1 Agenda ı Erzincan Depremi Mah�lli Tetkik ve 1 Gözlem Notları Erzincan Earthquake Loca/ lnspection and Observation Notes Dönemin Türk Müşavir Mühendisler ve Mimarlar Birliği Başkan Yardımcısı olan Danışmanımız Celal OKUTAN tarafından 30 Mart 1992'deyazılrn,ErzincanDepremi ile ilgili ilk incelemelerin yer aldığı, bugün Marmara Bölgesi'nde yaşanan deprem için de pek çok bölümünü aynen kabul edebileceğimiz, "Erzincan Depremi Mahalli Tetkik ve Gözlem Notları"nı yayınlıyoruz. CELAL OKUTAN Erzincan ovası jeomorfolojik özellikleri açısından diğer ovalardan farklı bir yapı göstermektedir. Neojen sonlarında husule gelen epirojenk karakterdeki tektonik hareketler yörede yükselme ve alçalmalara neden olmuş, Kuzeyde Keşiş, Güneyde Munzur dağları husule gelirken, aralarında kalan Erzincan ovası çökmüştür. Alüvyon kalınlığı yüzlerce metreyi bulan ovada çökme halen devam etmektedir. 1 960 yıllarında yapılan araştırmalarda Kuzeyve Güneydeki dağlık alanlarda çok genç faylarla kesilerek askıda kalan vadilerin yanı sıra birtakım bataklıkların varlığı, bölgenin deprem özelliğini arttırmakta, gençvolkanikova çökmekte, çöktükçe al üvyon dolgunun yanı sıra çevre, horstlar şeklinde yükselmektedir. Ülkemizin en genç ovalarından biri olan Erzincan yerleşiminde deprem oluşumunun en büyük özelliği KuzeyAnadolu fayının bu bölgden geçmesi; lialen yatay atımlı, sağ yönlü olmasıdır. Erzincan, yaklaşık 3000 yıllık tarihinde 20'den fazla şiddetli deprem geçirmiştir. Tespit edilebilen depremlerin ilki 1047 yılında olup, sırası ile 1447, 1457, 1575, 1584, 1661, 1782, 1888, 1920, 1939, 1953, 1 983 ve 1 992 depremleri meydana gelmiştir. Çoğunda 10.000 kişinin öldüğü, şehrin tamamen yıkıldığı depremler içinde 27 Aralık 1 939 depreminin yirminci yüzyılın en büyük 15 depreminden biri olduğu; yaklaşık 1 6.000 kişinin öldüğü, 4 1 25 kişinin yaralandığı, 1 4-ı401 binanın yıkıldığı tespitedilmiştir. Bu depremin toplumda meydana getirdiği endişe ve korku sonucu alınan önlemler 1 8 Kasım 1 983'de husule gelen şiddetli depremin mal ve can kaybı olmaması nedeniyle gevşemiş; zincirj eme hata, kusur ve tedbirsizlikler sonucu 13.3.1992 günü deprem; her türlü bilim ve teknolojiye dayalı önlemlerin alınabildiği çağımızda, doğal afetle mücadelede yetersiz ülkel erin ön safhında boy göstermemize neden olmuştur. Erzincan Merkez ilçesi toplam nüfus':l 160.837 ol up, Türkiye genelintle nüfus artışına paralel çoğalmanın yanı sıra bölgeyi terk ve göçlerle Erzincan nüfusunda düşme görülmektedir. Şehir merkezi nüfusu son onbeş gün içinde 80.000'den 35-40.000 kişiye düşmesi, halkın korku ve paniğini göstermektedir. Çoğu oturulmaz ve kul lanıl maz halde yapıları içeren Erzincan'da şehrin tarihten silinmesini önleyecek tedbirler bütün vatandaşlara ve devlete düşen mill i bir görev olmalıdır. 13 Mart 1 992 tarihinde 6.2 ile 6.8 şiddetinde husule gelen deprem, şehrin merkezinde aşağıdaki hasara yol açmıştır. Yaklaşık 30.0�0 yapıda yapılan bu incelemede; yıkılan bina %8, hasarlı bına (kullanılamaz) %1 2, az hasarlı yapı ise _____ ____________ TESİSATDERGİSİ SAYl44 --�------------- -:, AĞUSTOS'99
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=