Tesisat Dergisi 41. Sayı (Mayıs 1999)

~ Artide lsı üretim büyüklüğüne bağlı olmadan katı, sıvı veya gaz yakıt yakılarak ısı üreten bütCın kazan veya cihazlarda yanma ayarının yetkili uzman elemanlar tarafından çok iyi yapılması geı·ekir. İyi bir yanma ayarı ile sistemdeki verimin artacağı ve ayrıca çevrenin daha az kideneceği bilinmektedir. Yüksek yanma verimi ile daha az yakıt yakılarak, enerji israfı önlenecek ve aynı zamanda çevreye atı lan kirletici gazlar aza lacaktır. Tam yanma için, uygun sıcaklığın yanında, yakıt ve havanın iyi karışımı ve yeterli miktarda hava gereklidir. Tam olmayan -mesela hava noksanlığı- bir yanmada yanma gazlarının içeı·isinde yakılabilecek maddeler bulunmakta ve bunlar faydalanılmadan dışarı atılmakta ve ayrıca çevreyi kirletmektedirler. Buna mukabil fazla hava ela hem yanma veı·iminin azalmasına hem de zararlı gaz emisyonunun artmasına sebep olmaktadır. Bu bakı mdan, ister çok büyCık kapasiteli bir kuvvet santralindeki kazan olsun, isterse küçük bir daireyi ısıtan cihaz, bütün ısı Lfl'eten cihazlarda yanma ayarının uzman l arınca optimum değerlerinde yapılması ve kullanıcılar tarafından bunun bozulmadan sürekli denetim altında muhafaza edilmesi gerekmektedir. Yapılan ayarlar belgelenmeli ve sakl anmalıdır. İ yi bir yanma ayarının yapılabilmesi; ayar yapan teknisyenin kabiliyetine bağlı olduğu kadar, büyük ölçCıcle yakıcının ve kazanın kendisine, ocak-yanma odası ve termodinamik yapısına da bağlıdır. Yakıtın kendisi ele yanma ayarında en büyCık etkendir. Yakma sistemlerinde Nüx değerini azaltmak için baca gazı resürkilasyonu tatbik edilmekle beraber, bu sistem hem pahal ı hem de ek enerji gerektimıektedir. Bu ek enerji üretimi için de zararlı maddeler atmosfere atı lm aktad ır. Yakıcıların bizatihi kendisinde alınan tedbirlerle -halen gelişmeler devam etmektedir- NOx oluşumu azaltılmaya çalışılmaktadıı·. Kazanda, bilhassa yanma odasının da Nüx teşekkCılCmde etkisi bCıyüktür. Yanma odası yükünCm ·ı MW/m3 değeri civarında olması idealdi r. Kamuoyundaki bilinenin aksine doğal gaz yakılmas ı neticesi NOx teşekkülü diğer yakıtlardan çok daha azdır. Doğal gazda ela fani, brülörler -yakıt hava ayarı istenildiği gibi yapı labi ld iği için-tercih edilmelidir. Bilhassa doğal gaz -LPG- nafta, ağır yağ ve motorinde orta ve bCıyük kapasitelerde duman gazı O 2 -CO-CO 1 analiz ve reglaj dCızen l i mikroprosessör kontrollü sistemler uygulanmalı d ır. Ağır yağın yakılmasına izin verildiğ i tesislerde ele mikroprosessör kontrollü sistemlerin tatbik edilmesi idealdir. 350 KW ve daha büyük kapasitenin üzerinde oransal ayarlı yakıcılar kullanılmalıdır. Oransal ayada çalışan yakıcılaı· ile sistemde ısı çekimlerine çok iyi uyum sağlan makta, sistem sıcakl ığı veya basıncı yük değişmelerinde sabit kalabilmekte, dur-kalk ile çalışma önlenmekte, dolayısı ile verim artmakta, proseste mamul kapasitesi ve kalitesinin yükselmesi sağl anma ktadır. Enerjinin hem üretimi hem de tüketimi çok değer verdiğimi z çevreyi kidetiyor. Bu bakımdan, daha az enerji ile daha çok üretim yapmak, yani verimliliği artırmak gerekmektedir. Bmacla iyi yanmanın payı çok b CıyüktLir. Verimliliğin aıtırılması büyük ölçüde ısı santrallerinin uygun kuru l masına ve işleti lmesine de bağlıdır. lsı santralinde kazan adedi tespitinde sistemin kapasitesi ve basınç veya sıcaklık en önemli etkendir. _ __________ _ _ _ _ _ _ _ TESİSAT DERGİSİ SAY!41 ___ _ _ _ _ _ __________ r=ı ~YIS'99

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=