,ıııımmı Translatlon değişikliğine gidilıııesi yeterli miktarda geri kazanılıııış HCFC-22 bulunıııası sebebiyle gerekıııeyecektir. Ancak bu ülkelerde yeni satılacak soğutıııa grupları için üreticiler, HCFC-22'den farklı soğutkanlar üzerinde çalışıııaktadır. DX Soğutma Gruplarında HCFC-22 Yerine Geçebilecek Soğutkanlar HCFC-22'nin yerini alacak soğutkanın en önemli özelliği, termodinamik karakteristiğinin uygunluğunun yanı sıra çevreye ele dost bir nıadde olıııasıdır. Genel olarak HCFC22'nin yerine geçecek soğutkanın O ODP (ozona tahribat potansiyeli) özelliği ve düşük küresel ısınnıa potansiyeline (GWP) sahip olması gereklidir. HCFC-22 ile çalışan mevcut soğutma gruplarına yeni gaz şarjı düşünülünce termodinamik benzerlik çok öneııılidir. Aksi taktirde kapasite ve verim kaybı olur. Yeni soğutnıa grupları tasarlanırken, yeni bir soğutkanın kullanınıı çok büyCık bir kaygı oluşturnıaıııaktaclır, bunun sebebi tasarını sırasında sisteııı parametrelerinin (koıııpresör ölü hacmi, eşanjör alanları v.s.) soğutkanın karakteristiklerine göre beli rlenebil ıııesicl i r. Alternatif soğutkanları cleğerlenclinııe çalışıııaları (AREP), uluslararası ve endüstri destekli bu progranı, soğutkan ve cihaz üreticileri tarafından HCFC-22 alternatiflerine en geniş anlamda bakabilıııek için oluşturulmuştur. Soğutkanlarla ilgili bilgiler, prograıııa katılanlarca paylaşılarak test ve soğutkan cleğişiıııi prosedürlerinin ortaya çıkarılıııası h ızlancl ı rı I ııı ıştır. Güncel olarak HCFC-22'ye dört ayrı alternatif soğutkan vardır. Bunlar; HFC-407C, HFC-404A , HFC-1 34a ve HFC-410A 'dır. York'a göre tüm bu gazların oluııılu özellikleri bulunmaktadır. Üreticiler bu gazlardan en azından biri üzerine yoğunlaşııııştır. Maalesef, kendi seçiııılerini yapan soğutma grubu üreticileri diğer üreticileri zaıııan zaıııan kötüleıııişlerdir. Başlangıçta bu kötüleıııeler, müşteri ve projecilerde tereddütlere sebep olmuştur. Bu gelişıııeleri takip eden değerlendirme tarafsız analizleri gündenıe getirmiştir, bu ela soğutıııa cihazı alıcıları ve projecilerin konuyla ilgili daha doğru kararlar verebilmelerini sağlanııııştır. HCFC-22 Alternatiflerinin Özellikleri Bütün bu adaylar hidrojen, flor ve karbon bazlı (H FC) olup klor atomları içerıııeclikleri için ozon tabakasına zarar verıııezler. Küresel ısınıııa değerleri ise çeşitlilik gösterir. Dupont'a (en önemli soğu kan Cıreticilerinclen biri) göre küresel ısınma potansiyel değerleri (GWP) şöyledir; HFC-134a ·ı 300 CWP HFC-407( 1600 GWP HCFC-22 HFC-410A HFC-404A 1700 GWP 1890 CWP 3750 CWP Bu değerlerde çeşitlilik olmasına rağıııen öneıııli değildir. "CWP" araştırhıacıları TEWl'yi (toplam eşdeğer ısınıııa etkisi) oluşturmuşlardır ve buna göre soğutıııa gruplarının küresel ısınmayı etkileyeceği iki yol vardır. Bunlar; gaz kaçakları ve elektrik enerji tüketimleridir. Bu iki etkenden elektrik enerji tüketimi (genellikle elektrik enerjisi üreten termik santralla r ın çıkaıttığı CO2 gazı) bu etkide, soğutma grubunun kür�sel ısınmaya etkisinin %98 ile %99'unu oluşturur. Yani gazların küresel ısınmaya olan doğrudan etkisi gözardı edilebilecek kadar kCıçüktür. Asıl etkisi sisteıııin enerji tüketiıııi ile alakalıdır. Soğutkan üreticilerine göre bütün alternatifler uzun vadede uygundur. Hiçbirisi yanıcı ve zehirli değildir. Bununla beraber; kapasiteleri, veriıııleri ve basınçları farklıdır. Bu ela uygulaıııa alanlarını etkiler. Mevcut Soğutma Gruplarında Kullanılan Soğutkanın Değişti rilmesi Soğutkan cleğişlirilirken sisteıııin eski perforıııansını tekrar yakalayabilıııesi için yeni soğutkanın termoclinaıııik özellikleri HCFC-22'ye yakın olıııalıdır. Bu ternıoclinaıııik özellikler cihazın verimi ve kapasitesini doğal olarak etkiler. Adayların terıııoclinamik benzerliği nasıl ölçülıııeli? Şekil ·ı alternatiflerin; veriııı, kapasite ve basınç değerlerini gösterıııektedir. HFC-407( bu açılardan HCFC-22 'ye çok benzerdir. Bu nedenle HCFC-22 gazı ile çalışan gruplara konulıııaya en 1 uygun adaydır. Şu anda bile değişiııı için kul lanı lıııaktaclır. HFC-134a'nın k apasitesi düşük olıııası, ayrıca HFC-404A ve HFC-410A'nın ela basınçlarının çok yüksek olması, ------------------ TESİSAT DERGİSi SAYI 43 ------ -------- --- ,�- TEMMUZ'99 poo , � ;.� .
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=