,ııııımn Article Eğer yeni çalışma noktaları benzer çalışma noktaları eğrisi üzerinde değilse çap oranı için yeni bir tahmin yapılarak işlemler yinelenir. Bazen tam çaplı performans eğrisinden seçilen (H1 ve Q1 ) benzeşimi istenen nokta da sistemin durumuna göre değiştirilebilir (Şekil 2). Hm Q Şekil 2. Pompa Performasının Benzeşim Kanunu ile Değiştirilmesi. 2.2. Benzeşim Kanunu'ndaki Sapmalar Uygulamalardan elde edilen sonuçlar çark çapında yapılan düşürme işlemi kalıcı bir işlem olduğundan benzeşim kanunuyla bulunan değerin doğrudan doğruya kullanılmamasını göstermektedir. Bulunan değerlerde düzeltmeler gerekli olmaktadır. Düzeltme amaçlı olarak kaynaklarda pompa üreticilerinin kendi pompaları için çıkardıkları bazı sonuçlar bulunmaktadır. Uygulama yapan birçok kişi yeni çalışma noktasından, Q2 ve H2, ile orijinden geçen bir doğruyu tam çaplı pompa performans eğrisini kestirerek Q, ve H1 'i bulurlar ve çap oranını düzeltilmiş benzeşim kanunlarıyla hesaplarlar, Şekil 3. çap oranı düzeltilmiş benzeşim kanunlarıyla denklem (4) ve denklem (5) ile hesaplanabilir. (4) (5) Yukarıda belirtilen denklemler için , Sulzer [1) m ve n için sırasıyla 2 ve 3 önermektedir. Lobanoff [3) ise m = 2 ve n = 1 olarak vermektedir ve ek olarak bir çap düzeltme grafiği kullanılmasını belirtmektedir (Şekil 4). Bunun yanında SIHI [2) m == 2 ve n == 2 vermektedir. Hm Q Şekil 3. Pompa performansının bir doğru çizilerek ayarlanması. Genellikle D2 için debi ve basma yüksekliğine göre hesaplanan değerler birbirinden farklıdır ve bu durumda bulunan değerlerin ortalaması alınır. Düzeltmelere rağmen kesin olarak yeni çalışma noktasına ulaşmak mümkün değildir ve % 3 f ten daha fazla çap düşürülmesi gereken durumlarda işlem basamaklı olarak yapılmalıdır. 100 90 80 70 60 50 60 1 �� ,___ - - 70 80 90 GEREKLİ OLAN GERÇEK ÇAP DÜŞÜM % - 100 Şekil 4. Çap düzeltme grafiği. 3. ÇARK ÇAPI TRAŞLANARAK YAP iLAN TEST SONUÇLAR! Layne Bowler'1e seri olarak üretilen bir pompa testlerde kullanılmak üzere seçilmiş ve bu pompa 5 farklı çark çapında aynı koşullarda test edilmiştir. Çap traşlanması kanatlarda yapılarak hacimsel kaybın önüne geçilmiş ve çark-çanak arası çalışma boşlukları tam çaptakinin aynısı olarak kalmıştır. Çaptaki traşlamalar bir torna tezgahında çark çıkış açısı n, sabit tutularak uygulanmıştır (Şekil 5). 3. 1 . Çap Traşlanma Basamakları Pompa çark kanatlarından düşürülerek 5 farklı çapta test edilmiştir. Düşürülen çaplar ve onların tam çapa göre yüzdeleri aşağıda verilmektedir D, = 236 mm ( çarkın ilk dış çapı ) D2 = 232 mm % 1.7 düşürme D3 = 228 mm % 3.4 düşürme ------- -- -------- - TESİSATDERGİSİ SAYI44 ----:------------- -�=' � AĞUSTOS '99
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=