar bir tutumla genel olarak bağıl nem kontrolünden hemen vazgeçiliverir. Ancak burada, hava neminin ayarlanması yalnızca elektrostatik yoğunlaşmayı önemli ölçüde azaltmakla kalmayıp, aynı zamanda bunun da ötesinde, mekanda sabit iklimsel koşulların oluşmasına neden olduğundan, çalışma ortamını ve sonuçta da personelin verimliliğini arttırarak olumlu biçimde etkileyecektir. Hava Girişi Yer, Temiz Oda klası, mekan oluşturma ve iklim koşulları tespit edildikten sonra kullanıcı şimdi, korunacak ürün etrafında gereken partikül kontrolünü sağlayacak olan hava akım türü ile ilgilenmek durumundadı r. Bu noktada önüne, aralarında bir seçime gitmesini gerektiren üç alternatif çıkacaktır (3): • Partiküller, hemen oluştu kları yerde emilebilirler. Bu metod, yüksek bir partikül yoğunluğu ile karşı karşıya kal ınması ve partiküllerin mekanın diğer havası ile karışmasının, izin verilmeyen çapraz buluşmalara neden olacaksa söz konusu olabilir. Bu metotla temiz oda havasının inceltilmesi için gereken temiz hava miktarı azalmaktadır. • Özellikle Temiz Oda klası 10.000'e kadar olan temiz odalarda kullanılan turbulentli akış, az partikül içeren hava ile partikül yoğunluğunun azaltılmasından oluşur (Resim 2). Temiz karışım havasının, odadaki hava mümkün olduğu kadar hızlı karışımı için ön koşul, akışkan tekniği açısından mümkün olduğu kadar yüksek karışım oranının sağlanmasıdır. Yüksek karışımlı hava akımının kullanıldığı Temiz Odalarda partikül yoğunluğunun azaltılması için gerekli hava miktarının hesaplanması genelde, azami ve sabit bir partikül emisyon oranından yola çıkılarak düşünülen, götürü ______________ ____ TESİSAT DERGİSİ SAYI45________ _ _________ ~ EYlÜL'99
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=