Tesisat Dergisi 41. Sayı (Mayıs 1999)

1- GİRİŞ Ülkemizde SO'li yı lların ikinci yarısında özell ikle doğal gazın gelmesi ile birlikte ısıtma ve tesisat sektöründe ciddi bir hareketlilik yaşanmaya bcı~lanmışlır. ısıtma sistemlerin in temel görevi yaşan ı lan iç mekanlarda konforun sağlan masıdır. Günümüzde ısıtma sistemlerinden beklenen özellikler oldukça fazlad ı r. Buna paralel olarak ısıtma sistemleri teknolojisini zorlayan iki faktör yakıt ekonomisi ve çevredir. Çevreye en az zarar veren ve en az yakıt tüketimi ile aynı konforu sağlayab i len sistemler tercih edilmektedir. Ülkemizde tüketilen enerjinin yaklaşık% 35'iııiıı konutların ısıtılmasına gittiğini ve kullaııclığınıız tüm enerjinin % 60'111111 ithal edildiğini göz önünde bulundurursak, konutlar için ısı tıcı eleman seçiminde çok daha dikkatli davranmak gerektiği ortaya çıkmaktadır. 2 - RADYATÖRLER Aslında radyatör ismi bu elemanların işlevine ters d üşmekted i r. Son zamanlarda ısıtma sistemlerinde en yaygın kullanılan panel radyatörler ısıtılacak oıtamın uygun yerine/ yerlerine yerleştirilen ısıtıcı yüzeyi geniş cihazlardır. Radyatörler, esas olarak döküm, çelik ve alüminyum olmak üzere malzemesine göre üçe ayrı lır. Döküm radyatörler dilimler halinde üretilir ve ısılılacak ortamın sı caklı ğı ve ısı kaybına göre rcıdyatörleri ıı dilim sayısı değişir. Dilimler, konik veya vidalı ıı i peller aracılığı ile sıkıca birleştirilir. Çelik radyatörler genel olarak gruplanmış vaziyette ve belirli büyüklüklerde tek parça ve dilimli ekstrüzyon olarak üretilir. 2.1 . Panel Radyatörler Radyatörlerde çevreye yayılan ısı büyük bir radyasyon (ışınım) ile deği l konveksiyon (taşınım) yolu ile gerçekleşir. ışınım yolu ile radyatörlerin yaydığı ısı, genel olarak radyatör cinslerine göre değişmekle birlikte toplam ısının % 20 ile %40'ı arasında değişmektedir. Panel Radyatörlerin Üretimi: Radyatör panelleri TS 431 O'a göre minimum 1.25 111111 kalınlığında pastan a rı ndı rı lmış çelik sactan imal edilmektedir. Rulo halindeki sac 400 mnı'den 3000 mm' ye kadar olan uzunluklarda 300,400,500,600 ve 900 111111 yüksekliklerde kesilmektedir. Daha sonra preslerde gerekli profiller verilmektedir. Panel radyatörler standart olarak P, PK, PKP, PKKP ve DKEK tiplerinde ve RAL go ·ı O beyaz renginde piyasaya sunulur. Preste biçimlendirilen ve yüzeylerinde katmer, çatlak ve ezikler bulunmayan arka ve ön yüz paneller arada su dağıtı cılar kalacak şekilde punta ve dikiş kaynak işlemi ile bi rleştirilir ve böylece radyatörün panel kısmının bir ya rı s ının üretimi tamam lan ı r. Piyasada özel siparişler hariç genellikle PKKP (P: Panel, K: Konvektör) tipi radyatör kullanıldığından, oluşturulan panel- konvektör çiftinden 2 adet arada T dirsek kullanılacak şekilde birbirine kabartı direnç kaynağı ile birl eştiril i r. Radyatörlerin panel kısmı tamamlandığında, sızdırmazlık testine tabi tutulurlar. Sızdı rmazl ı k testi pnömatik olup, basıncı üretici firmalara göre 9 ile ·ı s bar arası nda değişmektedir. Bu aşamaya kadar birçok işlemden geçen panel radyatörlerin boyanabilmesi için yüzeyinin iyi bir şekilde temizlenmesi gerekir. Panel radyatörler çeşitli yüzey temizleme banyolarından geçirildikten sonra püskürtme veya daldırma yolu ile fosfatlan ı r. Bu işlem radyatörün her türlü hava şartlarına, korozyoııa ve kimyasal etkilere karşı koru nması için yapıl ır. Radyatörler boyanma işleminden sonra 200 "C'de fırınlan ı r. Boyama ve kurutmadan sonra montaj hattı gelir. Burada radyatörlerin üst ve yan kapak montajı tamamlanır ve T dirseklere tapalar takılarak radyatörler artık ambalajlanmaya hazı r hale getirilir. Ambalajlama işlemi radyatörlerin nakliyesi ve kullanma yerine montajı esnasında dış etkiden zarar görmemesi için hava balonlu özel naylonlarla yapılır. 3. PANEL RADYATÖRLERİN DİLİMLİ DÖKÜM RADYATÖRLERLE KARŞILAŞTIRILMASI Ülkemizde üretilen çeşi tli cins radyatörler ve aynı cinslerin farklı tipleri arasında seçim yapabilmek üzere dikkate alınması gerekli özellikler ve karşılaştırma konuları aşağıda sıralanmıştır. ____ _ ___ _ ______ _ _ _ TESİSAT DERGİSİ SAYI41 ______ ___________ _ .. ■. MAYIS'99 : 182~

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=